DEVONI FONIY
Tatabbӯ`i Maxdum Zi may gulho shukuftu az araq shud toza ruxsorash,Baromezad aҷab ranginu serobast gulzorash. Saram az sangi tiflon zaxmu koram z-on parӣ zorӣ, Kase k-az ishq shud Maҷnun, chunin boshad saru korash. Ba xoki dashti haҷr aftoda ҷismam chun xas az xore Vazida, ey nasimi ko`i vasl, az xok bardorash. Ba suratxonai Chin dar shudam, surat nabast, ey dil, Ki yobam paykare dar husnu zeboӣ namudorash. Gireh dar zulfi ӯ behad ki zohir shud, dalel ast on, Ki shud dilbastagiho notavononro ba har torash. Fidoi kilki on naqqosh bodo, ҷoni mushtoqon, Ki chun mehri ҷamolat naqsh bandad davri pargorash. Dar in rah tolib az noyobi maqsud az chӣ rӯ nolad, Ki rah sar karda az dori fanoi xud talabgorash. Dilam devonayu bexud zi xudkomist, ey zohid, Chu xud az chomi xudbiniyu pindorash, mapindorash. Zi xalqi dahr Foniro dil ozurdast, ey soqӣ, Ba yak ratli garon ozod kun az dahru ozorash | Maydan gullar ochildi-yu terdan ruxsori pokiza bo`ldi, ko`z tegmasin, uning gulzori ajab ranginu xurram bo`ldi. Boshim go`daklar toshidan yara, ishim ul pari to`g`risida zorlik, kimki ishqdan mamnun bo`lsa, orzu-yu a`moli shunday bo`ladi. Hajri dashtining tuprog`ida xorlikdan jismim xas kabi yotibdi, ay vasl ko`yining shamoli uni tuproqdan ko`tar. Ey ko`ngil, husnu zebolikda u go`zalning o`xshashini topish uchun Xitoy suratxonasiga kirdim, lekin u yerdan ham topilmadi. Uning zulfida ko`p tugunlar zohir bo`ldi, bu uni har bir tolasiga ilingan notavonlarning ko`pligiga dalildir. Mushtoqlarning joni u naqqoshning qalamiga fido bo`lsin, uning pargori davrasida sening jamoling quyoshi naqsh bog`laydi. Bu yo`lda tolib maqsadi topilmaganidan nima uchun noliydi, chunki talabgorligi boshlanishi o`zining yo`qlik dunyosidandir. Ey zohid, o`z ra`yi bilan yuruvchi dilim devona-yu bexuddir, sen uni o`zingcha xudbinlik jomidan mast deb o`ylama. Ey soqiy, dunyo xalqidan Foniyning dili ozor topgan, bir katta idishda may berib, dunyodan va uning ozoridan ozod qil. |
Dar hamon tavr Soqӣ biyo, ki dayri mug`on hast ҷoi xush, Boshad zi ishqu bodaash obu havoi xush. Medon gadoi darash afzun zi saltanat, K-onrost kibri noxushu inro fanoi xush. Ey dil, chu gashta qimati ҷon xoki kӯi yor, Bifrӯsh z-on, ki yofta kolo bahoi xush. Pinhon zi muddaӣ zi labash xanda xost dil, Xandidu guft, doshtai muddaoi xush. Afg`oni ahli ishq muassir buvad, ki hast Murg`oni bog`i mehru vaforo navoi xush. Ne mond muddaiyu na on kibru naxvatash, Ey dil, hazin mabosh, ki dorӣ Xudoi xush. Fonӣ, ba huru channatu kavsar nazar nakard, Nozad ba bazmi yoru sharobi rasoi xush. | Ey soqiy, kel mug`lar dayri yaxshi joy, ishqu maydan uni obu havosi yaxshi. Mayxona eshigining gadosi bo`lish shohlikdan yuksakroqdir, bunda takabburlik noxushligi-yu unda fano bor. Ey ko`ngil, yor ko`yining tuprog`i jon bahosi bo`ldi, moling yaxshi baho topibdi, sot! Dil raqibdan yashirincha labidan kulgi istadi, u kuldi-yu, «Yaxshi istaging bor ekan», dedi. Ishq ahlining afg`oni ta`sirlidir, chunki mehru vafo bog`i qushlarining navosi yaxshi — yoqimlidir. Na da`vogar qoldi-yu va na uning takabburligi, ey ko`ngil, qayg`urma, mehribon Xudoying bor. Foniy hurga, jannatu kavsarga qaramadi, chunki ul yorning bazmi va yaxshi sharobi bilan faxrlanadi. |
Dar hamon uslub Sahar sariri dari dayram in rasond ba gӯsh, Ki gasht vaqti sabuhӣ daroyu boda binӯsh. Vale ba ashk barovar naxust g`usli tariq, Digar zi sidqu safo xirqai fano darpӯsh. Digar namoy ba but saҷdai niyoz, on gah Ba piri dayr zaminbӯs kun, girifta du gӯsh. Chu ҷumla shart ba ҷoy omad, on gahe bixirom Ba dayru durdkashon bin, ba sad fig`onu xurӯsh. Yake zi mutribi xushnag`ma, ostinafshon, Yake zi mug`bachai bodanӯsh rafta zi hush. Yake surudkash, az ҷomi rindi durdoshom, Yake piyolakash, az dasti piri bodafurӯsh. Sazad, ki ҷazbai rindoni mayparast az dil, Xayoli duniyu uqbo barandat az yak qӯsh. Tu niz tashnalabonro ba ҷur`ae binvoz, Chu ӯ fitod az on qӯsh dar dimog`at ҷӯsh. Mabosh munkiri rindoni durdkash, Fonӣ, Ki ҷomi ishq nanӯshand be payomi surӯsh. | Saharda dayr eshigi g`ijirlashi «tong mayi vaqti bo`ldi, kirginu may ich»,— degan so`zni qulog`imga yetkazdi. Lekin avval ko`z yoshing bilan tariqat g`uslini qil, keyin sadoqatu safo bilan fano xirqasini kiy. So`ngra jononga hojat sajdasini qil, undan keyin ikki qulog`ingni ushlab, dayr piri oldida yer o`p. Hamma shart bajo keltirilgandan keyin dayrga bor, u yerda fig`onu xuro`sh qilayotgan durdkashlarni ko`r. Biri mohir sozanda mashqini eshitib, yeng tashlab, birisi mug`bacha qo`lidan may ichib, hushdan ketmoqda. Biri durdkash rind jomidan bahramand bo`lib, xonish qilmoqda, Biri mayxona piri qo`lidan may olib sipqarmoqda. Mayparast rindlar jazavasi bir qo`sh bilan (bir juft qadah ichgach), bu dunyo-yu oxirat xayolini sendan olib ketsa, arziydi. Sen ham tashnalablarni bir qultum may bilan siyla, chunki u qo`shdan dimog`ing jo`shga keldi. Foniy, durdkash rindlarga munkir bo`lma, chunki ular g`ayb xabarisiz ishq jomini ichmaydilar. |
Chunon zad mug`bacha az chehra dar dayri mug`on otash, Ki uftod ahli dinu zuhdro dar xonumon otash. Ba kunҷi ofiyat osuda budam, chun biҷast on barq, Fitod andar dili vayroni man ham nogahon otash. Chunon otash, ki huroni behishtӣ, xeshro sӯzand, Agar dar dӯzax uftad lam`ae az tobi on otash. Bideh z-on obi otashranggam, ey soqӣ, ki chun nӯsham, Zanad dar xonumonam nekӣ, dar ҷonu chahon otash. Ba girya sӯzi dilro kam kunam, gar nafganad dar ҷon. Xayoli la`li otashnoki soqӣ har zamon otash. Naboshad otashin gulhovu dog`i lolaho har sӯ, Ki zad rashki bahori orazat dar guliston otash. Ba dashti haҷr xayli oshiqonatro dili sӯzon, Bad on surat ba chashm oyad, ki shab az korvon otash. Ba xoshoki tani sadpora xoham ishqi ӯ pӯsham, Valekin kay tavon kardan ba mushti xas nihon otash? Chunonam az shabi haҷri tu sӯzad tan, ki gar chinand, Ba girdam hema bo on shӯ`la barkardan tavon otash. Daruni maykada dar may fitodan orzu doram, Samandarvash, ki dar otashkada sozad makon otash. Ba qat`i dashti hastӣ sog`ari may gir, ey Fonӣ, Chu shab tor astu dar rah ҷӯyu ҷar, az kaf mamon otash. | Mug`bacha o`z chehrasidan mug`lar dayriga shunday o`t soldiki, dinu zuhd ahlining xonumoni kuyib-yondi. Ofiyat burchagida tinchgina o`ltirgan edim, ul chaqmoq chaqildi-yu, birdaniga mening vayron yuragimga ham o`t tushdi. Bu shunday o`tki, uning bir uchquni do`zaxga tushsa, behisht hurlari o`zlarini yondiradilar. Ul o`t kabi suvdan ber, ey soqiy, uni ichganingda, faqat xonumonimga emas, balki jonu jahonga o`t solsin. Agar har zamon soqiyning o`tdek la`li xayoli jonimga o`t solmasa, yig`i bilan yuragimni o`tini pasaytiraman. Har tomonda ko`ringan o`tdek gullar, lolalar dog`i emas, balki yuzing bahorining rashki gulistonga o`t solgandir. Hajr dashtida oshiqlar xaylining yonib turgan yuraklari, tunda karvondan o`t ko`ringandek bo`lib ko`rinadi. Uning ishqini yuz pora bo`lgan tinim xashagi bilan yashirmoqchiman, ammo bir hovuch xashak bilan o`tni qanday yashirib bo`ladi? Hajring isitmasida tanam shunday yonadiki agar atrofimga o`tin qo`ysalar, bu o`tdan yona boshlaydi. Samandar o`t ichida o`ziga makon qilgani singari, mayxonada mayga tushishni orzu qilaman. Ey, Foniy, tiriklik dashtini kesib o`tish uchun may sog`arini ol, chunki tun qorong`u yo`lda jar va ariqlar bor, o`tni qo`ldan tushirma. |
Tatabbӯ`i Xoҷa Sahar zi kӯi xarobot mujda dod surӯsh,Ki: «Za`fi shoh ba sihat kashid, boda binӯsh!» Agarchi chang budӣ gӯshagiru daf nosoz, Digar xumi mayu nayro fitod ҷӯshu xurӯsh. Xush on ki boz harifon ba bazmi aysh kashand, Piyolahoi puro-pur ba bongi nӯshonӯsh. Gahe taronai mutrib chu boda sozad mast, Gahe karashmai soqӣ chu may raboyad hush. Baroi xilvati shah shahidoni shirinkor Kunand sham`i shabiston zi lam`ai dar gӯsh. Chunon, ki garm shavad bazmi shah zi otashi may, Miyoni xayli xarobotiyon ham aftad ҷӯsh. Nihand poi irodat, ba sӯi dayri mug`on, Kunand xirqavu daftar garav ba bodafurӯsh. Dilo, xatost ba vaqt chunin shudan hushyor, Binoi umr nadorad baqo, ba mastӣ kӯsh. Chu kori tust duoi shah oxir, ey Fonӣ, Dame makun dil az in g`ofilu zabon xomӯsh. | Saharda xarobot ko`yidan: «Podshoh kasallikdan tuzaldi, may ich» degan xushxabar keldi. Chang bir burchakka o`zini olib, childirma qizdirilmagan bo`lsa-da, yana xum qaynab nay xuro`shga kirdi. Ulfatlar aysh bazmida piyolalarni labolab to`ldirib, baralla ovoz bilan: «Qani ichaylik», deganlari naqadar yaxshi. Goho sozanda taronasi may kabi mast qiladi, goh soqiyning karashmasi may yanglig` hushni olib ketadi. Shoh xilvati uchun shirin ado go`zallar quloq injularini sham`i shabiston qiladilar. May o`tidan podshohning bazmi qizisa, xarobot ahli ham jo`shga keladi (suhbati qiziydi). Mug`lar dayri bormoqchi bo`lganlar mayfurushga xirqa bilan daftarni (muqaddas kitobni) garov qo`yadilar. Ey dil, shunday vaqtda hushyor bo`lish xatodir, umr binosi bebaqodir (modomiki shunday ekan), may ich. Ey Foniy, ishing podshohni duo qilish bo`lsa, bir nafas bundan dilingni g`ofil qilma va tilingni tiyma. |
