Muxtara` Tu xubu xulqi tu xubu takallumat ham xub, Nabuda chun tu ba xubӣ kase ba olam xub. Ba husn beh zi parӣ, odamgarӣ bartar, Nagashta misli tu paydo zi nasli odam xub. Kushӣ ba xubiyu ҷonbaxshӣ az suxan, ki chu tu Nabuda, Olloh-Olloh, Masehu Maryam xub. Ba dil muhabbati tu beshtar shavad har dam, Ki beshtar binamoӣ ba chashm har dam xub. Anisu hamdam agar hast xub, xubtar ast, Ki dar ҷahon ba kas aftad anisu hamdam xub. Ba olam omada xubon base, valek chu tu Nabuda bar hama xubon kase musallam xub. Zi xaylu maҷmai xubon ba Fonii bedil, Vafovu mehr buvad xubu zulmu kin ham xub.	Sen go`zalsan, xulqing ham go`zal, so`zing ham go`zal, Go`zallikdan olamda hech kim sen kabi barno emas. Odam naslidan husn bobida paridan go`zal, boshida odamgarchiligi bo`lgan sen kabi go`zal paydo bo`lgan emas. Go`zallik bilan o`ldirasanu so`zing bilan jon bag`ishlaysan, Olloh-olloh, Iso bilan Maryam ham bunday go`zal xulqlarga  ega  bo`lmagan. Mardumning ko`ziga borgan sari ortiqroq go`zal ko`ringaning uchun Dilda muhabbating har nafas ortib boradi.     Agar ulfat va hamdam bo`lgan kishi go`zal bo`lsa, yaxshidur, Chunki jahonda kishining anisu hamdami yaxshi va go`zal bo`lishi kerak. Olamga go`zallar  ko`p kelgan, biroq butun go`zallar Musallam bo`lgan sen kabi go`zal bo`lgan emas. Oshiq Foniyga go`zallar to`dasi tomonidan Vafo bilan mehr chiroyligu zulm bilan kin ham chiroylidur.
Tatabbӯ`i Shayx Ey zi rӯyat mohro sad guna tob, Mah magӯ boshad suxan dar oftob. G`ayr dar kӯyat azobam mekunad, Xeҷ kas nashnida dar ҷannat azob. To nadidam xob dar chashmam zi ashk, Chashmro aknun namebinam ba xob. Dar tani xokist az la`li tu chӯsh, Xokro dar ҷӯsh meorad sharob. Chun xayoli didani rӯyat kunam, Dar dil aftad za`f az bas iztirob. Piri dayru mug`bacha mastam kunand, Xushdilam dar maykada az shayxu shob. Foniyo, dar qat`i vodihoi ishq, Az ҷigar boyad g`izo v-az dida ob.	Yuzingdan oyga yuz xil tob bo`lgan, ey go`zal, quyoshdan so`z bo`lub turganida oyga yo`l bo`lsin. Ko`yingda boshqalar menga azob berishadi, hech kim jannatda azob bor deb eshitgan emas. Ko`zimda yosh bo`lgan holda tush ko`rmagunimcha, ko`zimda ikkinchi martaba uyqu ko`rmayman. Tuproqni sharob qaynatgani singari tuproq tani sening o`tlik la`ling bilan qaynaydi. Yuzingni ko`rishni xayol qilgan chog`imda ko`p iztirobdan dilimga kuchsizlik va sustlik keladi. Dayr piri bilan mug`bacha meni mast qilsalar mayxonadagi yoshu qaridan xursandman. Ey Foniy, ishq vodiylarini bosib o`tishda jigardan ovqat, ko`zdan suv kerak.
Tatabbo``i Mir Chashmai zindagӣ omad dahani on mahi Naxshab, Bahri serob shudan sabzai xat rusta bad-on lab. Tifli maktab shuda piri xirad andar rahi ishqash, Shӯxi man ҷilvakunon, chunki xiromad sӯi maktab. Sari moro chӣ rahi on ki ba fitrok bibandӣ, Hamchu gӯy in sharafash baski rasad bar sumi markab. Oshiqonro, ki budӣ sheva zi devonagӣ oshub, Zi hayo g`arqi araq soxta on mohi muaddab. Kay ba na`li sumi raxshat mahi nav hast barobar, K-in zi sim astu vay az chehrai ushshoq muzahhab. Ey aҷal, ranҷa shav aknun, ki zi bemorii hiҷron.  Bahri ҷon dodanam omad hama asbob murattab. Foniyo, matlabi tu dayri fano shud, chu daroӣ Ҷuz mai sofii ravshan zi kafi mug`bacha matlab.	Ul Naxshab oyining og`zi hayot bulog`idir, undan suv ichish uchun xat sabzasi labida o`sgan. Agar mening sho`xim jilva qilib maktabga yo`l olsa, aql piri uning ishqida maktab bolasiga aylanadi. Uning fitrokiga bog`lanish uchun boshimizga yo`l bo`lsin, go`y singari oting tuyog`iga yetsa, shu sharaf unga yetarli. Oshiqlarga devonalikdan telbalik qilish odat edi, ularni ul odobli oy hayodan terga botirdi. Oting tuyog`idagi taqaga yangi oy qachon teng bo`la oladi, negaki, u kumushdanu bu oshiqlar chehrasidan oltin rangdir. Ey ajal, qadam ranjida qil, chunki ayriliq bemorligidan jon berishim uchun barcha asbob muhayyo bo`ldi. Foniyo, sening istaganing fano dayridir, u yerga kirsang mug`bacha qo`lidan tiniq va ravshan sharobdan boshqa narsani talab qilma.
Tatabӯ`i Xoҷa Salmon8 Dar chaman gulro nazora kardam az rӯi habib, Toza shud ҷonam, k-az ӯ omad ba man bӯi habib. Gul ba rӯyash andake monand shud dar rangu bӯy, Ҷo, ki bar farqash diham, hast on ham az rӯi habib, Seli ashkam gar zi cho birbud xoham shud halok, Bok nabvad, gar bixohad burdanam sӯi habib. Dar sari kӯyash halokam, ey sabo, bahri Xudo, K-az pai murdan mabar xoki man az kӯi habib. Bandai zulfi tu shud sunbul, g`ulomi sunbulam, Bandai onam, ki shud hindui hindui habib. Murdanam boshad zi tag`yiri mizoҷi nozukash, Bimi qatlam kay buvad az tundii xӯi habib. Yak sari mӯyash ba mulki har du olam kay dihad? Garchi Fonӣ, dar zaifӣ hast chun mӯi habib.	Chamandagi guldan do`st yuzini tomosha qildim, undan do`st hidi kelgani uchun (menga) qayta jon kirdi. Gul rangu isda uning yuziga bir oz o`xshaydi, boshimdan joy berishim ham do`st yuz-xotiri uchundir. Ko`z yoshim seli meni oqizib ketsa, halok bo`laman, agar do`st tomon olib borsa  (o`limdan ham) qo`rqmayman. Men yor ko`yida halok bo`lganman, ey sabo, Xudo haqqi, o`lganimdan keyin tuprog`imni do`st ko`chasidan  olib ketma. Sunbul sening zulfing bandasi bo`ldi, men sunbulga band, do`st yuzidagi xolga qul bo`lgan kishining ham quliman. Mening o`limim u nozik mijozning o`zgarganidan bo`lsa, uning achchig`i tezligidan menda o`lim xavfi qachon bo`lgay? Agar Foniy, zaiflikda do`stning soch tolasidek bo`lsa (ham), uning (yorning) bir tola mo`yini ikki olam mulkiga hech qachon bermaydi.
