RUBOIYOT                                              RUBOIYLAR

1. To andar dil tobu tavone budam, To dar badan az rӯh nishone budam, Dil moili husni dilsitone budam,   Ҷon volai oshӯbi ҷahone budam. 2. Ey, purgulu lola az ruxat gulshani chashm, Ravshan zi charog`i orazat maskani chashm, Gar vo nashavad ba chehraat ravzani chashm, Torik shavad du mash`ali ravshani chashm. 3. Ey, be tu maro ba sabr ҷuz nuqson ne, Dilro zi g`amat ҷuz alami hiҷron ne, Ҷonro ham g`ayri mehnati hirmon ne, Ne-ne, sabr neyu dil ne, ҷon ne. 4. Ey behadu add, har nafasat hamdu sano, V-az sad chandin hamdu sano-t istig`no. Zikri malakut andar in dayri fano, Bo ilmi tu «subhonaka lo ilma lano». 5. Az gӯshai bom orazi mohsimo,  Xurshed garat nadida boshad zi imo,  Shud aksi du abrӯyat ba chashmam sanamo, On nav`, ki dar shisha buvad qiblanamo. 6. Ey az mai la`lat hama sarmastii mo,      Az sarvi balandat ba zamin pastii mo. Gar ne, ba xayoli tust hamdastii mo, Vopas boshad zi nestӣ hastii mo. 7. Omad zi nasimi subh bӯi tu maro,  Dar ravza namud ҷilva kӯi tu maro, Gul didamu shud nishoni rӯi tu maro, Ma`lum nashud va lek xӯi tu maro. 8. Shab to ba sahar hamekunam zoriho, Dar   shiddati tanhoiyu bemoriho,  Az haҷr fikandem ba dushvoriho, Ey yor, kuҷo shud on hama yoriho? 9. Ҷonam ba du la`li ҷonfizoi tu fido, Ruham ba nasimi atrsoi tu fido.  Oshufta dilam ba ishvahoi tu fido,  Farsuda tanam ba xoki poi tu fido. 10. To shud ba havoi ishqi on mohliqo   Ashkam daryo az ҷigari xunpolo,   Giryad ba holi man dar on ranҷu ano,  Murg`oni havoyu mohiyoni daryo, 11. Az hachri tu koram iztirob ast imshab,  Ҷon az pai raftan ba shitob ast imshab,  Tanro zi firoq pechu tob ast imshab,  Daryob, ki kori dil xarob ast imshab. 12. Dar bahri sirishkam, ki nuҷum ast hubob, Ne-ne, ki dar ӯst ofarinish nobob.  Garduni bahr az kavkab chun dar tob   Aftoda ba soni sad ne dar girdob, 13. Oini talab zi xudpisandon matalab, V-in sheva ҷuz az niyozmandon matalab. Benaqshӣ zi ahli zuhd chandon matalab,  V-in naqsh zi g`ayri naqshbandon matalab. 14. Dar g`urbatam, aftoda zi hiҷroni habib,  Az shiddati za`f gashta bo marg qarib,  Yore na, ki orad ba sari xasta tabib,  Zore na, ki ҷӯyad kafan az bahri g`arib, 15. Har lahza, ki az charx ҷafoe rasadat, V-az hodisai zamon baloe rasadat,  G`am nest gar az mahe vafoe rasadat, Sar chun sari zulfi ӯ ba poe rasadat. 16. To kay sitamu mehnati hiҷron kashamat?   Boshad, ki shabe ba bayt-ul-ahzon kashamat  Az choki daruni dar dili vayron kashamat,  V-ongoh zi dil ba xilvati ҷon kashamat. 17. Dil nest, ki dar zulfi pareshoni tu nest,  Ҷon nest, ki sargashtai hiҷroni tu nest.   Gӯӣ, ki dilat z-oni man ast, oni tu nest, Ҷon oni man ast, gӯiyo ҷoni tu nest. 18. Dar ҷomi bulӯrin mai hamchun yoqut,    Gar yobam, sozam shabu rӯz onro qut.  To dar falaki piru sipehri fartut, Chun har du shavad havosu aqlam mabhut. 19. Za`famro on miyoni chun mӯ bois,  Qatlamro on turrai hindu bois, Umramro on qomati dilchӯ bois, Ҷonamro on la`li suxangӯ bois. 20. Chashmat, ki tariqi sehr az ӯ yoft rivoҷ, Az Bobilu Kashmir hamegirad boҷ.  Ayyorsifat rabuda gohi toroҷ, Az tanho sar chunon, ki az sarho toҷ. 21. Soqӣ, ba mani g`amzada pesh or qadah,  Harchand buvad buzurg, bardor qadah,  Gar z-on ki buvad sipehri davvor qadah,   Dar yak-du kashidan kunam nigunsor qadah. 