Tatabbӯ`i Maxdum Araq har sӯ davad az otashin ruxsori zeboyash, Chu on tifle, ki sӯzad dar zamini tofta poyash. Zi mushkinparda on mah dar shabiston chun burun oyad, Chu shabnam anҷum oyad bar zamin bahri tomoshoyash. Parӣ yo hur boshad yo malak on mah, ki aqli kull Dame n-oyad ba holi xud zi shakli hayratafzoyash. Tu pindorӣ, ki shӯxoni chamanro xushksol omad, Ba bog`i husn chun dar ҷilva oyad sarvi ra`noyash. Ba rӯzi ayshi man gӯӣ, ki gardi shom mebezad, Ba oraz chun pareshon meshavad zulfi sumansoyash. Qadah deh, soqiyo, k-andeshai getӣ halokam kard, Ba zuhdi ofiyatomӯzu aqli maslihatzoyash. Chu man`i durdnӯshӣ kard zohid, soqiyo, aknun Chu dorӣ boda, avval bigzaron az bodapoloyash. Nayobam iltifot az vay mani sarxokirahgashta, Chu sӯi sarbalandon az takabbur nest parvoyash. Zi sirri boda, ey Fonӣ, chu xohӣ az xati sog`ar, Namoyam yak-du harfat, lek bo ag`yor manmoyash. | Yer issig`idan oyog`i kuygan bola kabi u go`zalning otashin ruxsorida har tomonga ter yuguradi. Kechasi u oy qora pardadan chiqsa, yulduzlar uni tomosha qilish uchun shabnam kabi yerga tushadilar. U oy parimi, hurmi yo farishtami ekan, barcha oqillar hayronlikdan bir nafas ham o`zlariga kela olmaydilar. Husn bog`ida uning sarv ra`nosi jilva qilsa, chaman sho`xlariga (ofat) yili keldimikin, deb o`ylaysan. Yuziga suman yanglig` zulfi yoyilgan chog`da go`yo ayshim kuniga shom garda elangandek bo`ladi. Ey soqiy, qadah ber, olam tinchlikni o`rgatuvchi zuhdu maslahatgo`y aqli bilan meni halok qildi. Ey soqiy, zohid durdkashlik qilishimni man` etdi, endi maying bo`lsa, avval uni (zohid)ning suzgichi (soqoli)dan o`tkazib ber. Baland martabali (zotlarga) takabburlik qilib iltifot etmagan (go`zal) mendek tuproq bilan teng (faqir)ga iltifot qilarmidi? Ey Foniy, piyola xatidan may sirrini bilmoqni istasang, senga bir-ikki harfini ko`rsataman, lekin begonalarga uni ko`rsatma. |
Tatabbӯ`i Mir Malak chu xost navishtan dam ba damash,Zi barqi husni vay otash fitod dar qalamash. Ba mulki ishq kasham xayli g`am ba shӯ`lai oh, Shahe, ki on-sh sipah boshad, in buvad alamash. Zi du ruxash chi tavahhum, dilam, ki sӯxt zi ishq, Zadash samum, zi gulhoi otashin chӣ g`amash?! Chu g`uncha dil maro rangi on dahan bigrift, Az on hast vuҷudash barobari adamash. Kamӣ ba xizmati piri mug`onam az had besh, Valek ҷomi mug`onast umedam az karamash. Dili maro chu ba zulfash nayoft bodi sabo, Chӣ hoҷat in ki biҷӯyad miyoni pechu xamash? Bidor ratli garon, z-onki olami bemehr Ba ҷoni g`amzada zohir nakard ҷuz alamash. Chӣ guna charx kunad xor on azizero, Ki ishq dar harami vasl kard muhtaramash, Chu yor hamdami man shud, birav tu, ey Fonӣ, Ki sina chok zanam, dar miyoni ҷon kashamash. | Farishta uning har nafasdagi gunohini yozmoqchi bo`lganda, uning husni yashinidan qalamiga o`t tushdi. Ishq mamlakatiga oh alangasi bilan g`am askarini tortaman, men — bir shohki, g`am askari sipohim bo`lsa, ohim uning bayrog`i bo`ladi. Dilim ishqdan kuygandan keyin ikki yonog`idan nima qo`rqinch, garmsel shamoli urganning otashin gullardan nima g`ami bor. Mening g`unchadek ko`nglim ul og`izga o`xshagandir, shuning uchun uning borligi buning yo`qligiga baravardir. Mug`lar piri xizmatida kamchiligim ko`p, lekin karam qilib mug`ona jom berar degan umiddaman. Sabo yeli uning zulfidan dilimni topmadi, uning jingalak halqalari orasidan izlashning nima hojati bor? Katta may jomini ko`tar, chunki bemehr olam g`amgin jonga alamdan boshqani ko`rsatmadi. Ishq visol haramida muhtaram qilgan azizni falak qanday xor qila oladi? Ey Foniy, menga yor hamdam bo`ldi, sen ket, chunki siynamni yorib, uni jonimga jo qilaman. |
Tatabbu`i Xoҷa Dardam agar kunand ba ushshoqi zor baxsh,Bo har yake yake rasad az sad hazor baxsh. Xubon dili ramidai moro ba vaqti kin, Kardand hamchu sayd ba vaqti shikor baxsh. Ey dil, ba kӯi ishq zi dardu baloi dӯst Maҷmӯ`ro mabar, pai mo ham guzor baxsh. Devona gashtaam zi havoi parivashe, Soqӣ, ba man du sog`ari devonavor baxsh. Dardu balovu shavqu muhabbat dili maro Kardand teg`i haҷr kashida, chahor baxsh. Ey mayfurӯsh, n-az pai mastiyu sarxushӣ, Yak ҷomi pur ba man pai daf`i xumor baxsh. Fonӣ zi hasrati qadu rӯyat chu gasht xok, Sham`i savobro ba gadoi mazor baxsh. | Agar zor oshiqlarga dardimni ulashsalar, ularning har biriga yuz mingtadan bittasi tegadi. Go`zallar ov chog`idagi o`lja kabi sitam bilan hurkak dilimni tilka-pora qildilar. Ey ko`ngil, ishq ko`yida do`st dardu balosining hammasini olib ketma, biz uchun ham nasiba qoldir. Bir parivashning havasida devona bo`lganman, ey soqiy, menga devonavor ikki sog`ar tut. Dard, balo, shavq, muhabbat, hajr tig`ini tortib, dilimni to`rt bo`lak qildilar. Ey mayfurush, mastlik va sarxushlik uchun emas, xumorimni tarqatish uchun to`la bir jom ber. Foniy qaddu yuzing hasratidan tuproq bo`ldi, savob uchun mazor gadosiga bir sham` bag`ishla. |
Ayzan Har ki shud nash`ai ҷomi azalӣ dar korash, Natavon yoft digar to ba abad hushyorash. Raqami doirai ҷom chu zad kilki qazo, Guiyo mond burun naqshi g`am az pargorash. Bin ba durdikashi mayxona ba kaf kӯhnasafol, Ki gahi sarxushӣ az Chomi Ҷam oyad orash. Sarbalandӣ bishud az shayxi riyoӣ, sad hayf, Ki ba mayxona shudu raft ba may dastorash. Dil chu az ishqu ҷunun rӯ ba xarobӣ ovard, Tu rizo deh ba qazo, pand magӯ bisyorash. Gar suxan piri mug`on guft baland, ey soqӣ, Boda kamtar dehu zinhor makun inkorash. Qasdi kinat chu kunad charx, ba mayxona daroy, Be du-se sog`ari mastona adam pindorash. Shӯxi maste, ki sharhi g`ami mo xobash burd, Kas ba ta`ҷil naxoham, ki kunad bedorash. Yor chun raftu dilat hamrahi ӯ shud Fonӣ, Rastӣ az dardi vay, aknun ba Xudo bisporash. | Har kimning azal jomidan nash`asi bo`lsa, mangu hushyor bo`lolmaydi. Taqdir qalami jom doirasini chizgan vaqtida go`yoki g`am naqshi uning pargoridan tashqarida qoldi. Qo`lida ko`hna safol (piyolasi) bo`lgan mayxona durdkashiga nazar qil, u shirakayf chog`ida Jamshid jomidan or qiladi. Yuz hayfki, riyokor shayx ulug`likdan mahrum bo`ldi, chunki u mayxonaga borib, may uchun sallasini garov qo`ydi. Dil ishqu junundan xaroblikka yuz tutdi taqdirga rizo bo`lu ko`p nasihat qilaverma. Ey soqiy, mug`lar piri baland so`z aytsa, mayni kamroq beru zinhor e`tiroz bildirma. Charx senga dushmanlik qilsa, mayxonaga kir, ikki-uch mastona piyola bilan uni yo`q deb bil. Bir mast (mahbub)ga g`amimni aytayotganimda uxlab qoldi, uni birov (oramizga tushib) tez uyg`otishini istamayman. Ey Foniy, yor ketdi-yu diling unga yo`ldosh bo`ldi, dardidan xalos bo`lding, endi uni (dilni) Xudoga topshir. |
Tatabbӯ`i Xoҷa Hama zi teg`i tu gӯyam suxan mani dilresh,Nihon ba gӯshi dili xud zi choki pahlӯi xesh. Dilam ba vasli tu xushhol shud, vale dorad Hama zi duriyat andesha aqli durandesh. Ba uzri tavba xalosӣ chӣ mumkin, ey noseh, Ki boda soqii mahvash ba kaf nishast ba pesh. Maro ba dayri mug`on naqdi din kuҷo monad, Ki mebarand ba yag`mo butoni kofirkesh?! Zi durdi may baramash dard chun malomatgar, Hama ba teg`i zabon karda sinaamro resh. Gadovu shoh ba da`voi lofi darveshӣ, Hama nizo`kunon omadand, ҷuz darvesh. Talab namud ba sad nola dardi ӯ Fonӣ, Rasond az karam on mah ba har yake sad besh. | Men ko`ngli majruh tig`ing to`g`risida (nimaiki) aytadigan bo`lsam, yonboshim chokidan dilim qulog`iga maxfiy aytaman. Dilim vasling bilan xursand bo`ldi, lekin uzoqni o`ylovchi aqlda uzoqliging andishasi bor. Ey nasihatgo`y, mahvash soqiy qo`liga may olib, oldingga o`tirsa, tavba uzri bilan qanday qutulish mumkin. Mug`lar dayrida dinimni kofir mahbublar talab ketsalar, menda din qoladimi? Agar malomatdan til xanjari bilan ko`ksimni tilsalar ham, may durdidan dard olib ketaveraman. Gado va shoh darveshlik lofini urib o`zaro janjallashib keldilar, ammo darveshning o`zi kelmadi. Foniy yuz nola bilan dard talab qildi, u oy o`z karami bilan har bir talabi uchun yuz dard yetkazsa, ajab emas. |
Muxtara` Buvad ba sinaam az novaki tu paykon besh, Valek dar adad az qatrahoi boron besh. Dar orzui dahonat chu g`uncha xuni dilam, Buvad ba zohirash andak valek pinhon besh. Maro ba surati xubat ҷununu hayronӣ, Zi harchi aql tasavvur kunad, buvad z-on besh. Chi marhala-st biyoboni ishq, z-onki rasad, Zi lahnu nag`ma ba gӯshi dil, ohu afg`on besh. Bu davr besh zi halqam bideh may, ey soqӣ, Ki masti ranҷu malolam zi xalqi davron besh. Magar ki bodi nayu obi may dihad taskin, Ki ohu ashk maro shud asar zi tӯfon besh. Makun mubolig`avu darkash on chi soqӣ rext, Ba sa`y rizqi muqaddar, shudan chi imkon besh. Sabo, marav sӯi on gul, ki sunbuli ӯro Kunӣ chu besh pareshon, shavam pareshon besh. Chu rah ba gom shumorast, Foniyo, sӯi vasl Madav, charo ki ba ta`ҷil raft natvon besh! | Novakingdan siynamga juda ko`p paykon qadaladi, (ularning) adadi yomg`ir tomchilaridan ham ko`proqdir. Og`zing orzusida dilim g`unchadek qon bo`ldi, u qon ko`rinishda oz bo`lsa ham, haqiqatda ko`pdir. Men sening husni jamoling oldida telba-yu hayronligim tasviriga til lolu qalam ojizdir. Ishq biyoboni qanday manzilki, unda dil qulog`iga ashula va nag`madan ko`ra ko`proq ohu afg`on eshitiladi. Ey soqiy, davrada menga xalqdan ko`ra ko`proq may ber, (chunki) davron xalqidan ranju malolim ko`pdir. Nay sadosi-yu may suvi (ko`nglingga) taskin bermasa, (demak) ohim bilan ko`z yoshim asari to`fondan ortiq ekan. Soqiy qancha quysa, janjal qilmay ichaver, urinish bilan rizqu ro`zni orttirib bo`lmaydi. Ey sabo, u gul tomonga borma, chunki sen bulbul sochini qancha parishon qilsang, men shuncha parishon bo`laman. Ey Foniy vasl tomoniga yo`l bir necha qadamdir, (lekin) u tomonga yugurma, jadallash bilan ilgari ketib bo`lmaydi. |