Dar tavri Xoҷa Az may tulӯ` kard chu dar sog`ar oftob, Aksi tu oftobi digar shud dar oftob. Bin rӯi soqiyu mai ravshan, ki xalqro Sӯzand nav`i digar az inho har oftob. Shab z-oftobi rӯi tuvu oftobi may, Bazmam chu rӯz shud, chӣ kunam digar oftob? Xush olamest dayr, ki toqash buvad sipehr, On ҷo ba davru lam`ai may ahmar oftob. Boshad dahoni xum zi mai ravshan, ey hakim, Dar kunҷi tira maykadaro anvar oftob. Zinhor k-oftobi qadahro nuhufta dor, To soir ast bar falaki axzar oftob. Az sham`i may furӯg`i shabistoni bazm deh, Pinhon kunad chu dar tutuqi shab sar oftob. 3-on son, ki moh tira buvad, z-oftob hast Dar bazmi shoh tira zi ҷomi zar oftob. Sulton Husayni Xisravi G`ozӣ, ki bandagon-sh, Soyand az uluvvi makon sar bar oftob. To z-oftob zebu fari olamast, bod Az raxshi tavsani tu ba zebu far oftob! Fonӣ, zi durdi ҷomi mayat bod bahramand, K-az nuri ra`y fayz rasonad bar oftob.	Kosadagi maydan oftob chiqqanda, U oftob ichida sening aksing yana boshqa oftob bo`lib ko`rindi. Soqiyning yuzi va ravshan mayning ko`rki  (bu ikki oftob) har biri xalqni o`zgacha kuydiradi. Quyosh yuzingdan va may quyoshidan tungi bazm kunduzga aylangan bo`lsa, boshqa quyoshni nima qilaman? Mayxona bir ajoyib olamki, uning peshtoqi bir osmondir, bunda may davri-yu, otashin nurdan qizil oftob bordir. Ey donishmand, mayxonaning qorong`i burchagi uchun ravshan maydan to`lgan xumning og`zi nurli oftobdir. Ko`k falakda quyosh sayr qilib yurar ekan, sen albatta qadah quyoshini yashirin saqla. Agar quyosh kecha pardasiga boshini burkasa, bazm shabistonini may sham`i nuri bilan yoritgin. Quyosh chiqqanda oy xira bo`lgani kabi, shohimiz bazmining oltin jomidan quyosh xira bo`ladi. Sulton Husayn xisravi G`oziydir, uning xizmatidagilar o`z  martabalarining  balandligidan   boshlari   quyoshga yetadi. Quyoshdan zebu ziynat olamda davom qilar ekan, sening tulpor oting taqasidan quyoshga zebu ziynat bo`lsin. Foniy o`z ra`yining nuridan oftobga fayz yetkazish uchun joming quyqasidan bahramand bo`lsin.
Dar tavri Xoҷa Bahri umri ҷovidon shud har kiro chize sabab, Xizrro obi hayotu rindro obi inab. Guftaӣ, yak tira shab to rӯz hamdam boshamat, Tiratar az rӯzi haҷri mo naboshad hech shab. Ma`nii maҷmuai xubӣ ba xattu rӯi tust, Daftarero xub dar yak safha kardӣ muntaxab. Dar malohat sad chu Yusuf bandaat shud, ey habib, Chun tuӣ koni namak, chun sozamat Yusuf laqab? Boisi ayshast har-ch az dard dorad choshnӣ, Giryai rӯzi visol orad ba g`amnokon tarab. Garchi vasli dӯstro kas az talab kardan nayoft, Lek on, k-ӯ yoft, bud az zumrai ahli talab. Kay aҷab boshad, taaҷҷub az xavosi bodaam, Ob, k-ash xosiyati otash buvad boshad aҷab. Nuktai Maҷnun kuҷo fahmand ҷuz ahli chunun, 3-on ki qavli xud ba qonuni xirad dorad arab. Rasmi ҷavri yorro, Fonӣ, sabab az mo mapurs, Nest chun ahli fanoro rasm pursidan sabab.	Mangu umr uchun har kimga bir sabab bo`ldi, Xizrga obi hayot, rindga esa uzum suvi sababdir. Bir qora tunda tonggacha senga hamdam bo`laman debsan, hech bir tun ayriliq kunimizdan ko`ra qorong`uroq emas. Sening xatingu yuzing go`zallik majmuasining ma`nosidir, bir daftarni bir sahifada yaxshi intixob qilibsan. Ey habib, Yusufga o`xshaganlarning yuztasi malohatingni qulidir, sen tuz konisan, qanday qilib senga Yusuf deb laqab qo`yaman. Darddan ta`m olgan har bir narsa aysh uchun sababdir, visol kuni yig`isi g`amginlarga shodlik keltiradi. Garchi kishi talab qilish bilan do`st vaslini topmagan bo`lsa-da, ammo uni topganlar talab ahli jumlasidan bo`ldilar. Bodamning xosiyatidan taajjub qilish ajab emas, suvda olov xosiyatlari bo`lsa ajablanarlidir. Majnunning nuktasini telbalardan boshqalar qayoqdan tushunsin, chunki arab o`z so`zini aql qonuni bilan aytadi. Foniy, yor javri rasmining sababini mendan so`rama, chunki fano ahlida sabab so`rash rasmi yo`qdir.
Dil chu oyad furug`i barqi on oraz ba tob, Sӯi xurshed ovarad rӯ chun ba soya oftob. Dil chu dar gulshan fitod az kӯi ӯ, shud muztarib, Bar zamini xushk z-on son, k-uftad mohӣ zi ob. Az xayoli turrai ӯ metapam dar bexudӣ, Chun kase, k-az xob oshufta ҷahad har dam zi xob. Ҷonibi har kas kunӣ ta`ҷil illo sӯi man, Garchi boshad umrro bo har kase yakson shitob. Pora kun dilro, ki naqshi on uzor oyad burun, Gul kushoyad beh buvad, k-az g`uncha boshad dar niqob. Halqahoi zulfat az oraz hametoband sar, Misli ahli kufr, k-az imon namoyad iҷtinob. Qatrai xay bar labat, pesh oradam dar dil tarab, Mazҷi ob orӣ, fuzun sozad nishot andar sharob. Soqӣ az ҷomi labolab zoilam kun hush az on-k, Beh, ki ham masti xarob aftam dar in dayri xarob. Gar hamexohӣ, ki har dam ma`nie rӯy oradat, Foniyo, az xoki poi ahli ma`nӣ rӯ matob.	Ul yuz yog`dusidan ko`ngil yorishdi, chunki oftob yoyilganda soya ham quyosh sari yuzlanib yorishadi. Uning ko`yidan gulshanga tushgan ko`ngil, suvdan quruqlikka tushgan baliqdek tipirchiladi. Kishi yomon tushlar ko`rib uyqusida cho`chib tushgandek, uning zulfi xayolidan bexudlikda talpinaman. Agarchi umr hamma bilan birdek shitob qiladi, sen mendan boshqa hammaning tomoniga shoshilasan. Ko`nglimni tilib tashla, toki ul yuz surati ichidan    g`unchadek niqobda bo`lgandan ko`ra gul bo`lib ochilgan yaxshiroqdir. Kufr eli musulmonlardan uzoqlashishini istagandek, zulfing halqalari yuzingdan o`zlarini tortadilar. Labingdagi bir tomchi ter, ko`nglimda shodlik orttiradi, ha, sharobga suv qo`shilsa, sarxushlikni oshiradi.    Ey soqiy, to`la jom bilan aql-hushimdan ayir, bu xarob dayrda masti xarob bo`lib yiqilganim yaxshi. Ey, Foniy, agar har dam yangi bir ma`no yuz ko`rsatishinn istasang, ma`no ahli oyog`ining tuprog`idan yuz o`girma.