22. Dar ishq mabosh peshi ҷonon gustox,  Chun banda buvad ba nazdu sulton gustox,  Az dӯst chu vasl yoft natvon gustox,  Oqil ba adab boshadu nodon gustox. 23. Dar oshiqӣ on kas, ki muҷarrad boshad, Beh z-on ki ba aqlu hush muqayyad boshad,  On, k-ӯ zi qabul dam zanad, rad boshad, V-ar da`vii nekuӣ kunad bad boshad. 24. Tu n-omadiyu mehri falak ҷilva namud,   Tu raftiyu mehr buvad bar charxi kabud. Oyad ba ruxam xuni dil az dida furud,   Az omadani deri tu v-az raftani zud. 25. Omad ba mani xasta zi dilbar kog`az,    Az mas`alai vafo muharrar kog`az, Giryon mondam, chu dida rahbar kog`az,  Chun ashki ravon furӯ shudam dar kog`az. 26. Omad ba chaman qofilai bodi bahor, Az sunbuli tar nofai Chin basta ba bor, Az g`uncha, ki karda hazza nargis izhor,   Gӯyo ki ba chashmash zi rahat bast g`ubor. 27. Ҷono, dastat yak damam az dӯsh mabar, Dar nukta dahoni xudam az gӯsh mabar,  Rux az ruxu gardanam zi og`ӯsh mabar, Az ҷismam rӯhu az tanam hush mabar. 28. Soqӣ, na zi obi talx, k-az otashi tez,   Yak ratli garon sӯi man ovar, barxez!   Gar z-on ki zi tavbaat shavam uzrangez,  Andoz ba ostinu dar halqam rez. 29. Soqӣ, ba qadah mai tarabnok andoz,   Aksi ruhi pok dar mai pok andoz,  Bas shӯru shag`ab bar mani bebok andoz,   3-on g`ulg`ula dar gunbadi aflok andoz. 30. Raftiyu ba ҷismam az tu tobast hanӯz,   Chashmam zi xayoli tu purobast hanӯz, Tan z-otashi ishqi tu kabobast hanӯz,  Boz o, ki dil az g`amat xarobast hanӯz, 31. Raftiyu dil az g`amat figor ast hanӯz,  V-az shavqi tu chashm ashkbor ast hanӯz, Vo gard, ki ҷon zi haҷr zor ast hanӯz,  Boz o, ki dil dar intizor ast hanӯz. 32. Yoram nashud onbuti parivash hargiz,   3-ӯ shod nagasht in dili g`amkash hargiz, Be ӯ zi damam kam nashud otash hargiz,   Ya`ni nazadam bodi dami x(v)ash hargiz. 33. Doram zi vuҷudi xud pareshoniyu bas,  V-az ҷumlai kardaho pushaymoniyu bas,    Az aql nasibam shuda nodoniyu bas,  Bar nodonii xesh hayroniyu bas. 34. On rӯy, ki avҷi husn shud ҷilvagahash, Nazzora namudaam zi zulfi siyahash,  Nisbat natavon kard ba xurshedu mahash,  3-on rӯ, ki nazar fikandaam tah ba tahash. 35. Xohӣ, ki badat rӯ nadihad, xushxӯ bosh!  Bo ahl dur kun, yakdilu yakrӯ bosh!   Har sӯ, ki ravad xalq, tu digar sӯ bosh! Ya`ne ki mabosh bo kasu bo ӯ bosh! 36. Har chiz rasad zi ahli davron maxurӯsh,   V-az qismi azal ziyodaro besh makӯsh,    Barband zi noshunidanӣ raxnai gӯsh,   V-az harchi naguftanӣ, zabon dor xomӯsh. 37. Xohӣ, ki ba xosagoni Haq gardӣ xos,  Avval zi avom xeshro soz xalos.   V-on goh daro ba rohi sidqi ixlos,  To xos kunandatu pazirand xavos. 38. Xohӣ, ki turo rasad zi darveshon fayz,   Tu niz rason zi xud ba eshon fayz.      In guna garat rasad ba dilreshon fayz,  Shoyad ki turo darrasad az eshon fayz. 39. E dil, tu magӯ, ki mushki nob ast on xat,  3-on rӯ, ki zi rang dar hiҷob ast on xat, K-az shom raqam bar oftob ast on xat,   Ne-ne, g`alatam, naqsh dar ob ast on xat. 40.    Ey, az tu daruni notavonamro haz, V-az husni tu chashmi xunfishonamro haz, Az qaddi xushat ruhu ravonamro haz, V-az la`li ravonbaxshi tu ҷonamro haz. 41. Dar rӯzi ҷudoӣ g`ami dilsӯzi vido`,    V-on otashi haҷri shӯ`laafrӯzi vido`,    Sad g`ussai muhliki g`amandӯzi vido`,  Nobud namudand maro rӯzi vido`. 