Tatabbӯ`i Xoҷa Havoi rӯhbaxsh astu mai sofu bahori xush, Vale kay xush namoyad in hama, gar nest yori xush? Maro gar yor xush boshad, buvad kofӣ, ki xohad bud Zi ishqi ӯ havoi xush, zi ruxsorash bahori xush. Zi may gulgun shuda bog`i ruxash, ey dil, tamosho kun, Ki bishkuftast bog`i dilbariro lolazori xush. Maro rӯze, ki budӣ komho yak-yak falak birbud, Falakro sharm bodu yod bod on rӯzgori xush. Bishud gar yor, doram naqshi rӯi xubash andar dil, Ham az yodash xusham, ham doram, ey dil, yodgori xush. Zi bahri koni chashmu haҷrat durru la`lam hast, Ba vaslat gar rasam, dar poyat afshonam nisori xush. Turo chun rom shud on ohui vahshӣ kunun, ey dil, Furӯ chin domro, k-aftod dar dastat shikori xush. Dilo, pur noxushat mebinam az osebi maxmӯrӣ, Ba du ҷomi puropur metavon daf`i xumori xush. Raqib ovora gashtu yor hastat hamdam, ey Fonӣ, Ba shukri Haq zabon biksho, ki dori kirdikori xush. | Tiniq may va bahor ruh bag`ishlovchi xushdir, lekin yaxshi yor bo`lmasa, bularning hammasi qanday yaxshi ko`rinsin. Menga yaxshi yor bo`lsa, uning ishqidan yaxshi havo va ruxsoridan bahor menga muhayyodir. Ey dil, maydan yorning yuzi gulgun bo`libdi, uni tomosha qil, chunki dilbarlik bog`ining lolazori yaxshi ochilibdi. Orzularim ushalganda falak bir-bir olib ketgan (barbod bergan) edi, falak o`z qilmishidan uyalsin, o`sha yaxshi kunlar hamisha yodimda tursin. Yor ketdi-yu go`zal chehrasi dilimda naqsh bog`lab qoldi, ey dil, uning yodidan ham, yaxshi yodgorimdan xursandman. Hajringdan ko`zim dengizida va dilim konida durru la`lim bor, agar vaslingga yetsam, shularni oyog`ing ostiga to`kaman. Ey ko`ngil, u yovvoyi kiyik senga rom bo`ldi, qo`lingga yaxshi ov tushdi, endi tuzog`ingni yig`ib ol. Ey dil, xumor ranjidan seni noxush ko`rdim, to`ta-to`la bir-ikki jom bilan xumoringni tarqat. Ey Foniy, raqib ovora bo`ldi, yor hamdamimdir, Haqqa shukur qilki, mehribon Allohing bor. |
Muxtara` Turo, ki gasht uzori chu guliston otash, Bunafshazori xatat hast dudi on otash. Zi haҷri mohi ҷamolat bidon, ki mesӯzam Shabe, ki shӯ`la kashad, to ba osmon otash. Agar buvad ba dilat sӯzi maxfӣ az g`ami mo, Buvad chunon ki ba xoro darun nihon otash. Zi dil bishud xiradu hushu ishqat mond, Chunon ki mond ba manzil zi korvon otash. Vatan ba sӯxtagon nest, g`ayri kishvari ishq, Bale, ba xayli samandar buvad makon otash. Chӣ son ba va`dai vaslat rizo diham, ba firoq. Ba xeshtan natavon zad ba imtihon otash!. Nishoni boda nigar dog`ho ba xirqai man, Ba g`ayri dog` chi zohir kunad nishon otash. Dilam, ki sӯxt, tani zorro tarahhum kun, Ki oshiqe zi ҷunun zad ba xonumon otash. Ruxash zi otashi may, Foniyo, ki olam sӯxt, Ba olami dili mo ham fitad az on otash. | Uzoring xuddi gulistondek o`t bo`ldi (qizardi), xating binafshazori o`sha o`tning tutunidir. Qaysi tunda osmonga o`rlagan shu`lani ko`rsang, oy jamoling hajrida yonayotganim deb bil. Basharti diling bizning g`amday yashirin o`rtansa, U tosh ichida saqlagan olov (chaqin) ga o`xshaydi. Ko`chgan korvon manzilida o`t qolganidek, dilimdan aql, sabr va hush yo`qoldi-yu ishqing qoldi. Kuyganlarga ishq mamlakatidan boshqa vatan yo`q, ha, albatta, samandarlar makoni o`t bo`ladi. Vasling va`dasi uchun ayriliqqa qanday rozilik beraman, hech kim imtihon uchun o`zini kuydirmaydi. Qara, xirqamdagi dog`lar may nishonasidir, o`t dog`idan boshqa qanday nishon ko`rsatadi. Dilim kuydi, zor jismimga tarahhum qil, chunki bu devona oshiq (dil) o`z xonumoniga o`t qo`ydi. Ey Foniy, uning yuzi may o`tidan olamni kuydirdi, u o`tdan dilimiz olamiga ham o`t tushdi. |
Tatabbӯ`i Xoҷa Chu shohiyat havas ast, az xudӣ ҷudo mebosh,Gadoi dargahi mayxonai fano mebosh. Nagӯyamat ba raqibon mabosh, ey mah, lek Zi rӯi mehru vafo ham gahe ba mo mebosh. Havoi sofu mai sofu soqii sofe Tu ham ba ahli safo, bar sari safo mebosh. Dilo, garat havasi taxtu toҷi saltanat ast, Ba xoki dargahi piri mug`on gado mebosh. Rizoi Xoliqu maxluq agar hamexohӣ, Chӣ oyadat zi qazo, bar sari rizo mebosh?! Garat ba gulshani kӯyash nisheman ast murod, Chu xoki roh shavu payravi sabo mebosh. Ba rind, rind shav andar muvofiqat, ey dil, Ba porso chu fitad kor, porso mebosh. Agar ba dardi dili xud davo hametalabӣ. Ba dard xӯ kunu ozod az davo mebosh. Shahiyu rif`at agar orzu kunӣ, Fonӣ, G`ulomi Hofizu xoki ҷanobi Ҷomӣ bosh. | Agar shohlikka havasing bo`lsa, o`zligingdan kech, fano mayxonasining gadosi bo`l. Ey oy, senga «raqiblar bilan birga bo`lma», demayman, mehru vafo yuzasidan goho biz bilan ham bo`l. Sof havo, sof may va sofdil soqiy, sen ham safo ahli bilan safolikda bo`l. Ey dil, agar taxtu toju saltanatga havasing bo`lsa, mug`lar piri dargohining gadosi bo`l. Agar Xoliqu maxluq rizoligini istasang, boshingga nima kelsa, rozi bo`l. Agar muroding (yor) gulshani yo`lida o`tirish bo`lsa, yo`lning tuprog`i bo`lib, sabo (tong shamoli) ortidan bor, Ey ko`ngil rindga tenglashmoqchi bo`lsang rind bo`l, ishing porsoga tushsa, porso bo`l. Agar hamisha diling dardiga davo istasang, dardga o`rgan, davodan xalos bo`l. Ey Foniy, agar shohlik va baland martabaga yetish orzusida bo`lsang, Hofizning quli, Jomiy ostonasining tuprog`i bo`l. |
Ayzan Subh az on ҷomam, ki nӯshonid piri mayfurӯsh,Mushkil ar to subhi mahshar omadan donam ba hush. Onchunon ҷome, k-az on gar qatra afshonӣ ba charx, Charx az on rangi shafaqgun yofta, aftad ba ҷӯsh. V-ar sӯi xayli maloik atri ӯ orad nasim, Zikrashon yaksar shavad mastona g`avg`ovu xurӯsh. Nuktagӯyonu xamӯshon gar zabon z-ӯ tar kunand, Ham xamӯsh az vay shavad gӯyovu ham gӯyo xamӯsh. Quvvati bozui rindӣ yoftam, chun solho, Kӯzai on may kashidam ҷonibi rindon ba dӯsh. Har sabӯkash bo qadi xam did chun oini man, Guft darveshii darveshon girifta hardu gӯsh. 3-on ravad Fonӣ zi kunҷi shayx, sӯi maykada, K-ӯst piri xudfurӯsh, in ҷost piri mayfurӯsh. | Tongda mayfurush pir menga shunday may ichirdiii, mahshar tongigacha hushimga kelishni mushkul deb bilaman. U shunday bir mayki, undan bir qatrasini charxga sepsang, charx shafaq rangiga kirib, qaynashga boshlaydi. Agar uning atrini tong shamoli farishtalarga eltsa, zikrlari boshdan-oyoq mastona shovqin-suron bo`lib ketadi. Agar nuktadonlar bilan xomushlar (o`sha) maydan tillarini ho`llab olsalar nuktadonlar xomush bo`lib, xomushlar tilga kiradilar. Rindlar quvvatini topdim, chunki ko`p yillar u may ko`zasini yelkamda ko`tarib, rindlarga tashidim. Ko`za tashuvchilar mening bukilgan qomatim bilan (hunarim)ni ko`rgach, Darveshlar darvishligi uning ikki qulog`idan ushlabdi, dedilar. Foniy shayx kunjidan mayxonaga borishining sababi shuki, u shayx xudbinu, bu pir mayfurushdir. |
Tatabbӯ`i Maxdum Yo Rab, chӣ baloest, ki on shӯxi qadahnӯsh, Har boda, ki ba g`ayr xӯrad, man ravam az hush. Azbaski sabӯi dari mayxona kashidam, Shud chun kafi dasti shuturi mast maro dӯsh. On chashmi siyahro nabuvad hoҷati surma, Dar sӯgi shahidoni g`amash gashta siyahpӯsh. Bud archi maro va`dai vasli tu ba bozӣ, Hargiz nakunam lazzati on va`da faromӯsh. Sad xun kunad on g`amzai qotil ba ishorat, Dar man` yake dam nazanad on labi xomӯsh. Pinhon suxanam hast ba on shӯx valekin Ku zahrai onam, ki baram lab sui on gӯsh? Fonӣ agarat da`vii oini fano hast, Az rafta taassuf maxӯr, az n-omada maxrӯsh. | Yo Rab, nima balo bo`ldi, ul sho`x boshqa bilan may ichganda, men hushdan ketaman. Mayxona ko`zasini ko`p tashiganimdan yelkam mast tuyaning oyog`i kaftidek bo`ldi. Ul qora ko`zga surmaning hojati yo`q, chunki u ko`z o`z g`amida halok bo`lganlar motamida qora kiygandir. Hazillashib vasling va`dasini qilgan eding, U va`daning lazzatini hech esdan chiqarmayman. U (ko`z) o`ldiruvchi g`amza ishorati bilan yuz marta qon to`kadi, u xomush lab esa bir marta ham man` qilmaydi. U sho`xga aytish uchun maxfiy so`zim bor, lekin qulog`i tagiga labimni olib borishga yurak qani? Foniy, agar senda fano rasmining da`vosi bo`lsa, o`tgan (kunga) afsuslanma, ertangi kun uchun g`avg`o qilma! |
Tatabbӯ`i Xoҷa Mae xoham, ki tobad dasti zuhdu ilmro zӯrash,Xiromad shergir az raxnai mayxona har mӯrash. Chunin may boshad az xumxonai tavfiqi Yazdonӣ, Ki natvon yoftan, ey dil, ba zoriyu zaru zӯrash. Sharobi talx boshad dӯsttar az ҷoni shirinam, K-az on forig` shavam yak dam zi dunyovu sharu shӯrash. Ba chashmi dil tavon aksi ruxi soqӣ ba may didan, Bad-in binandagӣ munkir buvad zuhhodi dilkӯrash. Ba saydi toiri davlat magar aҷzu niyoz orӣ, Ba domu dona natvonӣ, ki mebinam achab surash. Chu zohidro havoi dalqi rindy uftad dar sar, Biboyad az libosi ofiyat avval shudan urash. Aҷab nabvad ba sӯi kӯh mayli xotiri Fonӣ, Ki andar shahr karda turki maste g`orati G`urash. | Shunday bir mayni xohlaymanki, uning zo`rligi zuhd va ilm qo`lini buksin, mayxona kavagidan chiqqan har bir chumolisi sherday qadam bossin. Bunday may Tangri tavfiqining xumxonasida bo`ladi, ey dil, uni zar, zo`r va zorlanish bilan topib bo`lmaydi. Achchiq sharobni shirin jonimdan ham yaxshi ko`raman, chunki uni ichib, dunyoning sho`ru g`avg`osidan bir nafas ozod bo`laman. Soqiy yuzini dil ko`zi bilan mayda ko`rsa bo`ladi, buni dili ko`r zohidlargina inkor qiladilar. Davlat qushini tuzoq va dona bilan ilintira olmaysan, bu ajoyib kelinchakdirki, ajzu niyoz bilan rom bo`ladi. Rindlik libosini kiyish havasi zohidning boshiga tushsa, (u) avval salomatlik (o`zlik) libosini yechmog`i kerak. Foniyning xotiri tog` tomon mayl qilsa, ajab emas, chunki shaxarda mast turk (go`zal) uning ko`ngil mulkini g`orat qildi. |