Muxtara` Soqiyo, boda chu rezӣ ba qadah bahri tarab, Kay tarabnok shavam, gar narasoni-sh ba lab? Aҷab on nest, ki az la`li tu yobem hayot, Be labat in ki buvad zindagӣ, in ast aҷab. Zarxaridi tu buvad Yusufi Misrӣ dar husn, Nisbati banda ba shah, nest ba ҷuz tarki adab. Talabi nuktai mavhumi dahonat kardam, Xiradam guft, ki on ҷo, ki naboshad matlab. Araqi on zaqan ast obi Xizr, k-az labi ӯ Gasht moil ba tarashshӯh sӯi chohi g`abg`ab. Aql, k-az ishq gurezad, chӣ taachchub boshad, Piri aql ast bari ishq chu tifli maktab?. N-az qalandarvashiyast in saru po barhanagӣ, Kafshu dastgor ba may ҷumla garav shud in shab. Sababi rif`ati dunon zi falak ҷustam guft: «Sabab in don, ki nayorand zi mo ҷust sabab». Rindi mayxora ki dar dayr sharobash qut ast, Qurbatash ҷustani Fonist zi qurbi mashrab.	Ey soqiy, shodlik uchun qadahga mayni quysangu u qadahni labingga tekkizib uzatmasang, men qanday xursand bo`layin? Sening la`li labingdan hayot topishim  ajab emas, la`li labingsiz hayot kechirishim taajjubdir. Husn bobida Misr Yusufi sening zarxarid qulingdir, qulni  podshohga  nisbat berish  odobsizlikdan  boshqa narsa emas. Og`zing xayoliy nuqtasini talab qildim (ko`zi ilg`amas og`zingni ko`rmoqchi bo`ldim) aqlim «bo`lmagan narsani talab qilma», dedi. U nozaninning iyagidagi ter hayot suvidir, (u ter) labidan bag`baqasiga qatra-qatra tomib turadi. Aql ishqdan qochsa, bu ajablanarli emas, chunki aql piri ishq oldida maktab bolasi kabidir. Mening  yalang`ochligim   qalandarligimdan   emas, balki bu kecha kavsh va sallamni mayga garov qo`yganimdandir. Pastkash va johillarning baland martabalarda turishlari sababini falakdan so`rganimda: «Bizdan munosiblik sababini so`ramasliklari sababdir», dedi. Dayrda mayxo`rlik qiluvchi rindning sharobi ovqatidir, Foniyning u bilan yaqinlikni istashi maslakdoshligidir.
Dar tavri Xoҷa Shukuft chun guli ruxsori soqӣ az mai nob, Binoi zuhdi man az sayli boda gasht xarob. Maro, ki naqdi dilu din biraft dar sari may, Zi nomu nang dar in kӯhna dayr xud chӣ hisob? Binӯsh bodavu devona bosh dar olam, Ki bahri olami devonagist bazmi sharob. Ҷavoniyastu, xumoru bahoru otashi ishq, Biyor may, ki ҷununro tamom shud asbob. Chu amn xohӣ az in korgohi puroshӯb, Mayo zi maykada berunu bosh masti xarob. Chu kori umr shitob ast, agar az ӯ yak dam Tamattӯ`e buvadat orzu, ba boda shitob! Agar xarob buvad xonai ҷahon, chӣ achab, Kӣ did xona, ki obod mond bar sari ob? Biboyad oxirash andar sari qadah raftan, Havoi boda ba sar har kiro buvad chu hubob. Agar fano shudanat mayl hast chun Fonӣ, Ba rӯyat on chi rasad az sipehr, rӯy matob.	Tiniq maydan soqiyning yuzi guldek ochilgani uchun mening zuhdim binosi boda selidan xarob bo`ldi. May ustida dil va dinimning naqdi ketgach, bu ko`hna dunyoda oru nomus degan narsa qaysi hisobga kirsin? May ichginu olamda devona bo`l, chunki sharob bazmi devonalik olami uchundir. Yoshlik,   xumorlik  bahor  va   ishq  o`ti  jam`  bo`ldi, endi may keltirki, devonalik uchun hamma narsa tanyordir. Bu sertashvish dunyodan tinchlik istasang, mayxonadan tashqari chiqma va doim mastu xarob bo`l. Umr ishi tezlik va sur`at bilan o`tadi, agar undan bir nafasgina bahramand bo`lay desang, may ichishga shoshil. Agar jahon uyi xarob bo`lar ekan, ajablanarli emas, chunki uyning suv ustida obod turganini kim ko`rgan? Har kimning boshida hubob kabi may havasi bo`lsa, oxir umr may ustida ketmoq (o`lmoq) kerak. Agar Foniy kabi yo`q bo`lishga mayling bo`lsa, falakdan nimaiki kelsa yuz o`girmagin.
Muxtara` Zi tab mabod sudo`e bad-on ҷavon, yo Rab! Ki sadqai sarash in piri notavon, yo Rab! Zi haҷr yo Rabu afg`onam az falak bigzasht, Tuam xalos namoӣ az in fig`on, yo Rab! Bad-on umed, ki shoyad ba mohi man birasad, Shabi firoq rasonam ba osmon, yo Rab! Rasid «yo Rab»-i man shomi g`am ba maҷmai dayr, Chӣ boshad ar buti man bishnavad az on, yo Rab?! Zi dayr mug`bachai mast shud burun sӯi shahr, Zi ahli zuhd ba dayr eminash rason, yo Rab! Shudan ba kӯi riyo shayxro xush ast, mabod, Maro ba ҷuz ravishi kӯchai mug`on, yo Rab! Chu sarkashist tariqi riyo, sari Fonӣ, Shavad ba dayri fano xoki oston, yo Rab!	Ey Rabbim, u yosh nozaninga isitmadan bosh og`rig`i paydo bo`lmasin, bu notavon qari uning sadqai sari bo`lsin. Hajridan «yo Rabbim», deb afg`on qilishim falakdan o`tdi, ey Rabbim, meni bu afg`ondan sen xalos qilg`aysan. Mening bu afg`onlarim u oyga yetsa degan umidda firoq kechasi afg`onimni «yo Rab», deb osmonga yetkazaman. G`am shomida dayr yig`iniga mening «yo Rab»im yetdi, mening sevgilim bu «yo Rab»larni eshitsa, nima bo`larkin? Mug`bacha  mast holda mayxonadan chiqib, shahar tomon ketdi, ey Rabbim, (uni) zuhd ahlidan omon saqlab, mayxonaga yetkaz. Riyo ko`yida bo`lish shayxlar uchun yaxshidir,     ey Rabbim, menga mayxo`rlar ko`chasidan boshqa joy yoqmaydi. Ey Rabbim, riyo yo`li —o`jarlik yo`lidir, shuning uchun Foniyning boshi fano dayrining ostonasida tuproq bo`lsin.
Ixtiro` Chun ba dayr omad zi bahri xum shikastan mӯhtasib, Shud dili rindon, chu chashmi shӯxi soqӣ muztarib. Iҷtinob aftod ahli dayrro az vahshatash, Ahli din nabvad aҷab gashtan zi shayton muҷtanib. Ofatash afkand dar davri harifon inqilob, K-ash ba ҷon ofat rasad az davri charxi munqalib. Shomi hiҷron humrati gardun chӣ boshad az shafaq, Gar nagashta otashi oham ba gardun multahib?! Komgoronro nakӯ don, nekӯiro irtikob, On chu nabvad, bad buvad gashtan badiro murtakib. Oshiqiyu dardmandӣ pesha kun v-ar nestӣ, Xeshro bo ahli dardu ishq mekun muntasib. Foniyo, gar qat`i sahroi fanoro tolibӣ, Boyadat az botini piri mug`on shud muktasib.	Muhtasib xumni sindirish uchun dayrga kelganda rindlar yuragi soqiyning sho`x ko`zlaridek iztirobga tushdi. Uning vahshatidan dayr ahli o`zlarini uzoqqa tortdilar, din ahli shaytondan o`zini tortsa ajablanarlik emas. Uning ofati ulfatlar davrasini buzdi, o`zgaruvchan charxning aylanishidan uning joniga ofat yetsin. Agar ohim o`ti gardungacha chiqmagan bo`lsa, ayriliq shomida gardun  nega  shafaqdek qizardi. Komgorlarni nek bilgin-u, neklik qil, chunki yomon bo`lib, yomonlik qilish yomondir.    Oshiqlik va dardmandlikni pesha  qil, yo`qsa, o`zingni dard va ishq ahliga nisbat berma. Foniyo, agar fano sahrosidan o`tishni istasang, mug`lar piri  botinidan muktasib bo`lishing kerak.