42. To shud ba darun otashi hiҷron voqe`,   V-on gah zi burunam ashki g`alton voqe`,  Shud sa`y bad-on chi bud imkon voqe`,  On shӯ`la ba ob kushta natvon voqe`. 43. Ey z-otashi savdoi tu dog`am bar dog`,   Dar shomi g`am az sipehram afzuntar dog`,   Bigzashta darun ham az burunam har dog`,  Oyo ba kuҷo nihӣ kunun digar dog`? 44. Ey, qatli maro kashida mijgonat saf,  Har tire az on ҷoni maro karda hadaf,  Ҷuz on ki dar on varta shavad umr talaf,   3-on saf natavon raft burun heҷ taraf. 45. Yoron chu kashand dar bahoron mai sof, Man garchi zi zӯhdu tavba besh oram lof, Dorandam agarchi may bad-on harza maof, Dar olami yorӣ nabuvad az insof. 46. Muhlik buvad, ey rafiq, ayyomi firoq,   Omexta zahri haҷr dar ҷomi firoq. Gar subhi visolam damad az shomi firoq,   Nomam mabar, ar digar baram nomi firoq. 47. To mond qazo bar sari man afsari ishq,  Dar bahri dilam soxt nihon gavhari ishq,    3-on afsaram aftod ba kaf kishvari ishq,   3-on gavharam afrӯxt ba dil axgari ishq. 48. Dar dayri mug`on mug`bachagoni cholok,  Kardand maro ba boda mastu bebok,  Maxmuriyam afkand chu bar xok halok,   V-on gah nagiriftand ba may xirqai chok, 49. Ey soqii shang, deh mai otashrang,  K-ӯ ob kunad agar chakonish ba sang,   Aftoda garon sangi g`amam dar dili tang,  Shoyad sabӯkash kunam bad-in hilavu rang. 50. Dar otashi ishq ҷismu ҷonam mahu sol, On nav` rasonad varzishi xud ba kamol. K-andar dӯzax agar fitam boshad hol,  K-az dӯzaxi haҷr sӯi firdavsi visol. 51. Sarrishta zi ahli zuhd bigsil, ey dil,  Dar dayri fano bisoz manzil, ey dil, Ҷuz mutribu may maҷӯy hosil, ey dil, Yak-yak guftam, gӯsh kun, ey dil, ey dil! 52. Ogoh nagashtam, ki dar in dayr kiyam,  Yo  xud chiyam v-az chiyamu bahri chiyam? Ma`lumam ne, ki odamӣ yo zaminam, Bo xoki zamin zi man chӣ son odamiyam? 53. Az mehnati oshiqӣ ba ҷonam, chӣ kunam?   Devonavu rasvoi ҷahonam, chӣ kunam? Sabr ast maro choravu donam, chӣ kunam? Donam chӣ kunam, chun natavonam, chӣ kunam? 54. Ey, xoki tu tarfi kulahi podshahon,   3-on rӯ, ki tuӣ podshahi kaҷkulahon. Barqe zi ruxat bar xasi in ҷismi ҷahon,   V-az kashmakashi ahli ҷahonam birahon. 55. Ey dil, rӯzat tira shud az ahli zamon,  3-on son, ki buvad shabat hamon, rӯz hamon. Az ҷabri zamon chu yak zamon nest amon,  Gar xohӣ amon, ҷomi may az dast namon. 56. Dar haҷr makӯsh, ey paripaykari man,  Andesh zi sӯzi dili g`amparvari man,  Dӣ chun nafase dur shudӣ az bari man,   Rӯh az tani man paridu aql az sari mai. 57. To subh ayon kunad ziyo sham`i Xutan,  To rӯz buvad charog`i xur sha`sha`azan   To shom buvad mash`ali mah nurafkan,  Yo Rab, ki buvad charog`i umrat ravshan. 58. Yak shom gar on sham`i saodatpartav,  Dorad mai kӯhnaam ba dayr az sari nav, Az fikri xumori subhi ӯ ranҷa mashav,  Gar bahri vayam, ҷon garavu ҷoma garav. 59. Mayxona, ki ҷomi la`lnok ast, durd, Maston az ishq ҷomachok ast, durd, G`am nest, zi g`am on ki halok ast, durd, Har qatra zi may chu ҷoni pok ast, durd. 60. To dast ba domani yake kӯhi shukӯh, Mahkam kardam, dilam shud az g`ussa sutӯh. Xoham, ki fishonda ostin bar anbӯh, In dam giram ba komi dil domani kӯh. 61. Dar faqr har on chi dar sarat hast, bineh,  V-on chiz buvad andar kafu dar kisa, bideh.  V-on gah kore, ki z-in du boshad ba dame(h),  On shud, ki zi har chi oyadat pesh, maҷeh. 62. Az fikri muhol, ey dili devona, Xohӣ ba tu hamxona shavad ҷonona.  