Muxtara` Labi la`lat, ki gӯyam ҷoni pokash, Ba xanda ҷoni pokon shud halokash. Dilam chun g`uncha z-on shud g`arqa dar xun, Ki kardӣ az ҷafo har sӯy chokash. Dil archi zavqnok az vasl shud, lek Zi bimi haҷr binam havlnokash. Har on kasro, ki sӯzad shӯ`lai haҷr Zi tobi otashi dӯzax chӣ bokash? Barahna z-on nihad bar xoki rah po, Ki ҷoni pokbozon gashta xokash. Chu dar bog`i mug`on uryonam az may, Chu Odam satr sozam bargi tokash. Kashad yak sӯ ҷunun, yak ҷonibam ishq, Chu Fonӣ mondaam andar kashokash. | La`l labing poklar jonidir, kulganingda poklar joni halok bo`ladi. Dilim g`unchadek qonga g`arq bo`lganining sababi shuki, uning har tomonidan jafo bilan chok-chok qilding. Dil vaslingdan xushnud bo`lgan bo`lsa ham, lekin hajr ko`rqinchidan vahimadadir. Hijron alangasida o`rtangan kishining do`zax o`tidan nima parvoyi bor. Ko`cha tuprog`ida oyoq yalang yurishlariga sabab shundaki, sen qadam bosgan tuproqlar pokiza zotlarning joniga aylangandir. Mug`lar bog`ida may ichib yalang`och qolsam, Odam Atoga o`xshab tok bargini o`rtik (lungi) qilaman. Bir tomonga telbalik va bir tomonga ishq tortadi, Foniy singari tortishuv o`rtasida qoldim. |
Ayzan In ki soat xayol az dil burun nagzoramash, Az ҷunun dar qayd zabt ovardaam, pindoramash. Dil, ki az teg`ash ҷarohat shud, agarchi muhlik ast, Gar bimiram, az nasimi Isavӣ n-ozoramash. Sangi bedodash, ki kardam ҷam` har dam az xushӣ, Chun gadoe, k-ash ba kaf naqde fitad, bishmoramash. Boda meoram, ki soqiro lab oloyad ba ӯ, In baloe don, ki xud bar ҷoni xud meoramash. G`ayri gulhoi pushaymonӣ chӣ bor orad zi ishq? Har zamin, k-az chashm boroni nadomat boramash. Hamdame z-ahli zamon nabvad, ki dorad bodaam, 3-on chu xud menӯshamash, ham xud ba xud medoramash. Chun dili purzaxmro Fonӣ zi teg`ash dod ob, Mazra` ar ma`mur shud, tuxmi fano mekoramash. | Telbalikda xayolni mag`lub etdim, Endi xayolni dilimdan bir soat tashqariga chiqarmayman deb o`ylayman. Dil uning tig`idan jarohatlandi, bu jarohat halok etuvchi bo`lsa-da, basharti o`lsam, Iso nafasidan ozor bermasin. Uning jafo toshini to`plab qo`yganman, qo`liga pul tushgan gado kabi quvonib, har damda ularni sanayman. Soqiy lab ho`llasin deb may olib kelaman, bilgin, bu o`z jonimga o`zim keltirgan bir balodir. Ishqdan qaerga ko`zimdan nadomat yomg`uri yog`dirmay, o`sha erdan pushaymonlik gullaridan boshqa narsa unmaydi. Zamon ahlidan menga may qilib tutadigan hamdam yo`q, shuning uchun o`zimga o`zim may tutib o`zim ichaman. Foniy jarohat to`la diliga (yor)ning tig`idan suv berdi, bu ekinzor sug`orilgach, unga fano tuxmini ekaman. |
Agarchi dar kamini qatlat omad chashmi ayyorash, Valekin nest dar oini ayyorӣ kamin korash. Chu xohӣ, k-az aҷal shiddat fuzun oyad asiratro, Maozalloh, makush, ҷono, ba dasti haҷr bisporash! Zi bori dil xiromat bar nayoyad xush gahӣ ҷilva, K-az on gesӯ hazoron dil bud basta ba har torash. Ba zaxmi dil, ki shud az teg`i ӯ, marham namexoham, Az on tarsam, ki nogah kam shavad az marham ozorash. Ba bom on mah chӣ son oram, ba poyash sar nihodan, kosh Sari xudro nihoda ҷon diham dar poi devorash?! Dilamro xor-xori ishqu may xud budu afzun shud, Chu did az tobi may gul-gul shukufta bog`i ruxsorash. Ba suratxonai Chin dar shuda kardam tomoshoho Na dar surat, na dar ma`nӣ, yake didam namudorash. Sharobi xush burda, soqiyo, gar vaz`i charx in ast, Naxoham, k-az xirad chashm afganam yak lahza hushyorash. Zi may v-az oshiqӣ Fonӣ, chӣ g`am gar az tu bargashtand, Kase, k-az ishqu mastӣ xalq dushman shud, Xudo yorash. | Agarchi ayyor ko`zlari qatlimga payt poylab tursa-da, ammo ayyorlik oinida poylab turish rasmi yo`qdir. Agar asiring ajaldan ko`proq azob tortishini istasang, uni o`ldirma, balki hajr qo`liga topshir. Jilva qilayotganingda dillar boridan yaxshi xirom qilayapsan, chunki ichingning har toriga minglab dillar bog`langan. Uning tig`idan yaralangan yuragimga marham istamayman, negaki, marhamdan ozori kamayishidan qo`rqaman. Ul oy tom ustida, oyog`iga qanday bosh qo`yaman, koshki devorining poyida boshimni qo`yib jon bersam. Yuragimda ishqu may tikani qadalib turardi, uning ruxsori bog`i maydan gul-gul ochilganini ko`rib bu qadalish kuchaydi. Chin suratxonasiga kirib tomosha qildim, ammo na suratda, na ma`noda unga o`xshaydiganini ko`rmadim. Ey soqiy, hushdan ayiruvchi sharob ber, agar charxning vaziyati shunday bo`lsa, bir lahza hushyor bo`lishni istamayman. Ey Foniy, may va oshiqlik uchun xalq sendan yuz o`girsa g`am yema, chunki ishqu mastlik tufayli xalq dushman bo`lgan kishiga Xudo yor bo`ladi. |
Ba xonai dilam orost yor suhbati xos, Ki dil ba suhbatash az iztirob shud raqqos. Qadah kashidamu vorastam az baloi xumor, Chu xӯrdam obi baqo, yoftam zi marg xalos. Digar ba boda fitodam, chӣ ayb, agar yobam Durri tarab, ki ba bahri aҷab shudam g`avvos?. Ba subhi vasli tu kushtam chu sha`mro az rashk, Ba shomi haҷr zi parvonagon rasid qisos. Sharobi vasli tu bar xayli oshiqon on ast, Zi bahri man qadahi zahri haҷr dorӣ xos. Zi dasti mug`bacha ҷomat zi xud xalos kunad, Ba peshi piri mug`on gar nihi sari ixlos. Ba dil muhabbati ahli fanost Foniro, Xilofi nuktai: «Alqosu loyuhibb-ul qos». | Er dilim uyida maxsus suhbat qurdi, dil uning suhbatida iztirobidan raqqos bo`ldi (o`yinga tushdi). Qadah tortdimu xumor balosidan qutuldim, baqo suvini ichgach, o`limdan xalos topdim. Agar mayga tushib, shodlik durini topsam, Pima ayb, chunki ajoyib dengizga g`avvos bo`ldim. Vasling tongida rashkdan sham`ni o`ldirdim (o`chirdim) hajr shomida parvonalar (raqiblar)dan menga intiqom yetdi. Vasling sharobini barcha oshiqlar uchun umumlashtirdingu hajr zahri qadahini menga 'xos qilding. Mug`lar pirining oldida ixlos bilan bosh qo`ysang, mug`bachaning qo`lidan bir jom seni o`zligingdan xalos etadi. «Chaqimchi chaqimchini yaxshi ko`rmaydi», degan masalning aksicha, Foniyning dilida fano ahlining muhabbati saqlanadi. |
Piri dayram gar dihad yak ҷur`a, ҷon baxsham ivaz, Bar miyon zunnoram ar bandad, diham imon ivaz. Tirboroni g`amatro sad hazoron ҷon kuҷost, To diham bahri baho ҷone ba har paykon ivaz?. Soqiyo, murdam zi maxmurӣ garam ҷome dihӣ, Lutfi Ezad baxshadat sarchashmai hayvon ivaz! Bӯsae z-on lab agar baxshӣ, ivaz chun ҷon diham, Naqdi ҷonro dodan az xoki zamin natvon ivaz. Bandai piri xarobotam, ki dar oini faqr, Har xato k-oyad zi mo, z-ӯ nest ҷuz ehson ivaz. Gar zi zulmi ishq rahmam kardiyu binvoxtӣ, Baxshadat Haq dar kamoli husn sad chandon ivaz. Ҷoni shirin dod Fonӣ dar rahi ҷonon valek N-omad az vay qismatam ҷuz talxii hiҷron ivaz. | Dayr piri bir qultum may bersa, men evaziga jon beraman, belimga zunnor bog`lasa, evaziga imon beraman. Har bir paykoning evaziga bittadan jon beradigan bo`lsam, g`aming tiyri boroniga yuz minglarcha jonni qaydan topaman. Ey soqiy, mahrumlikdan o`ldim, menga bir jom bersang, evaziga Tangri lutfi senga obi hayot beradi. Tuproqni jon naqdiga almashtirib bo`lmagani kabi labing bo`sasi evaziga jonim naqdini qanday beraman. Xarobot pirining quliman, chunki faqr yo`lida bizdan o`tgan har bir xatoga yaxshilikdan boshqa evazi bo`lmaydi. Agar rahm qilib ishq zulmidan meni asrasang, uning evaziga Tangri husning kamolini yuz chandon oshiradi. Foniy jonon yo`lida shirin jonini berdi, lekin evaziga hijron achchig`idan o`zga nasib bo`lmadi. |
Hast dar xotiram az la`li dilorom nashot, Dar dil on nav`, ki az bodai gulfom nashot. Gul nashot ovaradu sarv ba dil dar bӯston, Chun nayafzoyad az on sarvi gulandom nashot. Be tu dar bazmi nashotam nabuvad chuz andӯh, Ki hama mehnatu ranҷ ast ba ӯ, nom nashot. Ayshi davroni visoli tu garam raft zi dast, Ba kӣ ҷovid bimondast dar ayyom nashot? Soqiyo, ҷomi mayam deh, ki nashotam havas ast, 3-on, ki mumkin nabuvad ҷuz ba mayu ҷom nashot. Subh to shom nashot ar ba kase mumkin nest, Mug`tanam don ba mayu mug`bacha yak shom nashot. Foniyo, mastii may shud sababi maxmurӣ, Hast az bodai davron tama`i xom nashot. | Dilda o`sha gulrang maydan qanday shodlik bo`lsa, xotirimda u diloromning la`lidan shunday xursandlik bo`ladi. Bo`stonda gul bilan sarv shodlik keltiradi, U sarvi gulandom shodligini nega orttirmasin. Sensiz shodlik bazmida g`amdan boshqa narsa bo`lmaydi, ular hammasi ranju mashaqqatdir, lekin nomi shodu xurramlikdir. Vasling davronining ayshi qo`limdan ketgan bo`lsa, shodlik kunlari kimga abadiy qolibdi. Ey soqiy, menga may jomini ber, shodlikni havas qilaman. chunki may jomisiz shod bo`lishning iloji yo`q. Hech kimsaga ertadan kechgacha shodlanish mumkin bo`lmas ekan. may va mug`bacha bilan bir shom shodligini g`animat bil.. Ey Foniy, may mastligi xumorlik sababidir, davron mayidan shodlik izlash xomtamalikdir. |
To dilam oshiq shuda alfozi ҷonon karda hifz, Hast hamchun navmusulmone, ki Qur`on karda hifz. Da bayoni sharhi gesӯyat dili maҷnuni man, Vah, ki sar to sar suxanhoi pareshon karda hifz. Dil zi shavqi rӯyu andӯhi firoqat rӯzi g`am Surai Yusuf ba ranҷi chohi Kan`on karda hifz. Nuktae az sirri ishq omӯxtan dushvor did, On, ki xonda chor daftarrovu oson karda hifz. Dar baloi oshiqӣ pironasar zoram chu did, Shud ziyodash on ki holi Shayxi San`on karda hifz. Shayx ronad bar zabon tavhidu ҷonash bexabar, Orӣ az ma`nist Qur`one, ki nodon karda hifz. Yor hifzi nazmi Fonӣ karda v-in nabvad aҷab, 3-on ki aksar vasfi husni ӯ shuda, z-on karda hifz. | Yangi musulmon bo`lgan kishi Qur`onni yod olgan singari, dilim oshiq bo`lgach, jonon so`zlarini yodladi. Mening majnun dilim zulfing sharhini bayon etishda boshdan-oyoq telba-teskari (parishon) so`zlarni yodladi, Dilim g`am kunlari shavqu firoqning anduhidan Kan`on Qo`dug`i ranjini bayon qilgan Yusuf surasini yod oldi. To`rt kitob (Tavrot, Injil, Zabur va Qur`on)ni o`qib osongina yod olgan kishi. Ishq siri muammosini o`rganishni mushkul deb biladi. Keksalikda ishq balosi bilan zor bo`lganimni ko`rgan kishi yod olgan Shayx San`on qissasini unutdi. Bir nodon ma`nosini anglamay qur`onni yod olgani-singari shayxning ham tili tavhiddan so`zladiyu, dili bexabar qoldi. Yor Foniy nazmini yod olgan bo`lsa, ajab emas, chunki aksariyat g`azallarida o`z husni tavsifi bo`lgani uchun yod qilgan. |