Ixtiro` Zihӣ qaddu uzorat sar ba sar xub, Ba xubӣ bandai husni tu har xub. Agar lutf ast, agar ҷavr az tu, xub ast, Ki har korat buvad az yakdigar xub. Vafo az sarvqaddon boshad on nav`, Ki naxli xubro boshad samar xub. Mabin, ey nargis, on gulro, ki boshad Nazar az mardumi sohibnazar xub. Agar Yusuf naku nanmud peshat, Bari xurshed nanmoyad qamar xub. Tu xubӣ, ne pariyu hur, ore Bari mo xub nanmoyad magar xub. Mashav, Fonӣ, ba harfu nuktagirӣ, Zi kilki sun` agar zishtast, agar xub.	Ajoyib qomating bilan ruxsoring boshdan-oyoq go`zaldir, go`zallik bobida har bir chiroyli sening husning bandasidir. Agar sen tarafdan lutf bo`lsa ham, yoki jabr bo`lsa ham go`zaldir, chunki har bir ishing bir-biridan go`zal. Yaxshi niholning mevasi qanday lazzatli bo`lsa, Sarv qomatlarning vafosi ham shunchalik yaxshi bo`ladi. Ey nargis, sen u gul (mahbub)ga qarama, go`zallarga qarashlik sohibnazarlarga yarashadi. Quyosh qoshida oy go`zal bo`lmagani kabi,     Yusuf sening qoshingda chiroyli ko`rinmaydi.     Parilar, hurlar go`zal emaslar, sen go`zalsan, chunki bizning ko`zimizga faqat go`zallargina go`zal ko`rinadi, xolos. Ey, Foniy, qudrat qalamidan yomon yoki yaxshi bir narsa sodir bo`lsa, u to`g`rida so`z ochma.
Dar tavri Xoҷa Maro, ki g`arqa shudam dar miyoni bahri sharob, Xalos kay buvadam ҷuz ba kishtii mai nob? Rumuzi nash`ai may, ey, ki darnameyobӣ Kunun, ki ҷomi mayat mediham ba kaf, darьyob! Daromadӣ chu ba dayri mug`on ba saҷdai but, Ishorat ar kunadat piri dayr, rӯy matob! Dilam zi sina burun shud, ki gӯshae girad, Zi abrӯi tu shudash ҷoy, gӯshai mehrob. Xush on shabe, ki man az sarxushӣ hamesudam Du dida bar kafi poi habibu ӯ dar xob. Xarob gasht zi may soqiyu, dilam z-ӯ mast, Chi aybi bexudӣ az dil, ki hast masti xarob?! Biguftamash: chӣ shitobat ba raftan ast, ey umr? Biguft: umr chu guftӣ magӯ, digar mashitob! Biyo, ki maxfii du kavnat oshkor kunam, Ba sharti on, ki naxustam dihӣ du ҷomi sharob Hisobi subha bimon, zohido, fano bigzin, Zi toatu tuvu Fonӣ, dar in ҷahon chӣ hisob?	Xush on shabe, ki man az sarxushy hamesudam Du dida bar kafi poi habibu o` dar xob. Xarob gasht zi may soqiyu dilam z-o` mast, Chi aybi bexudy az dil, ki hast masti xarob. Biguftamash: chy shitobat ba rafta ast, ey umr? Biguft: umr chu gufty, mago` digar mashitob. Biyo, ki maxfii du kavnat oshkor kunam, Ba  sharti on ki naxustam dihy du chomi sharob. Hisobi subh  bimon, zohido, fano bigzin, Zi toati tuvu Fony, dar in chahon chy hisob? Men sharob dengizi o`rtasida g`arq bo`lganman, tiniq may kemasi yordam qilmasa, qachon xalos bo`laman? Ey may nash`asining ishora va ramzlarini topa olmagan odam, endi bir piyola mayni qo`lingga beraman, u ramz va ishoralarni topgil. Mug`lar dayridagi jononga sajda qilmoq uchun kirgan bo`lsang, dayr piri nimaga ishorat qilsa, bo`yin tovlamay ado et. Bir kunjakdan joy olish uchun dilim ko`ksimdan chiqqan edi, qoshing mehribon kunjidan joy oldi. Qanday ajoyib kecha ediki, men kayf bilan ko`zlarimni jonon oyog`iga surtar edimu, u uxlab yotar edi. May ta`siri bilan soqiy hushdan ketdi, men  (esam) soqiydan mast bo`ldim, hushdan ketganning masti bo`lgan dilga bexudlik ayb emas. Umr (mahbub)ga xitob qilib: «Nima uchun muncha shitob bilan ketyapsan?» dedim. u aytdi: «Meni umr dedingmi, (endi) «shitob qilma» dema». Kel, ikki dunyo sirini ochib beraman, lekin shartim shuki, avval ikki piyola may bergaysan. Ey zohid, tasbehingni ko`p hisoblab (o`girib) o`tira berma, fano yo`lini ushla, sen bilan Foniyning toat-ibodati bu jahonda hisobga qo`shilmaydi.
Dar tavri Maxdumi Nuran. Manu zi haҷri mahe nolavu fig`on har shab, Fig`onu nola rasondan ba osmon har shab. Zi ishqi tozaҷavone bigӯ, chӣ gasht, rasid Hazor ҷavr ba in piri notavon har shab?. Pai nazora ba kunҷe nihon shavam, ki ravad Zi bazmi shah ba sӯi xona on ҷavon har shab. Ba kӯi ӯ manu ӯ, ham ba kӯi dilbari xesh Az ӯ nihon manu ӯ, ham zi man nihon har shab. Zamon-zamon fikanam xeshro ba kӯyash, lek Sagon burun fikanandam kashon-kashon har shab. Harifi bazmi tu xoson, maro bas in, ki niham Sari niyoz bar on xoki oston har shab. Ba kӯi ӯ, ki hazoron balost, ey Fonӣ, Nagufta tarki saru ҷon, mashav ravon har shab.	Mening ishim bir oy yuzlining hajridan har kecha nolayu afg`ondir, fig`onu nolani har kecha osmonga yetkazaman. Toza ishqdan navqiron yigitga nimalar yetdn, ayt, har kecha bu keksa notavonga minglarcha jabr va zulm yetadi. U go`zal har kecha podshoh bazmidan, o`z uyi tomon o`tganida, bir ko`rib qolish uchun bir kunjakda yashirinib turaman. Har kecha men uning ko`yida, u esa o`z dilbarining ko`yida, men unga ko`rinmayman, u ham menga ko`rinmaydi. Goh-goh o`zimni uning ko`yiga tashlayman, har kecha uning itlari sudray-sudray meni tashqariga chiqarib tashlaydilar. Sening bazming ahllari ulug` kishilardir, boshimni ostonang tuprog`iga qo`ysam, menga shu bas. Ey, Foniy, uning ko`yida minglarcha balolar bordir, bosh va joningdan kechmaguncha, har kecha u yerga boraverma.
Dar tavri maxdumӣ Ba mastӣ dar dilam gardad xayoli rӯi yor imshab, Ki sozad har zamone giryaam beixtiyor imshab. Ba holi sham`ro gar dil bisӯzad, gӯ sari xud gir, Ki dar hiҷron maro to subhidam in ast kor imshab. Xayoli on parӣ dorad bad-on holam, ki mexoham, Ki rӯ bar kӯhu sahro ovaram devonavor imshab. Tamoshoro shuda hamsoyagon bar bomho hayron, Ki in Maҷnun digar az girya gashta beqaror imshab. Agar obi sirishkam g`arqa sozad, noseho, az pand Zabon kӯtoh kun, moro dame bo mo guzor imshab. Chunin k-az girya sar bar n-oram imshab, ham buvad az haҷr, Digar z-on ham, ki hastam az xaloiq sharmsor imshab. Malulam az hayot, ey dil, aҷab gar korvoni umr, Nahohad bar g`aribistoni uqbo bast bor imshab. Bideh ҷomi vido`, ey soqii davron, ki mexohad, Ki az ҷismi hazin furqat guzinad, ҷoni zor imshab. Hazoram shab rasid ey, Fonӣ, az hiҷron ba rӯz, ammo Nabinad rӯi rӯz, ar xud buvad chun man hazor imshab.	Bu kecha mast    edim, dilimda yorim ruxsorining xayoli paydo bo`ldi, shu sababdan bu kecha o`qtin-o`qtin beixtiyor yig`ladim. Agar sham`ning dili mening holimga yonsa, aytginki, o`z boshingni olib, o`z ishing bilan bo`l, (chunki)  bu hijron kechasida ertalabgacha (mening) ishim shu (yonishdir). Bu kecha u parining xayoli bilan shunday holdamanki, tog`u toshlarga devonalardek chiqib ketgim keladi. Meni tomosha qilish uchun qo`shnilarim tomga chiqib, hayron bo`ldilar: «Bu bechora majnun yana bu kecha yig`lab beqaror bo`ldi», dedilar. Mening ko`z yoshlarim g`arq qilsa ham, ey nasihatgo`y, nasihatdan tilingni tiyib, bu kecha meni o`z holimga qo`y. Bu kecha boshimni yig`idan ko`tara olmasligim ham hijron dardidan, ham xaloyiqdan uyalganimdandir. Ey dil, men hayotdan bezdim, agar umr korvoni bu kecha o`z yukini bog`lab, oxirat g`aribxonasiga safar qilmasa, taajjubda qolaman. Ey davron soqiysi, vido` jomini berginki, bu kecha bechora jonim g`amgin jismimdan judo  bo`lmoqni istaydi. Ey Foniy, ayriliqdan minglarcha kechalar kunduzga yetdi, (ammo)  menga o`xshaganlardan mingtasi bo`lsa ham, kunduz yuzini ko`rmaydi.