On rashki parӣ chun shavadat hamxona,   Chun xona turo nest ba ҷuz vayrona. 63. Ey rӯi tu, kavkabi ҷahonoroe, V-ey bӯi tu ashhabi ravonosoe,  Be mӯi tu, yo Rab, chunon farsoe, Gesӯi tu chun shabi fig`onafzoe. 64. Gar zahri g`amam kunad halok, ey soqӣ,  Taryoki mayam dihӣ, chӣ bok, ey soqӣ? Dil shud chu zi tavba ҷurmnok, ey soqӣ,  On ҷurm ba boda shӯy pok, ey soqӣ! 65. Dar dayr garat havost nӯshidani may,  Bo mug`bachagon ba lahni changu dafu nay. Mumkin nabuvad agarchi boshӣ Ҷamu Kay,  Be himmati piri dayru be ruxsati vay. 66. Purshӯxӣ az in ishvagaron, ey soqӣ,   Pinhonӣ hastam nigaron, ey soqӣ, Pur soz sabuk ratli garon, ey soqӣ,   Behusham kun chun digaron, ey soqӣ. 67. Dar maykadai rindu shon, ey soqӣ, Burdand chu maro kashon-kashon, ey soqӣ, Xohӣ, ki shavam zi maykashon, ey soqӣ, 3-on may, ki kashӣ, ba man chashon, ey soqӣ. 68. Dar fasli xazon bargi razon, ey soqӣ,  Shud korgahi rangrazon, ey soqӣ,  3-on may, ki xӯrӣ, diham az on, ey soqӣ, To nӯsham az on mazon-mazon, ey soqӣ. 69. To moili ҷohi olami dun boshӣ, Har lahza chu zi andӯh digargun boshӣ,  Xohӣ zi Ҷamu Sikandar afzun boshӣ,  Be Oinavu Ҷom, bigӯ, chun boshӣ? 70. To sokini kӯi benishonӣ nashavӣ,  Shoistai asrori nihonӣ nashavӣ,  Maqrun ba hayoti ҷovidonӣ nashavӣ,  To az asari vuҷud fonӣ nashavӣ. 71. Ey, on ki dar in dayri fano dar bandӣ,  Bar xud taabi rohi baqo barbandӣ! Bo ҷohi ҷahoni bevafo xursandӣ,  Gar shohi zamonaӣ, ki hoҷatmandӣ. 72.    Lof az donish nest ba ҷuz nodonӣ, Donistani ҷahl ilm shud, to donӣ, Mushkil ba xudat kor charo gardonӣ, Chun boshad yak neyu hazor osonӣ.

1. To dilda kuch-Quvvat, To badanda ruhdan nishon bor edi, Dil dilbar husniga moyilu Jon jahonga fitna soluvchiga maftun edi. 2. Ey, yuzingdan ko`z gulshani gulu lolaga serob, Chehrang chirog`idan ko`z maskani ravshan, Agar yuzing tufayli ko`z qorachiqlari yorishmasa, Ko`zning ikki yorug` mash`ali zulmat ichida qoladi. 3. Ey, sensiz mening sabrimda nuqsondan bo`lak narsa yo`q G`amingdan dilda hijron alamidan bo`lak narsa yo`q, Jonda ham mahrumlik mashaqqatidan bo`lak narsa yo`q,  (Binobarin, menda) sabr ham, dil ham, jon ham yo`q. 4. Ey (sha`niga) har nafasda had-hisobsiz hamdu sano (aytiluvchi Zot), Bundan yuz chandon ko`p hamdu sanodan-da  mustag`niysan. Fano dayridagi farishtalar zikri:  «Ey pok Xudo, (sening ilming barobarida) bizda ilm yo`q,  deyishdan iboratdir. 5. Tomning (bir) chetidan oy yuzli (dilbar) ning yuzi (ko`rindi), Oftobda uni ko`rmagan bo`lsa, ajab emas. Ey sanam, ikki qoshing aksi yuzimga tushib, U qiblani ko`rsatuvchi kompas (qiblanamo) ga o`xshab qoldi. 6. Ey, (bu) barcha sarmastligimiz labing  mayi tufaylidir,     Bizning oyoq ostida xorligimiz sarv kabi baland qadding tufaylidir. Agar sening xayoling hamrohimiz bo`lmaganda,     Borlig`imiz yo`qlik (olami)dan ayri tushar edi. 7. Tong nasimidan (dimog`imga) sening ising keldi, Bog`dan kuying jilvasi namoyon bo`ldi. Gulni ko`rdimu, u menga yuzing alomati  bo`lib ko`rindi, Lekin menga tiynat-tabiating ma`lum bo`lmadi. 8. Bekaslik va bemorlik tufayli ahvolim tang bo`lib, Shomdan to sahargacha nola-afg`on chekaman. Ayriliq dastidan og`ir kunlarga qoldik, Ey yor, (avvalgi) u barcha yorlik (do`stliklaring) qayoqda qoldi? 