To ki yak shom ba bazmi tarabash dar shud sham`, Kushtavu murdai on shӯxi sitamgar shud sham`. Dar shabi vasl ruxi on buti mahvash kofist, Sham`ho xush nabuvad, z-on muqarrar shud sham`. Shӯ`lai otashi ruxsori tuash dargirond, Ya`ne az nuri ҷamoli tu munavvar shud sham`. Bo hama sarkashiyu shӯ`lai husnafrӯzӣ, Kay ba qaddu mahi rӯi tu barobar shud sham`. Soqiyo, bazmi maro sham` naboyad imshab, K-az mai ravshanu z-on chehra muyassar shud sham`. Poy dar band ba fonusu ba gardan zanҷir, 3-on ki devonai on sarvi sumanbar shud sham`. Fonӣ, andeshai afsar zi sarat berun kun, Bin, ki chun afsari zar dosht, dar on sar shud sham`. | Uning shodlik bazmiga bir oqshom sham` kirdi, sham` u sitamgar sho`x qo`lida qatl etilgan murda bo`ldi. Vasl kechasi u mahvashning yuzi kifoyadir, chunki birvarakayiga bir necha sham` yoqish yaxshi bo`lmaydi. Ruxsoring o`ti shu`lasi sham`ni yondirdi, ya`ni sening jamoling nuridan sham` munavvar bo`ldi. Shuncha sarkash va husnga husn qo`shuvchi shu`lasi bilan sening qaddingu oy yuzingga sham` qachon teng kela oladi? Ey soqiy, bazmimizga bu kecha sham` kerak emas, chunki tiniq may ham u chehra (xonamizni yoritdi). Sham` u sarv sumanbar devonasi bo`lgani sababli bo`yniga zanjir tushib, fonusga qamaldi. Ey Foniy, boshingdan toj andishasini chiqar, ko`rdingmi, sham`ning oltin toji bo`lgani uchun boshi (kesildi). |
Sog`ari zar oftob az istidora v-az shuo`, Ka`bi ӯ chun kavkabe bo oftobash iҷtimo`. Yoftan gar sog`ari zar inchunin dardi sar ast, Lek chun gardad muyassar, mekunad daf`i sudo`. Raxtu baxti hastii moro ba durdi may dihed, 3-on, ki bo sofӣ namearzad ba qimat in mato` Ҷon fidoi on qalandarvash, ki dar har davri raqs, Charx gardad sadqai ӯ, chun daroyad dar simo`. Ey, ki xohӣ, k-az suubathoi olam vorahӣ, Ittisoli yor ҷӯ v-az harchi g`ayrash inqito`. Nest chun qismat ziyodu kam ba sa`yu kohilӣ, Az pai maqsum nodonist bo mardum nizo`. Fonӣ, az yorat, ki ҷoni tust bigzar, z-on ki zud Gӯyad on yak alfiroqu ҷӯyad in yak alvido`. Hofiz ar ta`rifi Sherozash namud az had burun, Yoyo shahi Sherozro maddohii be inqito`. Shahri Sherozash nabudӣ chun Hiroti mo latif, Shah Shuҷoi ӯ kuҷo budӣ chu shohi mo shuҷo`? | May to`la oltin jom aylanishda oftobu ravshanlikda, go`yoki oftob bilan birga bo`lgan yulduz singaridir. Shunday oltin jomni topish bosh og`rig`i qiladi, biroq u topilsa, bosh og`rig`ini daf` etadi. Bizning borligimiz anjomini may durdiga beringlar, chunki bu mato`lar may suzgich bahosiga arzimaydi. O`yinga tushganda har bir raqsiga falak sadaqa bo`ladigan shunday qalandarvashga jon fido bo`lsin! Olamning mashaqqatu og`irliklaridan qutulishni istasang, boshqalardan ajralib yor bilan birga bo`l. Urinishu sustlikdan rizqing kamu ortiq bo`lmagandan keyin qismat uchun odamlar bilan janjallashish nodonlikdir. Ey Foniy, joning bo`lgan yoringdan kech, chunki biri tezda «alfiroq!» deydi va biri «alvido`» deydi. Hofiz Sherozni haddan tashqari ta`rif qilgan bo`lsa, yoki Sheroz shohini doimo maqtagan bo`lsa. Uning Sheroz shahri bizning Hirot kabi latif emas, va uning Shohi Shujo`si bizning shohimiz kabi bahodir emas edi. |
Daro ba dayru chu Firdavs bin fazoi vase`, Dar ӯ zi mug`bacha har sӯ chu hurshakl bade`. Falak chu soya fitodash Xudoy xayr dihad, Bad-on, ki kard imorat chunin binoi rafe` Hazor sol zi burҷash ba burҷ natvonad, Namud qat` chu soir shavad sipehri sare`. Zi shash chihat ba nasimash ravon tabiati rӯh, Ba chor fasl havoyash ba soni fasli rabe`. Dar ӯ zi soliki rah niz kay rasad ba safo, Ba husni xulq mubaddal shavad xisoli shane`?. Kase, ki ҷur`ae az bodaash kashad, gardad Hazor ҷurmi vara`ro ba yak latifa shafe`. Ba on diyoru rindoni ӯ biras, Fonӣ, Guzar zi olamu dar davrash az sharifu vaze`. | Eski dard dog` qilingandan so`ng tuzalgani singari, xirqamga may to`kildi-yu, zuhddan farog`at hosil bo`ldi. G`unchadek boshim yoqamda, chunki gul yuzli yorimsiz qonga bo`yalgan yuragimda bog` sayri va bahor mayli yo`q. Ey soqiy, ul ruxsoru xat hajrida o`tdek may keltir toki dimog`imdan dud chiqarsin. Qorong`i g`am tunida qachon u boda chirog`ini yoqsa, ko`ngil uyi ishratdan yorishadi. Dahr bog`ida boshi egilgan, qo`lida jom tutgan nargisni ko`rsa, rind ibrat ko`zini soladi. Agar dahr bog`ida tilsiz pirlaru nuktaguy noziklar bir bo`lsa, bulbul va qarg`a orasida ne farq qoladi? Vasl istasang, ey Foniy, fano yo`lida yo`q bo`l, irsoli masal borki: «Elchi faqat payg`om yetkaradi». |
Muxtara` Ey, dilamro bo guli rӯi tu az gulshan farog`, Bo du la`li otashinat az mai ravshan farog`. To ba kay sozam girebon chok, sad shukram, ki dod Dar ҷununi ishq uryonӣ zi pirohan farog`?. Rav sӯi mayxona, ey dil, gar farog`at boyadat, 3-on ki hosil nest kasro ҷuz dar on ma`man farog`. Vah, chӣ noz ast in, ki gar har lahza binad sad niyoz, Beshtar dorad zi mo on sarvi simintan farog`. Kulbaamro soxtӣ ravshan daru ravzan, kunun Doram az bexonumonӣ az daru ravzan farog`. Shӯxi maste, k-ash farog`at hosil ast az koinot, Vah, chӣ xohad bud garash nabvad zi holi man farog`. Har ki chun Fonӣ xalosӣ yoft az nangi vuҷud, Boshadash az dӯst istig`novu az dushman farog`. | Ey gul yuzi bilan gulshandan dilimga farog`at hosil bo`lgan go`zal, ikki otashin la`ling bo`lganda, ravshan maydan forig`man. Qachongacha yoqamni yirtaman, yuz shukrki, ishq telbaligida yalang`ochlik, ko`ylakdan qutqazdi. Ey dil, senga farog`at kerak bo`lsa, mayxonaga bor, chunki hech kimsa uchun o`sha yerdan boshqa joyda farog`at yo`q. Vah, bu qanday nozki, har nafasda ming niyoz ko`rsa ham u siymin badan sarv o`zini bizdan ko`proq tortadi. Kulbamni eshigu tuynukdan ravshan qilding, endi bexonumonlik meni eshigu tuynukdan ham forig` qildi. Koinotdan parvosi bo`lmagan mast jononim, agar meni unutib qo`ysa, holim nima kechadi? Kimki Foniy kabi borliq nomusidan xalos bo`lsa, do`stdan istig`nosi-yu dushmandan farog`ati bo`ladi. |
Axtari sa`di ҷomi may gar shabe aftadam ba kaf, Mastii ӯ zihӣ tarab, lam`ai ӯ zihӣ sharaf. Dayri mug`on, ki sohatash bod masun zi har balo, Garchi balost andar ӯ mug`bachae zi har taraf. G`am kunadat chu qasdi ҷon, or panah ba maykada, K-az pai daf`i xayli g`am lashkari xum kashida saf. Garmii rӯyu humratash az qadahi naxust shud, Har du g`arib nest, chun z-otashi may rasid taf. Naqdi hayoti man talaf gasht ba ishqu may, vale N-am ba chunin mato` agar naqd kase kunad talaf. Mastii sarxushon nigar, yo ki zi ҷӯshi boda xum, Chun shuturoni mast shud, az dahan ӯ fikanda kaf. Garchi hazor xavf shud har qadame ba rohi ishq, Xavfi xudӣ chu afkanӣ azm namoyu «lo taxaf». Az xami qavsi charx chun tir biҷah, ki vorahӣ Varna dar ӯ shavӣ dusad novaki zulmro hadaf. Fonӣ agar zi ma`rifat naqdi hayotat orzust, Dast bizan ba domani xozini ganҷi «man araf...» | May jomining saodatli yulduzi bir kecha qo`limga tushsa, mastligidan shodlik va yorug`ligidan sharaf muyassar bo`ladi. Har tomonda har bir mug`bacha bir balo bo`lsa ham, mug`lar dayrining maydoni har balodan omon bo`lsin. Agar g`am joningga qasd qilsa, mayxonani panoh qil, chunki u yerda g`am xaylini qaytarish uchun xum lashkari saf tortgan. Yuzining yorishgani va qizarishi birinchi qadahdan bo`ldi, ikkisi ham ajab emas, chunki may o`tining tafti yetishdi. Hayotim naqdi ishqu may uchun zoe` bo`ldi, Har kishi ham naqdini shunday sarflasa arziydi. Mastlarning sarxushligiga va xumda bodaning qaynashiga qara, og`zidan kaf chiqqan mast tuyalarga o`xshaydi. Ishq yo`lida har qadamda ming xavf bo`lsa ham, o`zlik xavfini tashlab azm qil va qo`rqma. Charxning yoyidan o`qdek otilib najot topgin, bo`lmasa ikki yuz zulm o`qlariga nishon bo`lasan. Foniy, agar ma`rifatdan hayot naqdini orzu qilsang, «Man araf...» ganjining xazinachisi etagini ushla. |
Dar tavri Maxdum Nihod piri mug`on bar kafat chu bodai sof, Ba uzri tavba digar xeshro mador maof. Zi choki pirahanam dӯxtan chӣ sud, ey dil, Maro, ki gashta zi teg`i f.iroq sina shikof?. Shikast qalbi hama ahli ishq mijgonat, Az on sabab ki saf orosta chu ahli masof. Ba darsi ishq daro, sӯfiyo, chu matlubat Nagasht fath zi «Miftoh»u kashf az «Kashshof». Tamomi daftari azobi ishq yak harf ast, Suxan daroz kashid, az nizoi ahli xilof. Maro rizoi tuvu dayr beh zi Ka`bavu zuhd, Ki guftaand, ki boloi toat ast insof. Tariqi bexudӣ az Foniyu xudӣ az shayx, Ki in zi «lo» hama gah nukta rond, on az lof. | Mug`lar piri qo`lingga sof may bergach, May ichmoqdan tavba qilganman,— deb uzr so`rama. Ey dil, ayriliq tig`idan siynam chok bo`lgach, ko`ylagimning chokini tikishdan nima foyda? Kipriging jangovar lashkardek saf tortib, butun ishq ahlining qalbiga shikast berdi. Ey so`fiy, agar matlubing «Miftoh» va «Kashshof»ning kashfi bilan ochilmasa, ishq darsiga kirib sabaq o`rgan. Ishq odobining hamma daftari bir harfdir, xilof ahlining janjalidan bu to`g`rida so`z uzaygan.. Menga Ka`ba va zuhddan sening rizoliging bilan dayr yaxshiroq, chunki «toatdan insof yuqoridir» deganlar, Bexudlik yili Foniydan va o`zlik yo`li shayxdan, chunki bu yo`qlikdan gapirdi va u (shayx) lofdan (gapirdi). |