Dar tavri Xoҷa Manamu maykadavu mug`bachai mast imshab, Har dam az mastii ӯ doda az dast imshab. Chun parӣ har nafas az ҷilvai mastonai ӯ, Karda chun ahli ҷunun na`rai payvast imshab. Dast chun turra gahe bar zaqanash karda daroz, Gah chu gesӯ shuda zeri qadamash past imshab. Mumkinam nest xalosӣ zi du zulfash, ki shudast, Dil ba har halqa az on silsila pobast imshab. Sham`i on chehra chu parvona vuҷudamro sӯxt, To nagӯӣ asar az hastii man hast imshab. Buti tarso mayam az maykada chandon paymud, Ki dili shefta az nangi xudӣ rast imshab. Hush to rӯzi ҷazo rӯ nadihad Foniro, Inchunin k-az kafi on mug`bacha shud mast imshab.	Bu kecha men-u mayxona va mast mug`bachadir, uning mastligidan har dam yurakni qo`ldan berganman. Uning pari kabi har nafas mastona jilva qilishidan telba odamlardek bu kecha payvast na`ralar tortaman. Bu kecha qo`limni gohida turradek bag`baqasiga uzataman, Gohida sochdek qadami ostida past bo`laman. Ikki zulfidan qutilishim mumkin emas, chunki bu kecha yuragim ul zanjirning har bir halqasiga bog`lanib qolgan. Ul chehraning sham`i bu kecha vujudimni parvonadek kuydirdi, mening borlig`imdan asar qoldi deb bo`lmaydi. Tarso bu mayxonadan shuncha may ichirdiki, shaydo yurak bu kecha o`zlik nomusidan ozod bo`ldi. Foniyga jazo (qiyomat) kunigacha hush yuzlanmaydi, chunki u bu kecha ul mug`bacha qo`lidan may ichib mast bo`ldi.
Muxtara` Rasid parichehra mastona imshab, Zi mastӣ maro soxt devona imshab. Maro kulbai bexudiyu ҷunun shud Az on partavi rӯ parixona imshab. Chӣ sham`i taҷallӣ namud on, ki megasht, Maloik ba davrash chu parvona imshab? Zi ganҷi visolash imorat paziruft, Maro kunҷi toriki vayrona imshab. Zi shavqi mai vasli ӯ buvad nazdik, Ki pur sozadam charx paymona imshab. Ba bomu daram az pai in tamosho, Furӯ rexta xeshu begona imshab. Ba in nash`ai ishqu may gasht Fonӣ, Hama umr devona, tanho na imshab.	U pari chehra bu kecha mast bo`lib keldi, mastlikdan meni bu kecha devona qildi. Bu kecha mening bexudlik va jununlik kulbam ul parining chehrasi sochgan nurdan parixonaga aylandi. Bu kecha qanday bir sham` nur sochdiki, malaklar uning atrofida parvonadek aylanar edi. Bu kecha u (mahbub)ning vasl xazinasidan qorong`u xaroba kulbam obod bo`ldi. Bu kecha uning vasli mayining shavqidan falak paymonamni to`ldirayozdi. Bu kecha shu tomosha uchun tomu eshiklarimdan qarindoshu begonalar yopirilib tomosha qilgani kelishdi. Foniy bu ishq va may nash`asi bilan (faqat) bu kechagina emas, bir umr devonadir.
Dilo, ba kӯi mug`on ҷomi xushguvor talab, Zi dasti mug`bachai shӯxi gul`uzor talab. Haroratam ba dil az la`li otashini kasest, Pai muoliҷa yoquti obdor talab. Ba tira soxtani rӯzgori ahli vafo, Zi hachri ӯ hama oini rӯzgor talab. Garat buvad havasi kimyovu mehrgiyo, Zi xalq rostivu ahdi ustuvor talab. Nagӯyamat binshin az talab, agarchi beh ast, Yak iltifot zi matlub az hazor talab. Machӯ zi oinai baxt chehrai maqsud, Zi na`li tavsani on nozanin savor talab. .................................................... Chu yoftish, nayoyad digar ba kor talab.	Ey dil, mug`lar ko`yida xushguvor jom ista, gul yuzli sho`x mug`bachaning qo`lidan talab qil. Yuragimdagi harorat bir kishining o`tdek la`lidandir, Davosi uchun obdor yoqutni ista. Vafo ahlining ro`zg`orini qora qilish uchun, uning hajridan ro`zgorning barcha odatlarini talab et. Agar kimyo va mehrigiyoni havas qilsang, xalqdan to`g`rilik va ahdida turishni talab qil. Matlubning bir iltifoti yuz talabdan yaxshiroq bo`lsa ham, talabdan kech deb aytmayman. Baxt ko`zgusidan maqsud chehrasini izlama, otga mingan ul nozaninning oti na`lidan ista. .................................................... agar topsang, boshqa talab qilish kerak bo`lmaydi.
Tatabbӯ`i ba`ze az zurafoi zamon Chu shud shabehi labat la`li ҷonfizoi sharob, Maro ziyoda shavad dam ba dam havoi sharob. Bahor dilkashu gulhoi xush bideh, soqӣ, Qadah, ki fasl chunin dorad iqtizoi sharob. Chi sham` sӯi shabistoni mo barӣ, ki bas ast Furӯg`i mohi ruxi soqiyu safoi sharob. Ba farq gardi mazallat, ba kaf shikasta safol, Ba kӯi maykada nabuvad chu man gadoi sharob. Shah ar dihad silai she`r mulki Ҷamshedam, Zi bahri maҷlisi rindon kunam bahoi sharob. Makun zi ayni hayotam qadah pur, ey soqӣ, Qi obi Xizr naboshad maro ba ҷoi sharob. Marost quti hayot az sharob, ey Fonӣ, Charo ki quti hayotam buvad baroi sharob.	Jon bag`ishlovchi sharob sening labingga o`xshagach, menda sharob orzusi dam-badam ortadi. Bahor dilkash bo`ldi, gullar ochildi, ey soqiy, qadah ber, chunki bunday fasl sharobni taqozo qiladi. Bizning shabistonimizga nima uchun sham` ko`tarib kelasan? Oy yuzli soqiy va toza sharobning nuri biz uchun kifoya-ku. Boshida xorlik tuprog`i va qo`lida singan safoli bo`lgan men yanglig` sharob gadoyi mayxona ko`yida yo`qdir. Basharti shoh mening she`rim uchun Jamshid mulkini hadya qilsa, uni men rindlar majlisida ichilgan sharob uchun to`layman. Ey soqiy, hayot suvidan qadahimni to`ldirma, chunki Xizr suvi mening uchun sharob o`rnini bosa olmaydi. Ey Foniy, hayotim ozuqasi sharobdan bo`lgani sababli, hayotim ham sharob uchundir.