9. Jonim sening jon bag`ishlovchi ikki labingga fido, Ruhim sen tomondan esadigan muattar nasimga fido, Oshiq ko`nglim sening ishvalaringga fido, Xasta jismim oyog`ing tuprog`iga fido. 10. Ul oy yuzlining ishqi havasi (ko`nglimga) tushgandan buyon Ko`z yoshlarim daryo bo`lib, jigarim qonga to`ldi. Osmondagi qushlaru daryodagi baliqlar Bu ranju mashaqqat ichra qolgan holimga yig`lashi (shubhasiz). 11. Bu kecha sening hajringda ishim iztirob (chekish) bo`ldi, Betoqatlikdan (hatto) jonim chiqib  ketishiga sal qoldi. Ayriliqdan jism juda azobda qoldi, Bu ko`ngilning ahvoli qanchalik yomon bo`lganligini shundan ham bilsa bo`ladi. 12. Yulduzlar ko`z yoshim daryosining mavjlaridir, Yo`q-yo`q, bu hol (bunday ofarin ish) maqsadga muvofiq emas. (Bu ko`z yosh) daryosining osmoni yulduzlar  tufayli shu`lalanib, Girdob bo`lmasa-da, devorga aylanib, (meni sendan  to`sib qo`ydi). 13.  Talab tariqini takabbur (kishilar)dan talab qilma, Bu xildagi hayot tarzini (shu yo`lga kirgan) niyozmandlardan o`zgadan talab qilma. Zuhd ahlidan benaqshlikni ko`p ham talab qilma, Bu naqshni naqshbandlardan boshqadan talab qilma. 14.Do`stdan ayrilib, g`urbatga tushdim, Zaiflik shiddatidan o`limga yaqinlashdim. Bir yaqinim yo`qki, bu xasta boshiga tabibni boshlab kelsa, Bir savobtalab yo`qki, bu g`arib uchun kafan izlasa. 15. Har lahza qismatdan jafo yetsa, Zamona hodisalaridan balo yetsa, Ul oydan vafo yetish ehtimoli bo`lsa, Bosh uning sochidek oyoq ostiga tushsa ham g`am yo`q. 16. Qachongacha sitamu hijronning mashaqqatini  tortaman? Koshki (seni) bir kecha bayt ul - ahzon — g`amxona uyimga tortsam edi. Vayrona dilning ichki chokidan tortib, O`sha lahza dildan jon xilvatxonasiga tortib  ketsam edi. 17. Sening parishon zulfingga bog`lanmagan dil yo`q, Hijroningda sargardon bo`lmagan jon yo`q. Diling senga tegishli emas, u mening.  (mulkim) deysan, Bu bilan go`yo jon meniki, sening (o`z) joning yo`q (deganday bo`lasan). 18. Billur qadah ichra may yoqutday tovlanadi,     Agar (u menga) muyassar bo`lsa, kechayu kunduz nasibam o`sha bo`ladi.     (Chunki) to keksa falak bilan qartayib ketgan  osmon mavjud ekan,     Aql va hislarim hayron(lik domidan) qutulmaydi.     19.  Zaifligimga u qildek ingichka bel sabab,     O`limimga u qora zulf sabab,     Umrimga u dilga xush yoquvchi qomat sabab, Jonimga u so`zlovchi lab sabab.     20. Sehrgarlik hunari (sening) ko`zing tufayli rivoj topdi,     (Ko`zing bu borada) Bobilu Kashmirdan boj oladi.     Ayyor kabi ba`zida g`orat qilib,     Xuddi boshdan tojni olgan kabi tanlardan boshni judo qiladi. 21. Soqiy, men g`amginning qoshiga qadah keltir, U har qancha katta bo`lsa ham ko`tarib kel. Agarda bu qadah aylanuvchi osmondek bo`lsa ham, Bir-ikki simirishda uni bo`shatib, to`nkarib qo`yaman.     22. Ishqda jonon qoshida beodoblik qilma,     Bu xuddi qul sulton oldida beodoblik qilganga o`xshaydi.     Do`st vasliga yetgan (kishining) beodoblik  qilishi mumkin emas,     Oqil odobli bo`ladi-yu, nodon odobsiz.     23. Oshiqlikda kishi hamma narsadan forig` bo`lsa, Aqlu hushga bog`liq bo`lganidan ko`ra yaxshidir.     (Bu mazhabda) qabuldan dam urgan kishi rad  etiladi, Yaxshilik da`vo qilgan kishi yomonlik ko`radi.    24. Quyosh jilva ko`rgizdi-yu, sen kelmading, Sen ketganingda ham quyosh ko`kda turgan edi. Sening kech kelishing-u juda tez ketishingdan Dil qoni ko`zlarim orqali yuzimga to`kiladi. 25.  