Maqomi amn chu dayru chu piri dayr shafiq, Har on ki hast musulmon, shumorad az tavfiq, Rafiq mebarad az dil burun malolati davr, Dareg` az on ki dar in davr yoft, nest rafiq. Surohiyu rafiqiyu kunҷi maykadaest, G`araz zi ravzayu az huru Kavsarash tahqiq. Gadoi maykadavu durdi may ba kӯhnasafol, Shahu zi ҷomi ҷamash quti ruhu rohi rahiq. Chu man ba boda fitodam, mapurs kayfiyatash, Ki az haqiqati daryo xabar nadorad g`ariq. Zi qote`oni tariq on kas andarin rah rast, Ki kard qat`i biyobon ba amri piri tariq. Balo ba va`dai vaslam hamedihӣ, lekin Makun tasavvuri on, k-in suxan kunam tasdiq. Ba har fariq dar in kӯhpa dayr payvastam, Nishoni dӯst naburdam, gumon ba heҷ fariq. Visoli yor chu xohӣ, fano guzin Fonӣ, Ki bahsi ilmu amal sar ba sar buvad tazriq. | Kimki dayrdek omonlik joyida bo`lsa-yu, dayr piri mehribon bo`lsa, musulmon kishi buni tavfiq deb biladi. Mayga oshnolik ko`nguldan davr malolini chiqarib tashlaydi, ammo afsuski, bu davrda do`st topilmaydi. Tekshirib ko`rilganda, ravza-yu, huru kavsardan g`araz surohi-yu, rafiqu mayxona kunjidir. Mayxona gadosiga may quyqumi-yu, eski sopol, podshohga Jomi Jamdan — ruh quvvatiyu sof may nasibadur. Men boda ichishga tushdim, kayfiyatimni so`rama, chunki cho`kkan kishi daryo haqiqatini bilmaydi. Tariqat piri amri bilan biyobonni bosib o`tgan bo`lsa, shundagina tariqat yo`lidan boruvchi kishn najot topadi. Vasl va`dasi bilan balolar yetkazasan, lekin bu so`zni tasdiqlaydi, deb tasavvur qilma. Bu qo`hna dayrda har firqaga qo`shildim, ammo hech firqadan do`st nishonini topolmadim. Yor vaslini istasang, ey Foniy, fanoni tanla, chunki ilmu amal bahsi odatda boshdan-oyoq riyodir. |
Tatabbӯ`i Xoҷa Marost otashi dil, soqiyo, nishoni firoq,Biyor boda, ki otash zanam ba ҷoni firoq. Ba dahr otashi andӯh xonumonam sӯxt, Ki bod sӯxta dar dahr xonumoni firoq. Ba kӯi maykada rindon barand dostonho, Diham chu giryakunon sharhi dostoni firoq. Kuҷost vasl, ki oyad ba lutfu andozad, Muforiqat ba miyoni manu miyoni firoq. Ba g`ussa garchi nihon doshtam, vale shud fosh, Ba gohi mastii may, g`ussai nihoni firoq. Farog` dosht maro mulki dil, valek rasid Dusad matoi malolat zi korvopi firoq. Chi son zi maykada oyam burun, ki meborad, Ba farq sangi baliyat zi osmoni firoq? Xush on zamon, ki ba bazmi visol rezam ashk, Ba yor sharhkunon mehnati zamoni firoq. Husuli vasl ba sayr az fano madon Fonӣ, Ki on ba vasl rasonad turo dar oni firoq. | Ey soqiy, mening dilimdagi o`t firoq nishonasidir, may keltir, firoqning joniga o`t yoqayin. Firoqning xonumoniga o`t tushsin, (u) g`am o`ti bilan xonumonimni kuydirdi. Yig`lab firoq dostonlari sharhini aytsam, rindlar talay dostonlar o`rganib, uni mayxonaga olib boradilar. Qani u visolki, lutf bilan kelsayu, men bilan firoq o`rtasiga ayriliq solsa. Firoqni g`ussa bilan yashirin tutsam ham, may mastligi vaqtida firoq g`ussasi fosh bo`ldi: Dilim mulki tinchu osoyishta edi, biroq unga firoq korvonidan ko`p malolat matoi keldi. Firoq osmonidan boshimga balo toshi yog`ib turganida, qanday qilib mayxonadan tashqariga chiqa olaman? Visol bazmida firoq mashaqqatlarini yorga sharh etib, ko`z yoshlarimni to`kadigan onlarim qanday ajoyib fursat-a. Ey Foniy, yo`q bo`lmasdan visol xosil bo`lmaydi, chunki ul (yo`q bo`lmoqlik) firoq chog`ida seni visolga yetkazadi. |
Na`t Zi ҷomi ishq agar chur`ae chakad bar xok, Kunand saҷda hazoron musabbihi aflok. Kase, ki yoft ba on ҷur`a tinatash taxmir, Amini «allam-al-asmosh» kard Ezidi pok. Chu arshiyon nakashidand sar zi farmonash, Chӣ bok az on ki kunad sarkashӣ yake bebok. Sage nabud az on rӯ zi dargahash rondand, Shud az qalodai la`nash nasib tavqi halok. Harimi dayri fano ҷilvagohi pokon ast, Gurezad az sagi nopok sohibi idrok. Biyor boda, ki daryoi rahmatash om ast, Bizan bar otasham obe zi obi otashnok. Tu xeshro ba riyozat bisoz, qobili fayz, Ki foiz ast mubarro zi tӯhmati imsok. Nashud munosibi holam ba zuhd cholokӣ, Ki har zamon barad az holam on qadi cholok. Marost sofii «moi ma`in» zi durdii may, Ҷunon ki rishtai «habl-ul-matin» zi rishtai tok. Gurext shayx sӯi xonaqah, maro chun did, Fitoda mast ba dayri mug`on ba xirqai chok. Chu rӯ kushod, zi Fonӣ asar namond digar, Chunon k-az otashi barqi taҷallӣ az xoshok. | Agar ishq jomidan bir qultumi tuproqqa to`kilsa, falakdagi minglarcha maloyikalar unga sajda qiladilar. Kimniki u qultum bilan loyi qorilgan bo`lsa, lok Tangri uni ismlarni bilishga amin qildi. Arshliklar boshlarini uning farmonidan tortmagach, uning ichidan bir beparvo (Shayton) bosh tortsa, nima zarari bor Itlik qildi, shuning uchun uni dargohdan quvdilar, la`nat halqasi bo`lgan halokat tavqi unga nasib bo`ldi. Fano dayrining keng fazosi poklarning jilvagohidir, idroklilar nopok itdan qochadilar. Rahmatining daryosi umumnydir, may keltir, o`tli suvdan o`timga suv quy. Sen o`zingni riyozat bilan fayzga qobil qil, chunki fayz mumsiklik tuhmatidan pokdir. Zuhdga chaqqonlik mening holimga munosib bo`lmadi; chunkn u qomati chaqqon har zamon meni holdan toydiradi. Uzum tomiri «mahkam najot ipi» bo`lganidan may durdi men uchun tiniq maydir. Meni mug`lar dayrida yirtiq kiyim bilan mast yiqilgan holda ko`rgach, shayx xonaqohiga qarab qochib ketdi. Tajalliy yashinining o`ti tushganda xas va xashakdan asar qolmagani kabi yor yuzini ochgach, Foniydan ham asar qolmadi. |
Na`t Ey, tufayli tinati pokat hazoron ҷoni pok,Ne fidoyat ҷismi man tanho, ki bal «ruhӣ fidok». Mehri raxshon peshi zoti pokat andar ravshanӣ, Onchunon boshad, ki peshi mehri raxshon tira xok. Choni xud xoham barafshonam ba xoki kӯi tu, Vah, chӣ murdan boshad on, k-az hasratash hastam halok. Chun qalam sar bar xatat nanhod, az on ma`nӣ buvad, To qiyomat sarnagunu rӯsiyohu sinachok. Guftai moro talab marham, ba daf`i zaxmi dil, «Yo davo-ul-ҷarha qalbӣ ayna matlubӣ sivok». Har ki ummedi shafoat az tu dorad rӯzi hashr, Andarin dayri fano-sh az ҷurmu bebokӣ chӣ bok? On shahi nekon agar boshad shafe`at gam maxӯr, Foniyo, harchand az fe`li badӣ andӯhnok. | Ey pok tiynating tufayli minglarcha pok jonlar paydo bo`lgan zot, yolg`iz jismimgina emas, balki senga ruhim ham fido bo`lsin. Munavvar va porloq quyosh oldida qora tuproq qanday bo`lsa, pok zotingning ravshanligi oldida nurli quyosh ham shundaydir. Sening ko`ying tuprog`iga jon nisor etishni istayman, uning hasratida halok bo`lsam, u qanday yaxshi o`lim bo`ladi-ya. Qalam farmoningga bo`ysunmaganidan qiyomatgacha boshi quyi, yuzi qora va siynasi chokdir. «Diling jarohatiga marhammiz, bizni talab qil», degan eding, «Ey qalbimiz jarohatining davosi, sendan boshqa matlubimiz bormi?» Kimningki mahshar kunida sendan shafoat umidi bo`lsa, bu fano dayrida gunohdan va beparvolikdan qanday parvosi bo`lsin? En Foniy, yomon feülingdan qancha g`amgin bo`lsangda, agar u yaxshilar podshohi shafoat qiluvching bo`lsa, g`am yema. |
Tatabbӯ`i Xoҷa Bosh az xonaqaxi zuhdu riyo durtarak,Gar suvi dayri mug`on meravӣ «Alloh maak». Ҷon zi la`li namakini tu nadorad serӣ, Garchi mayro natavon xӯrd, chu rezand namak. Abri rahmat agarash ob zanad, nest aҷab, Shud chu ҷorӯbi dari dayri mug`on boli malak. Dӯst chun xona ba dil soxt chӣ andesha zi g`ayr, Kay shavad monei ruxsori yaqin pardai shak? Ҷuz ba boli malaku rӯhi Qudus mumkin nest, Gar tu xohӣ, ki xiromӣ chu Maseho ba falak. Az vuҷud ar sariyon nest shuunro, chӣ vuҷud, Sad hazor ar buvad a`dod, chӣ mumkin be yak? Foniyo, safhai dilro raqami fayz maҷӯy, Naqshai harfi xudӣ, az lavhi baqo noshuda hak. | Agar mug`lar dayriga bormoqni istasang Tangri yoring bo`lsin, zuhd va riyo xonaqohidan uzoqroq bo`l. Mayga tuz qo`shganda ichib bo`lmasa ham, jon sening tuzli (shirin) labingdan to`ymaydi. Mug`lar dayrida farishtaning qanoti supurgi bo`lgach, rahmat buluti u dayrga suv sepsa, taajjub emas. Do`st dil ichida bo`la turib, o`zgadan qanday andisha bo`lsin, shubha pardasi aniqlik yuziga niqob bo`la olmaydi. Sen Iso kabi falakka chiqishni istasang, muqaddas ruh va farishta qanotining yordamisiz chiqishing mumkin emas. Raqam yuz ming bo`lsa ham, birsiz mumkin bo`lmagani kabi, bir vujudning ta`sirisiz hech narsaning vujudi bo`lishi mumkin emas. Ey Foniy, o`zlik harfining naqshnni baqo taxtasidan tarashlab tashlanmaguncha, dil safhasidan fayz raqamini izlama. |
Agar tu ҷur`a fishonӣ gahe zi may bar xok, Maro zi xok shudan dar tariqi ishq chӣ bok! Ba may fitodaam, ammo zi za`fi ҷism dar ӯ, Nayam g`ariqu ravonam bar ob, chun xoshok. Ba ashki dida bishustam zi g`ayr, rux binmoy, Ki ҷuz pai nazari pok nest manzari pok. Fig`on, ki ҷonu dilam sӯxt soqii gulchehr, Gahe zi otashi may, gah zi rui otashnok. Saram zadiyu xusham bar umedi pobӯsat, Agar bibandiyash, ey shahsavor, bar fitrok. Vazad chu sarsari ishq, on zamon ravad ba adam, Ba soni axgaru xokistar — anҷumu aflok. Zi g`unchayu guli bog` fano magar Fonӣ, Nishon dihad ba dili choku xirqai sad chok. | Agar gohida tuproqqa bir qultum may to`ksang, ishq yo`lida tuproq bo`lishdan men nega qo`rqayin. Mayga yiqildim, ammo jismim zaifligidan, cho`kmay, suv yuzidagi xasdek ketyapman. Ko`z yoshim bilan g`ayrdan ko`zimni yumdim, yuzingni ko`rsat, negaki pok yuzlar pok nazarlar uchundir. Fig`onki, gul yuzli soqiy goh, may o`ti bilan, goh o`tdek yuzi bilan jonu dilimni kuydirdi. Boshimni kesgan bo`lsang ham xursandman, chunki ey, shahsuvorim uni fitrok (qanjirg`a)ka bog`lasang oyog`ingni o`paman, degan umidim bor. Agar ishq sarsari essa, yulduz, falaklar o`sha zamonda uchqunu kulga o`xshab nobud bo`ladilar. Foniy chok bo`lgan yuragi, yuz parcha xirqasi bilan g`uncha-yu fano bog`ining gullaridan nishon beradimi? |