Muxtara` Ba subh toibam az mehnati xumori sharob, Vale ba shom digar doram intizori sharob. Hazor tavba kunam, chun kunam, namemonad Piyola, chunki ba davr omad ixtiyori sharob?. Sharobu ishq siyah kard rӯzgori maro, Qi rӯzi ishq siyah bodu rӯzgori sharob. Salohu zuhd zi man n-oyad, ey rafiq, ki man Ba heҷ kor nayoram shudan zi kori sharob. Na sargaron zi xumoram, ki hastam, ey soqӣ, Zi shaynu mastii dӯshina sharmsori sharob. Rahonad az g`ami olam dame, aҷab nabuvad, Agar chunin shuda bosham asiru zori sharob. Farog` yoft zi Firdavsu Kavsarash Fonӣ, Chu shud ba kӯi xarobot ҷur`axori sharob.	Sharob xumorining azobidan tong otganda tavba qilaman, lekin shomda (yana) sharob ichishga intizor bo`laman. Ming marta tavba qilsam ham, naylayki, piyola aylantirilganda menda ixtiyor qolmaydi. Sharobu ishq ro`zgorimni qaro qildi, (endi)   ishqning kuni ham, sharobning ro`zg`ori ham qora bo`lsin. Ey do`st, parhezgorlik mening ishim emas, chunki sharob ichishdan boshqa hech ish qo`limdan kelmaydi. Ey soqiy,  boshimning og`irligi  maxmurlikdan emas, lekin kechagi mastlikning to`polonidan xijolatdaman. Menki sharobga shunchalik asiru zor bo`lgan ekanman, sharob agar meni bir nafas olam g`amidan qutqarsa, ajab emas. Foniy xarobot ko`yida sharobxo`rlik qila boshlagach, Jannatu Kavsardan xalos topdi.
Dar ҷavobi she`ri guzashta Chunon shudast ruxat gul-gul az bahori sharob, Ki digaram ba dil afkand xor-xori sharob. Baloxӯroni xaroboti ishqro dar dil Chi fitnaho, ki daroyad zi rahguzori sharob. Na az xumor buvad sargaroniyam har subh, Xiҷil zi mastii dӯsham gahi xumori sharob. Zi bahri daf`i xiҷolat digar chu boyad may, Bad-in bahona kasham boz intizori sharob. Ba girdi shirai may uftoda maston bin, Zi sangi fitna, ki meoyad az hisori sharob. Sabӯkashoni mai ishqro chu ushturi mast, Ba rohi dayr kafandoz bin zi bori sharob. Kunad zi sofdilӣ sad hazor pardadarӣ, Agarchi shishai may gasht pardadori sharob. Maro chӣ orӣ gadoii may ba kӯhna safol, Ba kӯi maykada gashtam chu ҷur`axori sharob. Magӯ ba dayri mug`on az chӣ mast shud Fonӣ, Zi dasti mug`bachagonash, chӣ ixtiyori sharob?!	Sharob bahoridan yuzing shunchalar gul-gul ochilibdiki, ko`nglimga qaytadan sharob orzusini soldi. Ishq xaroboti baloxo`rlarining dillariga sharob kayfidan turli fitnalar joylashadi. Har tong vaqtida boshimning og`rishi xumordan emas, kecha sharob ichib mast bo`lishimnnng xijolatidandir. Xijolatdan qutulish uchun yana may kerak, shu bahona bilan sharobga yana intizor bo`laman. May shirasining atrofida mastlarning yiqilib yotishlarini qara, ularning boshiga sharob qo`rg`onidan qanday fitna toshlari yog`iladi? Ishq mayini ko`zlab ichuvchilar bamisoli mast tuya kabi sharob yukidan dayr yo`lida og`izlaridan ko`piklar sochadilar. May shishasi sharobga parda bo`lib tursa ham, uning sofdilligi shundayki, yuz minglarcha pardalarni yirtadi (sirini ochadi). Mayxona ko`hna safoli bilan tilanib mayxo`r bo`lganimdan (keyin), gadoylik qilish menga nega or bo`lsin? Foniy mug`lar dayrida nimadan mast bo`ldi dema, mug`bachalarning qo`lidan mast bo`ldi-da, yo`qsa sharobning qo`lidan nima kelardi?
Dar tavri Xoҷa Moham az bazmi sabӯh omad burun masti xarob Ҷilvagar aftonu xezon chun zi Mashriq oftob. Raft ahli anҷuman har sӯy chun anҷum furӯ, Chashmashon shud subhdam chun chashmi nargis masti xob. Ӯ maro chun did sarmastona karda arbada, Kard bo sad qahri lutfomez in nav`am xitob: «K-ey tu — az noqobili mardumi bazmi xosi mo, Balki az betole`ӣ aftoda dar haҷrat azob. Ҷoy on dorad, ki bar farqi tu ronam teg`i qatl, To ki az xunat hama rӯi zamin gardad xizob. Dar chunin subhe, ki bud ahbob bo mo bodanӯsh, Tu shuda g`oib, magar z-in bazm budat iҷtinob?» Man nihoda bo hazoron larza oraz bar zamin, Bar zabonam sad suxan, ammo kiro haddi ҷavob. Did chun holam digargun gashtu hol az dast raft, Xanda zad v-ongah zi soqӣ ҷust yak ҷomi sharob. Guft: «Ey Fonӣ, bigir in may, zi dasti mo binӯsh!» Chunki, nӯshidam, sӯi mulki adam kardam shitob.	Mening oyim tong bazmidan mastu xarob chiqdi, sharqdan chiqqan quyoshdek yiqilib, turib jilva qilib chiqdi. Anjuman ahli yulduzlardek har tomon ketib yiqildilar, ko`zlari subhidamda nargis ko`zidek uyqudan mast bo`ldi. U meni mastlik bilan to`polon qilganimni ko`rib, yuz lutfomuz qahr bilan bunday xitob qildi: «Ey, sen noqobilligidan xos bazmimizga kiritilmagan, balki tole yo`qligidan ayriliq azobida qolgan kishi! Boshingni qatl tig`i bilan chopsam, toki butun er yuzi qoning bilan bo`yalsa sazovordir. Do`stlar biz bilan boda ichgan shunday bir tongda sen g`oyib bo`lding, yo bu bazmdan ijtinobing bor edimi?» Men ming titroq bilan yuzimni yerga qo`ydim, tilimda yuz so`z, ammo javob aytishga kimning haddi sig`adi? Holim boshqacha bo`lib, o`zimni yo`qotib qo`yganimni ko`rgach, u kuldi va o`sha onda soqiydan bir jom sharob oldi. Dedi: «Ey, Foniy, qo`limdan ushbu mayni olib ich!» mayni ichdim-u, adam mulki (yo`qlik)  sari shitob qildim.
Tatabbӯ`i Xoҷa Matlai subhi azal tal`ati darveshon ast, Maxzani naqdi abad xilvati darveshon ast. Sham`i xurshed, ki gulzori ҷahon ravshan az ӯst, Gule az bazmgahi nuzhati darveshon ast. Ҷomi Ҷamshed, k-az ӯ kori ҷahon ast ayon, Yak safoli kӯhan az sӯhbati darveshon ast. Arshi a`zam, ki buvad boli malak chorӯbash, Qubbai borgahi hashmati darveshon ast. Toyiri quds, ki bar Arsh nisheman dorad, Payki payg`omdehi hazrati darveshon ast. Charxi atlas, ki mukallal ba duri anҷum gasht, Pardae az harami ismati darveshon ast. Magasi xayli xavotir chu ba dil kard huҷum, Rondanash z-ostini ra`fati darveshon ast. Gar chahad tiri balo har taraf az shasti qazo. Boz gardondanash az himmati darveshon ast. Foniyo, ravshanii vaqt zi darveshon ҷӯӣ, K-in kushod az nazari rahmati darveshon ast.	Azal tongining chiqadigan joyi darveshlar diydori bo`lib, abadiy naqdina xazinasi darveshlarning xazinasidir. Jahon gulzorini yorituvchi quyosh shami darveshlarning pok bazmgohidan bir guldir. Dunyo ishlari ko`rinib turadigan Jamshid jomi, darveshlarning suhbatidan  bir ko`hna safoldir. Maloikalar qanoti bilan supuriladigan Arshi a`zam darveshlar borgohining hashamatli qubbasidir. Turarjoyi Arsh bo`lgan muqaddas qush darveshlar  ostonasiga  xabar   keltiruvchi  elchidir. Yulduzlar injusi bilan bezalgan osmon atlasi darveshlar ismat haramining pardasidir. Xavotirlik pashshalari ko`ngilga hujum qilganda ularni haydash darveshlarning mehribonlik yengidandir. Agar taqdir yoyidan har tarafga balo o`qi otilsa, uni qaytarish darveshlarning himmatidandir. Ey Foniy, vaqtning yorug`ligini darveshlardan izla, chunki bu ochilish  (kushod) darveshlarning rahmat nazari bilan bo`ladi.