Men xastaga dilbardan maktub keldi, Bu maktubning vafodan bahs etishi muqarrar. Menga yo`l ko`rsatuvchi bu maktubni ko`rib, yig`lab yubordim, O`zim ham quyilib kelgan ko`z yoshiday qog`ozga  to`kildim. 26.  Chamanga bahor nasimining karvoni kirib keldi, Yuk o`rniga Chin nofasini toza sunbul bilan  bog`lab olgan. Nargis g`unchadan xursandlik izhor qilib, Go`yoki (sening) yo`lingdan uning ko`ziga g`ubor tushibdi. 27.   Jonon, bir lahza ham kiftimdan qo`lingni olma, So`zlaganimda og`zimdan qulog`ingni olma. Yuzimdan yuzingni olma-yu, bo`ynimni quchog`ingdan bo`shatma, Jismimdan jonimni-yu, tanimdan hushimni olma. 28.  (Ey) soqiy, o`rningdan tur, achchiq suvdan emas, Yondirguvchi otashdan bir ulkan qadahni to`ldirib,  mening qoshimga keltir. (May ichishdan) tavba qilganimni aytib, uzr so`rasam, (Mayni avval) yengingga solib, keyin (undan) bo`g`zimga quy. 29.   Soqiy, qadahga shodlik mayini quy, Shaffof mayga pok yuzing aksi tushib tursin. Bas, (har qancha) fitnayu g`avg`o bo`lsa, men — beg`amning boshiga sol, To uning ovozasi falak gunbaziga borib yetsin! 30.  (Sen) ketding-u, o`shandan buyon jismim (ming bir azobda) o`rtanadi, Xayolingdan haligacha ko`zim yoshga to`la, Ishqing otashida tanim haligacha kabob, Yana kelki, g`amingdan dil haligacha xarobdir. 31. (Sen) ketding-u, dil haligacha g`amingdan xasta, Sening xayolingda ko`zim haligacha yosh to`kmoqda. (Orqangga) qaytki, jon ayriliqdan haligacha zordir, Yana kelki, dil haligacha senga intizordir. 32. U pari kabi go`zal mahbuba menga sira yor bo`lmadi, Bu g`am chekuvchi dil u tufayli hech shod bo`lmadi. Usiz nafasim o`ti hargiz pasaymadi,  Ya`ni sira yaxshi nafas olgan emasman. 33.  Hayotimdan sira ko`nglim to`lmaydi, Nimaiki qilgan bo`lmay, barchasidan pushaymonman. Aqldan nasibam faqat nodonligu O`z nodonligimdan ishim doim hayronlik bo`ldi. 34.  Ilohiy husn jilva qilgan u chehraga Qora zulfi orasidan qaradim. Kamoli diqqat bilan boqib,  (shu narsaga amin bo`ldimki), Bu yuzni oy bilan quyoshga nisbat berib bo`lmaydi. 35. Yomonlik ko`rmay desang, xushfe`l bo`l, Odamlardan uzoqlash, diling va yuzing bir bo`lsin. Xalq qayoqqa yursa-yursin, sen boshqa yoqqa yur, Ya`ni kishilarga qo`shilma-yu, U (Haq)  bilan bo`l. 36. Zamon ahlidan (senga) har nimaki-etmasin; nolima, Azaldan belgilangan taqdiringga rozi bo`l-u uni o`zgartirishga behuda urinma. Eshitish joiz bo`lmagan gap-so`zlarga qulog`ingni kar qil, Aytish lozim bo`lmagan har qanday gapdan tilingni tiy. 37. Agar Haq seni ham o`zining xos bandalaridan qilishini xohlasang, Avvalo, o`zingni avom xalqdan xalos qil. Shundan keyin sidqu ixlos yo`lnga kir, Ajab emas, xsslar seni ham e`tirof etib, o`z saflariga qabul qilsalar. 38. Darveshlardan senga fayz yetishini xohlasang, Sen ham o`zingdan ularga fayz yetkaz. Agar shu tariqa u ko`ngli majruhlarga fayz yetkazsang, Ajab emas, senga ham ulardan ziyoda fayz yetsa. 39. Ey dil, hijob ostida ekanligini ko`rib, Sen u xatni toza mushk, deb aytma. U xat shomning oftobga maktubidir, Yo`q-yo`q, bu to`g`ri emas, u xat suvga solingan naqshdir. 40.  Ey, sendan bu notavon ko`nglim bahra oladi, Husningdan qon to`kuvchi ko`zim bahra oladi, Go`zal qaddingdan ruhu ravonim bahra oladi, Jon baxsh etuvchi labingdan jonim bahra oladi. 