Ayzan Namoyadam zi gireboni chok sinai chok,Zi choki sina namoyon daruni otashnok. Ba rishtai pahlӯi chokam madӯz, ey hamdam, Charo ki boz dilash bigsalonad az to pok. (bined) Maro chӣ bok zi ҷon boxtan ba xoki rahash, Chu turki masti man az qasdi ҷon nadorad bok?. Saram g`izoi sagat soz, garchi saydi tuam, Ki on na loiqi ovextan shud az fitrok. Malulam az g`ami mohe, ba man deh, ey soqӣ, Mae ba rangi shafaq, pur bar sog`ari aflok. Chu ishq lam`a namoyad, chi ҷoi xirmani zuhd, Ba teg`i barq kuҷo tobi lashkari xoshok? Ba husni pok ba ҷuz pokbozӣ, ey Fonӣ, Makun, ki in buvad oini didavu dili pok. | Yirtiq yoqamdan chok siynam (ko`ksim) ko`rinib turadi, siyna chokidan o`tli ichim (yuragim) ko`rinmoqda. Ey hamdam, yonboshim yirtig`ini ip bilan tikma, negaki, o`ynoqi dil tikilgan chokni tag-tugi bilan uzib tashlaydi. Men jonimning yo`liga tikishdan parvoyim yo`q, chunki raxmsiz mast go`zalim jonga qasd qilishdan tortinmaydi. Oving bo`lsa ham, boshimni itingga tashla, chunki u ov tasmasiga osilishga loyiq emas. Bir oyning g`amidan xafaman, ey soqiy, osmondek piyolada shafaqrang mayni to`latib ber. Ishq ozgina shu`la ko`rsatsa, zuhd xirmoniga qanday o`rin bor, yashin tig`iga xashak lashkari qanday tob keltira oladi? Ey Foniy, pok husnga poklidan boshqa ko`zda boqma, chunki pok ko`z bilan pok dilning yo`li shu bo`ladi. |
Mayxona bin zi may chu Badaxshon makoni la`l, Har xum dar ӯ zi bodai chun la`l koni la`l. Bozori aysh bin, ki chu sarrof mayfurӯsh Dar vay kushoda az mai rangin dukoni la`l. Az hachri la`li gӯshi tu az ashk qatrae Ovexta zi har mija chashmam ba soni la`l. Dar kӯhsori haҷr zi shavqi labi tu hast, Koram ba xuni dil talabidan nishoni la`l. Nabvad ba g`ayri xӯrdani xun, heҷashon nasib, Gul peshi bulbulon, ki kushodast xoni la`l. Aksi mai labi tu ba mayxona uftod, Shud har taraf zi bas mai rangin chahoni la`l. Dandon zadiyu rishtai ҷonam gusextӣ, Shud dar miyonai du labat resmoni la`l. Furqat zi zaxmi sangi balo la`l beh, agar Farqat buvad miyonai sangu miyoni la`l. Fonӣ, xayoli la`li tu dorad ba dil, kiro Budast dar miyoni gadoyon gumoni la`l. | Mayxonaga qara, Badaxshon la`l makoni bo`lgani kabi la`lga o`xshagan may bilan undagi har bir xum la`l konidir. Aysh bozorini ko`r, bu yerda mayfurush sarrof singari rangin may bilan la`l do`konini ochgan. Qulog`ingga osilgan la`ling hajridan ko`zimning har bir kiprigidan la`lga o`xshagan ko`z yosh qatrasi osilgandir. Ishim labing shavqidan qon yutub, hajr tog`ida la`l nishonasini izlashdir. Gul bulbullar oldida la`l dasturxonini yozgani bilan, bulbullarga qon ichishdan boshqa narsa nasib bo`lmaydi. Sening labing mayining aksi mayxonaga tushdi, shuning uchun mayxonaning har tarafi la`l jahoni bo`ldi. Tishlab jonim ipini uzding, jonim ikki la`ling o`rtasida la`l marjonining ipidek bo`ldi. Agar tosh bilan la`lni farq qiladigan bo`lsang, balo la`li toshining jarohatidan firoq yaxshi bo`ladi. Kimki gadolarda ham la`l bo`ladi degan gumonda bo`lsa, to`g`ri, Foniyda sening la`ling xayoli bor. |
Tatabbӯ`i Mir Meravad sarvi manu raftor memonad ba dil, V-az guli ruxsori u sad xor memonad ba dil. Ҷon chu az tan shud burun, dar dil namemonad fig`on, Dar firoqi ӯ fig`oni zor memonad ba dil. Neshhoi tiri hiҷronash zi bahri yodgor, Ne chu paykon, balki chun mismor memonad ba dil. Rost chun tire, ki zaxmash mond chun az dil guzasht, Meravad qaddash v-az ӯ ozor memonad ba dil. Chun musofir k-ӯ diram dar xona madfun kardu raft, Dog`i pinhone az ӯ bisyor memonad ba dil. Ham ba zaxmi har yake shodam, agarchi dar shudan Xorho z-on sarvi gulruxsor memonad ba dil. Bodai sofam deh, ey soqӣ, ki zahri g`am base Az g`ami on shӯxi shirinkor memonad ba dil. On parӣ az xonai chashmam ba surat gar ravad, Naqshi ӯ chun surati devor memonad ba dil. Foniyo, z-on kofirat nabvad xalosӣ, k-at ba haҷr, Az xayoli kokulash zunnor memonad ba dil. | Sarvim ketadiyu raftori dilda qoladi, va uning ruxsor gulidan dilda yuz tikan qoladi. Jon tandan chiqsa, dilda fig`on qolmaydi, Biroq uning firoqida zor fig`on dilda qoladi. Hijroni o`qining nishlari xotira uchun paykondek emas, balki dilda mix yanglig` o`rnab qoladi. Dilni teshib o`tgan to`g`ri o`qninng zaxmi qolgani kabi uning qaddi ko`zimdan ketadiyu, dilimda ozori qoladi. Bir musofir uyiga tanga ko`mib ketganidek, U jonondan ko`p yashirin dog`lar ko`nglimda qoladi. U gulruxsor sarvning o`zi g`oyib bo`lsa ham, tikanlaridan qolgan har bir zaxmdan xursandman. Ey soqiy, tiniq may ber, chunki u shirinkor sho`xning g`amida dilimda ko`p zaharlar qolgan. U pari ko`z o`ngimdan ketsa ham, Dilda -uning naqshi devordagi surat kabi qoladi. Ey Foniy, u jonondan aslo xalos bo`lolmaysan, chunki Hajrida ham zulfi xayolidan dilingda zunnor qoladi. |
Tatabbӯ`i Xoҷa Zi tarki la`li labat shud dili xarob xiҷil, Chunon ki kas shavad az tavbai sharob xiҷil. Charo ba sunbuli ra`nost dar chaman sad tob, Agar nagashta az on zulfi nimtob xiҷil. Na porsoiyu na oshiqӣ tavonam kard, Zi shug`li may shudaam peshi shayxu shob xiҷil. Charo zi bazmi shabistoni mo gurext, agar Nashud zi sha`sha`ai boda oftob xiҷil. Umedvor ba avfi tuem, z-on ki ba hashr Zi ҷurmi xud ba azobemu az savob xiҷil. Dilo, agar ba karam dastgir gardad dӯst, Gahi savob nagardem az ҷavob xiҷil. Agarchi ҷurm zi had besh dorӣ, ey Fonӣ, Chu dӯst mazhari lutf ast, rӯ matob xiҷil. | Sharob tavbasidan xijil bo`lgan kishi singari, labing la`lini tark qilgani sababli xarob bo`lgan dil xijolatdadir. Agar yarim o`rilgan zulfdan xijolat bo`lmasa, nima uchun sunbul chamanda yuz xil tovlanadi. Mayxo`rlik bilan shug`ullanganimdan yoshu qarilar oldida xijolatmand bo`lganim sababli, na taqvodorlik qila olaman va na oshiqlik. Agar sharob jilosidan quyosh xijil bo`lmagan bo`lsa, nima uchun shabistonimizdagi bazmimizdan qochdi? Gunohimizdan azobdayu, savobimizdan xijilmiz, shuning uchun qiyomatda afvingdan umidvormiz. Ey ko`ngil, agar do`st karam bilan qo`llasa, savol chog`ida javobdan xijil bo`lmaymiz. En Foniy, do`st lutf konidir, gunohnng haddan ziyoda bo`lsa xam xijolatdan yuz o`girma: |
Muxtara` Ba maxmurӣ payopay metapad dil, Magar az mujdai may metapad dil? Labolab sog`arash sozad magar daf`, Chu z-in sonam payopay metapad dil. Magar soqii mahvash xohadam dosht, Qadah k-az shodii vay metapad dil. Tapad dil az mayam, ne z-obi hayvon, Napipdorӣ zi har shay metapad dil. Ba gul shabnam chi taskinam dihad z-on-k, Az on ruxsori purxӯn metapad dil. Tapish dilro az on mahvash mug`annist, Magӯ k-az nag`mai nay metapad dil. Dil, ey Fonӣ, tapad be soqiyu ҷom, Zi huru Kavsaram kay metapad dil? | Dil xumorlikdan ketma-ket tipirchiladimi, yoki mayning xushxabaridanmi? Dilim shu zaylda ketma-ket urib turibdi, uni limmo-lim piyola daf` qilarmikan? Mahvash soqiy menga qadah tutmoqchi bo`ldimiki, shodlikdan yuragim o`ynab ketdi. Dnlimning urishi obi hayot uchun emas, balki may uchun dil (bo`lar-bo`lmas narsalarga) uraveradi deb o`ylamang. Guldagi shudring menga qanday taskin bersin, u terlagan ruxsor uchun yuragim uradi. Dilning urishi nay nag`masidan dema, uning beqarorligiga o`sha sozanda mahvash sababdir. Ey Foniy, dil soqiy va may bo`lmaganidan uradi, huru kavsar uchun qachon ursin? |
Tatabbӯ`i Maxdum Zi mushkin zulfi ӯ hargiz nashud ҷuz mushknlam hosil, Chu mushk aftad qarini lom, hosil nest ҷuz mushkil. Ba burqa` chun burun oӣ, nazar bar holi mo afkan, Ki nabvad pardahoi chashm gohi didanash hoil. Chu pesh oyad raqibam, bahri raftan yor bishtobad, Aҷal har gah shavad nazdik, gardad umr musta`ҷil. Daleli duzdii dil shud ba chashmat xuni dil xӯrdan, Daleli digaram in bas, ki boshad oshiqat bedil. Agar peshi buti xud sar niham, ey dil, aҷab nabvad, Ki shud nӯshi labash ҷonbaxshu neshi g`amzaash qotil. Tariqi aqlu hushyorӣ ba ahli xonaqah avlo, Xӯsh on rinde, ki dar mayxona aftad mastu loya`qil. Agar oshiq zi xud yod ovarad, az dӯst mahrum ast, Chu payvandi dilat bo dӯst mexohӣ, zi xud bigsil. Dili ahli savol ovar ba dast, albatta, ey mun`im, Ba shukri on ki mas`ul ӯ nashud dar dahru tu soil. Agar xohӣ visoli ka`bai maqsud, ey Fonӣ, Ba ҷuz dar vodii bexonumoniho maron mahmil. | Mushk so`zi lom («l»)ga yaqin turganda, «mushkul» degan so`zdan boshqa narsa hosil bo`lmagani kabi, uning Mushkin zulfidan menga mushkuldan boshqa narsa hosil bo`lmadi. Niqobda chiqqaningda ham ahvolimizga nazar tashla, chunki ko`z pardasi ko`rish yo`lini to`smaydi. Ajal yaqinlashganda, umr shoshilgani kabi raqibim oldimga kelganda, yor ketishga shoshiladi. Ko`zing dil qonini ichgani uning dil o`g`risi ekaniga dalildir, ikkinchi dalilim shuki, oshiqing bedildir. Ey dil, agar o`z mahbubim huzurida bosh qo`ysam, ajab emas, chunki labining shirasi jon bag`ishlovchiyu g`amzasining neshi qotildir. Aqlu hushyorlik xonaqah ahliga yaxshi, ammo mayxonada mast bo`lib, aqldan ozib yiqilgan rind qanday yaxshi! Agar oshiq o`zligini eslasa, do`stdan mahrum bo`ladi, dilingni do`stga ulamoqchi bo`lsang, uni (dilni) o`zlikdan uz. Ey ne`mat bag`ishlovchi, dunyoda gado bo`lib qolmaganing shukronasi uchun albatta gadolar dilini ovla. Ey Foniy, agar maqsud ka`basi visolini istasang, bexunomonlik vodiysidan boshqa joyga tuyangni surma. |