Tatabbӯ`i Shayx Ey ba gahi ҷilva, qomati tu qiyomat, On qadi ra`no qiyomat ast, na qomat. Gohi xiromat hazor ҷon badar az tan, Gar biravad, gӯ birav, tu bosh salomat. Be tu dame gar zanam, ki murdan az on beh, Gar dami Isost, hast ҷoi nadomat. Nest g`amam az malomate, ki kunad shayx, G`am naxurand az malomat ahli malomat. Ravza xush ast az baroi sayru tamosho, Gӯshai kӯyat, vale zi bahri iqomat. Ishq chӣ qotil buvad, ki kushtai ӯro, Hast hama ҷonibi qatil g`iromat. Fonӣ, agar tarki nangu nom bigirӣ, Beh, ki hama xalqrost nang zi nomat!	Sen jilva qilgan paytingda qomating qiyomatdir. U ra`no qomating, qomat emas qiyomatdir. Agar xirom qilgan chog`ingda yuz jon tandan chiqsa mayli chiqaversin, sen salomat bo`lsang bas. Sensiz bir nafas olgandan o`lganim yaxshiroqdir, agar u Iyso nafasi bo`lsa ham pushaymon qilaman. Shayx malomat qilsa men bundan qayg`urmayman malomat ahli malomatdan g`am yemaydilar. Sayru tamosho qilish uchun ravza yaxshi, ammo istiqomat qilishga ko`ying go`shasi yaxshi. Ishq qanday qotildirki, hamisha qatl tovoni u o`ldirgan kishilarning bo`yniga tushadi. Ey Foniy, hamma xalq nomingdan or qiladi, shunday ekan nomusu nomdan kechsang yaxshiroqdir.
Tatabbu`i Mir Xayoli mug`bachagon to daruni ҷoni man ast, Ba kӯi dayri mug`on nolavu fig`oni man ast. Kamandi zulfi bute in ki soxtam zunnor, Daruni dayr ba har bazm dostoni man ast. Bubin ba sofii sog`ar, dar ӯ ba humrati may, Ki on nishonae az ch-ashmi xunfishoni man ast. Ba Kӯhkan nigaru Besutun, ki on gӯӣ, Dili tapandavu in yak g`ami garoni man ast. Magӯ fitoda ba may mӯe az dahoni sabӯ, Ki dar sirishki mija ҷismi notavoni man ast. Chu man ba nestӣ az benishonӣ aftodam, Dar in rah on ki zi xud nest shud, nishoni man ast. Hazor teg`i ҷafo gar kashӣ, natobam rӯy, Mabosh ranҷa, gar az bahri imtihoni man ast. Ba lutfi bikri maonӣ nigar dilovu mapurs, Ki az kuҷost, ki gulhoi gulistoni man ast?! Supurd naqdi dilu ҷon ba maxzanat Fonӣ, Digar magӯ, ki az oni tu yo az oni manast.	Jonimda to mug`bachalar xayoli bor, mug`lar dayri ko`yida mening nolayu fig`onimdir. Bir sanamning sochi arqonini zunnor qilganimdan beri, dayr ichra har bazmda mening dostonimdir. Sog`ar tiniqligini, undagi mayning qizilligini ko`rgin, u mening qon sochuvchi ko`zimdan bir nishonadur. Ko`hkanga qara, Besutunga ham, go`yo u mening talpingan yuragim-u, boshqa bir og`ir g`amimdir. Mayga ko`za og`zidan bir qil tushibdi demagin, u kiprikda  turgan yoshdagi mening notavon jismimdir. Men benishonligimdan yo`qlikka tushdim, shuning uchun bu yo`lda o`zidan kechganlar mening nishonimdir. Agar meni sinash uchun qiynalayotgan bo`lsang, o`zingni qiynama, ming jafo tig`i ursang ham yuz o`girmayman. Ey, dil, ma`no qizlarining go`zalligini ko`rginu qaerdaligini  so`rama, ular  mening gulistonim gullaridir. Foniy, dilu jon naqdini xazinaga topshirdi, bular senikimi yoki menikimi deb boshqa so`rama.
Tatabbӯ`i Xoҷa Chu sarxusham digar, ey piri dayr, az karamat, Xush ast, gar sari xud barnadoram az qadamat. Chӣ ayb, dam ba dam ar xoki kӯi dayr shavam, Zi nash`ae, ki dihad bodhoi dam ba damat. Gunohi otashi ishq, ey farishta, pur manavis, Ki dar nagirad az in shӯ`lai balo qalamat. Daruni pardasaroyat chӣ guna yobam roh? Gahe, ki bodi sabo nest mahrami haramat. Chӣ son kasham raqami aysh bar sahifai dil, Ki ҷo namond zi bas dog`hoi dardu g`amat?. Bad-on shamoili matbӯ` xoham, ey mahvash, Ki sina chok zanam, dar miyoni ҷon kashamat. Shudӣ chu qalb sipah dardro, dilo, chӣ aҷab, Agar zi shӯ`lai ishqi buton buvad alamat?! Vuҷudi charx adam donu xeshro xush dor, Ki peshi ӯst musovӣ vuҷud bo adamat. Xayoli vasl burun kun zi xotir, ey Fonӣ, Ki bas haqiriyu ӯro zi had burun azamat.	Ey mayxona piri, men sening karamingdan shirakayfdirman, bundan keyin boshimni qadamingdan ko`tarmaganim yaxshi. Dam-badam berib turgan maylaringning nash`asi bilan mayxona ko`yida tuproq bo`lsam, nima ayb. Ey  farishta, ishq o`tining gunohini batafsil yozishga urinma, tag`in bu balo alangasi bilan qalaming yonib ketmasin. Sabo yeli haramingga mahram bo`lolmaydigan chog`da, saropardangga borish uchun men qanday yo`l topayin? Dardu g`amingning dog`lari ko`pligidan (dilda)  joy qolmagach, dil sahifasiga aysh raqamini qanday yozayin? Ey oy yuzli, sen shunday yoqimli va chiroylisanki, ko`ksimni yorib, jonimga jo qilib yuborgim keladi. Ey dil, sen dard lashkarining qalbidadirsan, agar mahbublar ishqining alangasidan qo`lingda bayroq bo`lsa, taajjub emas. Charx vujudini yo`q deb bil va o`zingni xursand qil, chunki u charx oldida boru yo`qliging baravardir. Ey Foniy, visol xayolini xotiringdan chiqar, chunki sen juda haqirsan va u haddan tashqari buyukdir.
Chafovu ҷavri tuam bar dil ast lutfu inoyat, Ba shukr natavonam ado, chӣ ҷoi shikoyat. Pai sabӯh shabi tira rah ba maykada burdam, Magar, ki himmati piri mug`on namud hidoyat. Rabud hӯshi dilamro ba ishva mastii soqӣ, Chi may, ki kayfiyatash nochashida kard saroyat. Sharobi talx base xӯrdam zi sog`ari davron, Valek ҷomi mai haҷr mӯhlik ast bag`oyat. Zihӣ muddati g`amu dardam zi ishqi yor, ki ogah, Ki na bidoyati on zohir omada, na nihoyat. Chӣ pur kunӣ qadah, ey shӯxi mayfurӯsh ba qasdam, Maro, ki ҷur`ae az sog`ari tu hast, kifoyat?! Huҷumi lashkari hastӣ chu gasht qotili Fonӣ, Ba ҷuz sharobi fano hamdame nakard himoyat.	Sening jafoyu jabring dilimga lutfu inoyatdir, agar uning shukrini ado qila olmasam, shikoyat o`rinsizdir. Sharob payida qorong`u tunda mayxonaga bordim, shoyad mug`lar pirining himmati yo`l ko`rsatgan bo`lsa. Soqiyning mastligi ishva bilan dilim hushini o`g`irladi, bu qanday mayki, totib ko`rmay turib asar qiladi. Davron qadahidan achchiq sharobni ko`p ichganman, ammo ayriliq jomining mayi bag`oyat muhlikdir. Yor ishqida chekayotgan g`amu dardim shiddatidan kim ogoh bo`ladiki, uning na boshi, na odog`i ko`rinmasa. Ey sho`xi mayfurush, nega mening qasdimga qadah to`ldirasan, menga sening sog`aringdan bir qultum yetarlidir. Borliq lashkarining hujumi  Foniyning qotili bo`lganda, fano mayidan boshqa biror hamdam uni himoya qilmadi.