41. Judolik kunida vidolashuvning dilga azob beruvchi g`ami Va uning hijron o`tini kuchaytiruvchi otashi, Uning o`limga olib boruvchi og`ir hasrat-g`ussasi, (Oxir-oqibat) meni o`sha vido` kunida halok qildilar. 42. Ko`nglimni hijron otashi kuydirgandan boshlab, Ko`zlarim yosh to`kishga tushdi. Imkon boricha harakat qilindi-yu, Lekin u o`tni suv bilan o`chirib bo`lmadi (Ya`ni  ko`nglimning o`tini o`chirishga ko`zimning yoshi ojizlik qildi). 43.  Ey, (sening) darding otashidan (ko`nglimda) dog` ustiga dog`, G`am shomida (bu dog`dan) fig`onim falakdan ham oshadi. Ichim ham, tashim ham dog`ga to`ldi, Endi boshqa dog`(lar)ni qaerga sig`dirasan? 44.  Ey, (sening) kipriklaring meni o`ldirish uchun saf tortganlar, Ularning har biri (sanchilish uchun) mening jonimni nishonga olganlar. Bu balo maydonida endi umrim nihoyasiga yetishi aniq, Chunki bu safni yorib, tashqariga chiqib bo`lmaydi. 45. Do`stlar bahor faslida toza mayni suzgan chog`larida Men zuhdu tavbadan har qancha ortiqcha lof ursam-da, Agar mening bu behuda vaysashlarimga ishonib, meni maydan mahrum etsalar, Do`stlik shartida bu insofdan emas. 46. Ey do`st, hijron kunlari (kishini) halokatga yetkazuvchi bo`ladi, Firoq jomiga hajr zahri omuxta qilingan bo`ladi. Agar firoq shomi visol tongiga yetkazadigan bo`lsa-yu, Men firoq nomini tilga olsam, sen mening otimni tutma. 47. Qismat mening boshimga ishq tojini kiydirdi-yu, Ko`nglim daryosiga ishq gavharini yashirdi. Bu toj tufayli ishq mamlakatini qo`lga kiritdim, Bu gavhar esa ko`ngildagi ishq uchqunini alanga oldirdi. 48. Mug` dayrida chaqqon mug`bachalar May berib, meni mastu beparvo qildilar. Mastlik g`olib bo`lib, tuproqqa belanib qoldim, Shu bois ular yirtiq xirqamni manga ayribosh qilmadilar... 49. Ey sho`x soqiy, otash kabi may tut, Tomizsang, u toshni suv qiladigan bo`lsin. Tor dilimga g`amning ulkan toshi tushgan, Shoyad shu yo`l bilan uni bir oz yengillatsam. 50.  Oyu yillar jismu jonim ishq otashida (yonadi), Shu tarzda o`z mashqini kamolga yetkazadi. Do`zaxga tushsam ham, shu taxlit Hijron do`zaxidan visol jannatiga yetib olaman. 51. Ey dil, zohid kishilar bilan (har qanday) aloqa iplarini uz, Ey dil, fano dayrida manzil qur. Ey dil, cholg`uvchi va maydan bo`lak narsadan biror natija kutma, (Barchasini) bir-bir aytdim, quloq sol, ey dil, Ey dil! 52. Bu dunyoda kim ekanligimdan ogoh emasman, Yoxud nimamanu nimadan yaraldimu nima uchun yaraldim? Ma`lum emaski, odam avlodidanmanmi yo tuproqdanmi? Tuproqdan yaralgan bo`lsam, men qanday odamman (o`zi)? 53. Oshiqlik mashaqqatidan jonim azobda (qoldi), nima qilay? Devonayu jahonga sharmisor bo`ldim, nima qilay? Bu dardimning chorasi sabr ekanini bilaman, Lekin qo`limdan sabr qilish kelmasa, nima qilay? 54.  Ey, sening g`uboring podshohlar tojining ziynati, Chunki sen go`zallar shohisan. Yuzing shu`lasidan jahonning xasday jismiga bir uchqun tushgan, Jahon ahlining bu torta-tortidan meni xalos qil. 55.  Ey dil, zamon ahlidan kuning qora bo`ldi, Shu sababli kechang qanday bo`lsa, kunduzing ham shunday. Zamona jafosidan bir lahza osonish yo`q, Agar osoyish istasang, may qadahini qo`lingdan qo`yma. 56. Ey pari paykarim, meni hajringda o`ldirma, Bu g`amga botgan dilimning o`tidan ehtiyot bo`l. Kecha bir nafas mening yonimdan uzoqlashganingga Tanimdan jon uchdi-yu, boshimdan aql. 57. To tongga qadar u Xo`tan go`zalining (yuzidan) nur taraladi, Qunduzi bo`lsa, quyosh chirog`i shu`la sochadi. Shom kirsa, oy mash`ali yorug`lik bag`ishlaydi, Yo Rab, umring chirog`i hamisha ravshan bo`ladi. 58. Agar u soadat bag`ishlo`vchi mahbuba bir shom chog`i Mayxonada menga ko`hna mayni yangidan tutsa, Ertalabki bosh og`rig`i (sabuhiy) tashvishida tab`imni xira qilmayman, Chunki unga jonimni ham, to`nimni ham sadqa qilganman. 