Soqӣ az ranҷi xumoram badhol, Bar kafam neh qadahi molo-mol. Qadahe k-ӯ bizudoyad az dil, Gar zi davron-sh buvad zangi malol. Kasham on nav`, ki boshad ba qadah, Az rutubat asari boda mahol. To dame mast shavam loya`qil, N-oyadam olami hastӣ ba xayol. Ey xush on boda, ki az budu nabud, Kunadat yak nafase forig`bol. Gar azizat kunad ehsoni kason, Dar barobar binigar zilli savol. Foniyo, ilmu amal mahҷurist, Hast shahrohi fano sun visol. | Soqiy, xumor dardidan holim yomondir, ho`limga limmo-lim qadah tut. Shunday qadah berki, u ko`ngilga davron g`amidan tushgan zangni yo`qotsin. Shunday ichayki, qadahda may namligidan asar ham qolmasin. Toki bir dam aqldan ayrilib mast bo`lay, borliq olami ham xayolimga kelmasin. Ul boda qanday yaxshiki, boru-yo`qdan bir nafas forig` qiladi. Agar kishilarning ehsoni aziz qilsa, buning barobarida tilanish xorligini ko`r. Foniy, ilmu amal ayriliqdir, visol tomonga fano yo`li olib boradi. |
Tatabbӯ`i Mir Ba qadash baski ayon gasht giriftorii dil, Gulbuni noz shud on sarv zi bisyorii dil. Shӯ`lai sham`sifat sӯxtavu nolakunon, Har shabam kor xarob ast zi bemorii dil. Dilam og`ӯshta ba xun gasht, zi bas giryai chashm, Tanam az ranҷ ba ҷon omada az zorii dil. Hast kore ba dilam teg`i gamat vah, ki turo Nabuvad hech g`am az tiri g`ami korii dil. Dar dilam kӯhi g`amat garchi garon aftodast, Lek az g`ayri tu shodam zi sabukborii dil. Soqiyo, ҷomi mayam deh, ki chu xun dar kashamash, Ki maro kor ba ҷon ast zi xunxorii dil. Fonӣ aftod zi po, lek ba ummedi visol, Yak dam az po nanishinad, zi talabgorii dil. | Qaddiga ko`p dillar giriftorligi ayon bo`lgach, ul sarv dillarning ko`pligidan noz gulining niholi bo`ldi; Har kecha sham`ning shu`lasi kabi kuyib, nola qilgan dilim bemorligidan holim xarobdir. Ko`zim ko`p yig`laganidan dilim qonga botdi, dilimning zoridan tanim ranjib, jonidan bezor bo`ldi. Dilimga g`aming tiyg`i ish ko`rsatganu, afsuski, g`am o`qi sanchilgan dilda g`aming yo`q. G`aming tog`i dilga garchi og`ir tushgan bo`lsa ham, lekin sendan boshqaning yukidan yengilligimga xursandman. Ey soqiy, may jomi berki, uni qondek simirayin, chunki dilning xunxorligi jonimga tegdi. Foniy oyoqda (turolmay) yiqildi, lekin visol umidida dilning talabgorligidan bir nafas kechmaydi. |
Muxtara` Kashadam boz sӯi ҷomi mai gulgun dil, Ki zi gulrang qaboe shudaam mahzun dil. Az g`ami la`li labat shud zi dilat chandon xun, Ki ba ҷustan natavon yoft daruni xun dil. Shud dilam g`arqi may on nav`, ki monandi g`ariq Sar kunad gah-gah az on seli balo berun dil. Dil maro ҷusta nameyoft ba kӯyash, sad voy, Ki nameyobamu ovora shuda aknun dil. Kӯi on gul shuda chun bog`i sanavbar v-on ҷo Zi sanavbar barad az dilshudagon afzun dil. Xӯrd xuni mani devona raqibu bihil ast; Sagi Laylӣ, chӣ aҷab, gar xӯrad az Maҷnun dil. Fonӣ az ishqi mahe xӯrd may, aknun xohad Davrai ҷomi vay az doirai gardun dil. | Dil yana meni gulgun may jomi tomon tortadi, chunki dilim bir gulrang libosli g`amidadir. La`l labing g`amidan dilimdan shuncha qon oqdiki, izlagan bilan qon ichidan dilimni topib bo`lmaydi. Dilim mayga shunday g`arq bo`ldiki, balo seliga g`arq bo`lgan kishi goh-goh boshini chiqargani kabi dilim undan goh-goh boshini chiqaradi. Dil meni izlab uning ko`yidan topa olmasdi, yuz vohki, endi men ovora axtarib, dilni topa olmayman. Ul gulning kuyi sanavbar bog`i kabi bo`ldi, u yerda dil berganlardan ko`ra, sanavbarlar dilini ko`proq ovlaydi. Raqib men devonaning qonini ichdiyu kechirdim, Laylining iti -Majnunning dilini yesa, taajjub emasdir. Foniy bir oy ishqida may ichdi, endi dili osmon doirasidan jom davrasini istaydi. |
Ayzan Chand hiҷron sozad az naqdi xirad yag`moi dil, Gar chunin boshad g`amu dardi ҷudoӣ, voi dil. Bog`i ruxsorat, ki oroish az ӯ yobad ҷahon, Guftan ӯro metavon bog`i Ҷahonoroi dil. Shah shikor ar afkanad, shoyad ki az chashmi buton Gashta inak pur zi ohui Xutan sahroi dil. Rost hamchun murg`i nolon, k-ӯ nisheman sarv soxt, Nest ҷuz naxli qadi ra`noi ӯ ma`voi dil. Gar dili ovora az dilbar napursam, ayb nest, Vasli dilbar chun muyassar shud, kiro parvoi dil? To ba husham zabti holi dil kunam, chun may xӯram? Mekunad betoqatam faryodu vovayloi dil. Dil, ki shud savdoӣ az zulfi chu zanҷirat, kunun, Fonii ovora Maҷnun gasht az savdoi dil. | Hijron qachongacha xirad naqdidan dilni talaydi, agar g`am va judolik dardi shunday bo`lsa, dilning holiga voy. Ruxsoring bog`idan jahon oroyish topgani uchun uni «Bog`i Jahonoro» deyish mumkin. Shoh ov qilsa arziydi, chunki dil sahrosi go`zallar ko`zlari bo`lgan Xo`tan kiyigi bilan to`la. Sarv daraxtiga qo`ngan nola qiluvchi qush kabi Dilning ra`no qading niholidan boshqa oshyoni yo`q. Agar ovora bo`lgan dilni dilbardan so`ramasam, aybi yo`q, Dilbarning vasli muyassar bo`lganidan keyin dil bilan kimning ishi bor. Hushim borida dilni saqlayman, may ichdimmi, Dilning faryod vovaylosi meni betoqat qiladi. Zanjirdek zulfingdan dil savdoni bo`ldi, endi ovora Foniy, dilning savdosidan Majnun bo`lib ketdi. |
Muxtara` Zihӣ az ҷilvai boloi ra`noyat balo bar dil,Zi har yak tori mushkin turraat sad ibtilo bar dil. Chunon k-az kasrati boroni nayson bishkufad g`uncha, Kushoyad az tu harchand oyadam tiri ҷafo bar dil. Chu rӯz oyad, shavad tug`yoni ӯ dar ishq sad chandon, Agarchi man`ro har shab kunam sad moҷaro bar dil. Dilu chashmam halokat gashtavu tu ҷilvagar dar chashm, Ravo nabvad, ki in bedodro dorӣ ravo bar dil. Az in xushholam az ishqat, ki gar tir afkanӣ har sӯ, Maro bar ҷon rasad, yo dida, yo bar sina, yo bar dil. Falak ahli vaforo chun hamesha dorad ozurda, Xusham z-on bevafo ozor agar oyad maro bar dil. Zi rӯi mardumӣ ratli garonam dor, ey soqӣ, Ki az nomardumoni dahr doram g`ussaho bar dil. Ba chashmi rahmatu dilsӯziyam binӣ agar donӣ, Ki az haҷrat chiho bar chashmi man omad, chiho bar dil. Aҷab nabvad rasidan dar harimi boqӣ, ey Fonӣ, Agar xud guftaӣ qat`i biyoboni fano bar dil. | Ra`no qomatingning jilvasidan dilga qanday balo, mushkin soch o`rimingning har tolasidan dilga yuz mubtalolik (etadi). Bahor yomg`irining ko`p yog`ishidan g`uncha ochilganidek, sendan qancha jafo o`qi yog`ilsa, ko`nglim shuncha ochiladi. Har kecha dilni ishqdan man` etib, yuz mojaro qilsam ham, tong otgach, ishqdan uning tug`yoni yuz barobar ortadi. Dilim va ko`zim sening haloking bo`lganu, yana ko`zimda sen jilvalanasan, bu zulmni dilga ravo ko`rishing to`g`ri emas. Ishqingda shod ekanimning sababi shuki, har tomonga o`q otsang, U o`q jonimga, yo ko`zimga, yo ko`ksimga, yo dilimga kelib tegadi. Falak hamisha vafo ahliga ozor berib keladi, agar u bevafodan menga ozor yetsa, xursandman. Ey soqiy, odamgarchilik yuzasidan menga katta idishda may tut, chunki duiyoning odamgarchiligi yo`q kishilaridan dilimda qayg`ular bor. Hajringdan ko`zim va dilimga nimalar kelganini bilsang (edi), ko`ngling achib, menga rahm ko`zi bilan qarar eding. Ey Foniy, o`zing aytgan fano biyobonini kesib o`tsang, ajab emaski, baqo haramiga yetsang. |
Ayzan Shӯxi maro, ki boshad chun sarxushon shamoil, Gardad dilam zi dastash har dam ba boda moil. Ravshantar ast on rӯ az oftobi ravshan, Chun oftobi ravshan, doram bar in daloil. Azbaski ashki g`ayrat rondam dar ishtiyoqat, Az dida naqshi g`ayrat yakbora gasht zoil. Dar gardanat hamoil ta`viz ham naxoham, Haddam kuҷo, ki xoham, az dasti xud hamoil. Xurshedro bad-on son, k-omad sahob mone`, Gayr az xudi-t nabvad bar mehri vasl hoil. Az la`li ҷonfizoyat kay hoҷati savol ast, Har gah kunӣ nazora bar holi zori soil. Fonӣ, haqiqati ishq yak harf, z-on fano don, Xudro mador ranҷa dar kasbash az rasoil. | Go`zalimning turishi shirakayflarga o`xshasa, dilim har nafasda uning qo`lidan may olib ichishga moyil bo`ladi. (Dilbarimning) yuzi porloq quyoshdan ham ravshanroqdir, bunga quyosh kabi ravshan dalillarim bor. Sening ishtiyoqingda ko`zimdan g`ayrat yoshini oqizaman, ko`zimdan sendan o`zganing naqshi birdan yuviladi. Bo`yningga tumor osishingni istamayman(u), unga qo`limni hamoyil qilishga qanday haddim, sig`sin? Quyoshga bulut to`siqlik qilgani snngari, vasli quyoshiga (erishishga) o`zligingdan boshqa narsa to`siq bo`lolmaydi. Gadoning holi zorin hamma vaqt ko`rib turibsan, jon bag`ishlovchi la`lingdan so`rashni qanday hojati bo`lsin. Ey Foniy, ishq haqiqatini fanoning bir harfi deb bil, o`zingni mashaqqatga solib, uni o`rganaman deb, kitoblardan izlab yurma. |
Ayzan Mahi tamom miyoni shafaq namud ҷamol, Chu aksi soqii mahvash daruni bodai ol. Va lek mohu shafaq misli aksi soqiyu may, Ba dilkashiyu latofat, namerasad ba xayol. Sipehrro shafaqu mah, maro mayu soqӣ, Ki az sipehr saram bigzarad ba in timsol. Xusho, maeyu xusho soqie, ki man har dam Shavam az in yake xushhol, z-on yake behol. Bidor, soqii gulchehra, bodai gulrang, K-az on zulol bishӯyam zi sina gardi malol. Shamol ҷon dihadam, chunki bӯi yor orad, Magar shuda dami ruhullohӣ nasimi shamol. Zi shayx martabai kufru din maҷӯ, Fonӣ, Maҷol deh, ki namoyam zi piri dayr savol. | Mahvash soqiyning aksi qizil maydan ko`ringani kabi to`lin oy ham shafaq orasida jamolini ko`rsatdi. Lekin oy bilan shafaq xayolda soqiy bilan may singari dilkashu latofatli bo`lib jilvalanmaydi. Osmon shafaq bilan oyga va men esam may bilan soqiyga (egamiz), shunday o`xshashlikdan boshim ko`kka yetadi. Qanday yaxshi may va qanday yaxshi soqiyki, har nafasda bu biridan hushhol va u biridan behol bo`laman. Ey gulchehra, menga gulrang boda tutginki, u zulol (o`sha boda) bilan siynamdan malol gardini yuvib tashlayin. Shamol menga jon baxsh etadi, chunki yor isini olib keladi, (shu) shamol nasimi Isoning nafasimikan? Ey Foniy, kufru din martabasi (darajasi)ni shayxdan so`rama bu to`g`rida dayr piridan so`rashimga fursat ber. |