59. Mayxonada may quyqasi (durd) jom ichida xuddi la`l kabi jilva qiladi, U o`z oshiqlarini mastu telba qiladi. G`amdan g`am yo`q, chunki durdning o`zi halok qiladi, Bu durdning har bir qatrasida bir pok jon yashirin. 60. To qo`lim bilan ulug`vor bir tog` etagidan mahkam tutdim, dilim g`ussadan tang keldi. Jamiyatga qo`l siltab, Dil amri bilan shu tog` etagini manzil tutishni xohlayman. 61. Faqr yo`lida boshingda nimaiki bo`lsa, uloqtirib yubor, Va kaftingda-yu kissangda nimaiki bor, berib yubor. Agar shu ikki ishning uddasidan chiqsang, Yaxshi-yomon har nimaga duchor bo`lsang-da, parvo qilma. 62. Ey devona ko`ngil, xom xayollarga borib, Jononaning senga hamxona bo`lishini xohlaysan. (Axir), parilarning rashkini keltiradigan (u mahbub) sen bilan qanday hamxona bo`lsin, Chunki sening vayronadan bo`lak boshpaning yo`q-ku? 63. Ey, sening yuzing jahonni bezovchi yulduzga o`xshaydi, V-ey, sening bo`ying jonga rohat bag`ishlovchi xush bo`ydir. Xudo haqqi, sening sochingsiz menda haddan ziyod parishonlik yuz berdi, Soching qoralikda (oshiqlarning) ohu fig`oniga to`la tunga o`xshab ketadi. 64. Ey soqiy, agar g`am zahri meni halok qilar ekan, Daf`i dard sifatida may tutsang, buning nima xavfi bor? Ey soqiy, dil tavba qilib, gunohkor bo`ldi, (Bas), bu gunohni may bilan tozalab yuv. 65. Agar dayr ichra mug`bachalar bilan changgu doirayu nay ohangi ostida may ichishni xohlasang, Agarda Jamshidu Kay (Xisrav) bo`lsang ham, Dayr pirining himmati-yu, ruxsatisiz bu ish muyassar bo`lmaydi. 66. Ey soqiy, bu ishvagarlardan ko`ra o`zing ishvagarroqsan, O`zingga pinhona intizor bo`lib o`tiribman, Bu katta qadahni tezda to`ldirib kel-u, Meni ham boshqalar kabi behush qil. 67. Ey soqiy, meni torta-tort qilib, Rindlar makoni bo`lgan mayxonaga olib bordilar. Agarda mening ham mayxo`rlar safiga qo`shilishimni xohlasang, Suzayotgan mayingdan menga ham ichir. 68. En soqiy, xazon fasli (kuz) kelib, tok barglari to`kila boshladi, Mening ham ahvolim shu barglarga o`xshaydi. Ichayotgan maying ham o`shandan, ey soqiy, Shuni ko`z oldimga keltirib, undan ichay. 69. To bu tuban dunyo zindoniga moyil ekansan, Uning g`amu tashvishlaridan har lahza turlanib-tuslanasan. Jamshidu Iskandardan ustun bo`lishni xohlasang, Ayt-chi, Jom oyinasisiz qanday qilib bunga erishasan? 70. To benishonlik ko`yining sokini bo`lmay (ya`ni Haqdan boshqasini unutmay) turib, Yashirin sirlarni bilishga sazovor bo`lmaysan, To vujudingni unutib, foniy bo`lmaguncha. Abadiy hayotga vosil bo`lolmaysan. 71. En sen, bu fano dayri (o`tkinchn dunyo)ga asnr bo`lgan (kishi), Tiriklik tashvishlari senga baqo yo`lini  bog`lab qo`yibdi. Bu bevafo dunyoga asir ekanligingdan xursandsan, Agar zamona shohi bo`lsang-da, (Uziga) hojatmand ekaningni unutma. 72. Ilmu ma`rifatdan lof urish nodonlikdan boshqa narsa emas, Agar bilsang, nodonlikni bilishning o`zi ilmdir. Nima uchun o`z ishingni mushkullashtirasan, Chunki bitta «yo`q»dan mingta osonlik yuzaga keladi.