Ayzan Kor dar dayram ba g`ayr az ҷustani on moh nest, K-ash zi ahli xonaqah ҷustam, yake ogoh nest. Yak qadah xӯrdam, ki shud dud az dimog`am sӯi charx, Charx, gӯ xun xӯr az in ma`nӣ, ki dudi oh nest. N-omada az xud burun natvon ba dayr omad darun, Xudparastonro ba kӯi mayparaston roh nest. Har safoli kӯhna dar dayri mug`on shud Ҷomi Ҷam, 3-on ki on ҷo hech farqe dar gadovu shoh nest. Dӯxt az gulmexi anҷum poi gardun shomi haҷr, K-ash taharruk sӯi subhi vasli on dilxoh nest. Dil nabandӣ ҷuz ba hasti mutlaq, ar aqlet hast. 3-on, ki hastihoi mavhumotshuda, nogoh nest. Gar labu zulfat buvad zunnoru may, ey mug`bacha, Saҷda peshi abrӯyat heҷam kunun ikroh nest. Zohid andar saҷda dur az Haq fitodu rindro Dast burdan sӯi sog`ar ҷuz ba bismilloh nest. Foniyo, dar kishtzori ishq bar xӯrdan zi vasl, Ҷuz ba ruxsori chu kohu nolai ҷonkoh nest.	Mayxonada mening ishim faqat u oy yuzlini axtarishdir, chunki uni xonaqoh ahlidan so`rasam hech qaysisi bilmadi. Bir piyola may ichganimdan so`ng, dimog`imdan chiqqan dud osmonga o`rladi, charxga, ayt bu ma`nodan qon yutsinki, u tutun g`amdan chiqqan oh tutuni emas, balki shodlik mayi tufayli dimog`imdan ko`tarilgan tutundir. O`zlikni yo`qotmay mayxonaga kirib bo`lmaydi, manmanlikka berilgan kishilar uchun u tomonga yo`l yo`qdir. Har bir ko`hna safol mug`lar dayrida Jamshid jomidir, buning sababi shuki, u yerda shohu gado o`rtasida farq yo`qdir. Hajr shomi osmon oyog`iga yulduz gulmixlarini qoqdi, chunki unda mahbubning vasl tongi sari borishga harakat yo`q. Agar aqling bo`lsa, haqiqatda bor narsadan boshqasiga ko`ngil bog`lama, chunki bu xayoliy borliqlaring to`satdan yo`q bo`ladi. Ey mug`bacha, agar sening labing may, zulfing zunnor bo`lsa, qoshlaring oldida sajda qilmoqlik  men uchun hech makruh emas. Zohid sajda qilib, Haqdan uzoqlashdi, rindlar esa sog`arga qo`llarini «bismilloh»siz uzatmaydilar. Ey Foniy, yuzni somonday sarg`aytirib, jonni qiynamasdan ishq ekinzorida vasl hosilidan bahramand bo`lish mumkin emas.
Tatabbӯ`i Xoҷa Zi baski, mastii ishqam zi sharh berun ast, May ast ashki ҷigarguni man, magӯ xun ast. Sharobro buvad on guna z-on guli ruxsor, Na gunai ruxi ӯ az sharob gulgun ast. Kamoli ishqi manu husni benihoyati ӯ, Az on chi xalq tasavvur kunand, afzun ast. Sabo, salosili on turraro mazan barham, Ki on maqomi dili sad hazor Maҷnun ast. Ba va`zi shayx naxoham zi ishqu boda guzasht, Charo ki on gahe afsonavu gah afsun ast. Biyor boda, ki in panҷrӯza mӯhlati umr, Chu bingarӣ, yake az makrhoi gardun ast. Daruni maykada oshӯbi may g`animat don, Ki dar burun hama oshӯbi olami dun ast. Ba chor suffai mayxona shud gado sokin, Fuzun ba kavkaba az shohi rub`i maskun ast. Xilofi amr ba lofi fano kunad Fonӣ, Tariqi bandagӣ, ey dun, magar, ki eydun ast.	Ishqdan mastligim shu qadarki, u sharhu bayonga sig`maydi, jigarrang ko`z yoshlarim maydir, uni qon dema. Uning yonog`i sharobdan gulgun bo`lmagan, balki sharobning yonog`i uning gul ruxsoridan rang olgan. Mening ishqim  kamoli-yu, uning nihoyatsiz husni el tasavvur qilgandan ko`ra ko`p ortiqdir. Ey, tong yeli, uning sochlari zanjirini parishon qilma, chunki u yuz minglab Majnun dilining maqomidir. Shayxning va`zu nasihatlari bilan ishq va maydan kechmayman, chunki uning so`zlari goh afsona, goh afsundir. Boda keltirki, bu besh kunlik umr muhlatiga qarasang, u charxi falakning makrlaridan biridir. Mayxona ichkarisidagi may g`avg`osini g`animat bil, chunki tashqaridagi hamma tuban dunyoning g`avg`osidir. Mayxona supasida o`tirgan gadoning shon-shavkati   er yuzining podshohidan ortiqroq. Foniy, amrga xilof ravishda fanodan lof uradi, Ey pastkash, bandalik tariqi shundaymi?
Namoy chehra, ki gӯyam naziri pok dar ӯst, Murodam az nazari poki xud nazorai tust. Gumon nabud, ki payvand bigsalӣ oxir, Chu bast dil ba tu payvandi xesh rӯzi naxust. Biyor may, ki bishӯyam zi g`ayr safhai dil, Ki nest qobili fayz on ki in sahifa nashust. Zi qaddi ӯ natvonam, ki chashm bardoram, K-az in hadiqa chunon nozanin nihol narust. Shabi firoq, chӣ ҷӯyam ba ashk gavhari vasl, Zi obi ҷӯy kase durri shabcharog` naҷust. Vafoi ahd maҷӯ z-ahli rӯzgor ey dil, Ki dar jibillati in qavm nest ahdi durust. Ba za`fu pirvashӣ ishqboz shud Fonӣ, Charo ki burd dilashro ҷavoni chobuku chust,	Chehrangni ko`rsat, unda pok nazar bor deyman, pok nazardan mening maqsadim seni ko`rmoqdir. Yuragim birinchi kun senga bog`langanda, oxirda uni uzib tashlaysan deb gumon qilmagan edi. May keltir, dil sahifasini g`ayrdan yuvay, chunki bu sahifani yuvmagan kishi fayzga loyiq emas. Uning qaddidan ko`zimni uzolmayman, negaki bu bog`da bunday nozanin nihol o`smaydi. Firoq kechasi vasl gavharini nechun ko`z yoshim bilan qidiray, kishi   ariq suvidan tunni yoritadigan dur izlamaydi. Ey ko`ngil, ro`zgor ahlidan ahdga vafo qilishni istama, chunki ahdining ustidan chiqish bu qavmning zotida yo`q. Foniy, zaiflik va qarilikda ishqboz bo`ldi, negaki epchil va chaqqon bir yosh uning yuragini o`g`irladi.
Muxtara` Soqiyo, may deh, ki az hushyoriam devonagist, May kunad maҷnunu moro az tihӣ paymonagist. Oqibat begonaand in oshnoyon, xurram on, K-ash tariq az oshnoyoni ҷahon begonagist. Mard on nabvad, ki orad chor zan andar nikoh, K-az zanu zansiraton bastan nazar mardonagist. Ey dil, ar vayron shudӣ az ҷavri davron g`am maxӯr, 3-on ki andar rohi ishq, obodӣ az vayronagist. Hast zuhdu ofiyat afsonae, z-in ham xusham, Gar ba kӯi ishq dar rasvoiyam afsonagist. Arshparvozand rindoni humoyunfar zi ishq, Shayx dar xilvat furӯ rafta chu murg`i xonagist, Xalq ravshanchashm az on sham`i shabistoni visol, Dar gudozu sӯz moro mansabi parvonagist. Mast dar kӯyash fitodam karda tarki xonumon, Dar miyoni roh xobi sag zi bekoshonagist. Fonӣ, onone, ki az olam ba heҷӣ qoneand, Nest az aҷzu zabunӣ, balki az farzonagist.	Ey soqiy, may bergilki, hushyorlikdan devona bo`ldim, may kishilarni majnun qiladi, ammo bizning majnunligimiz  piyolaning bo`shligidan. Bu oshnolar oxiri begona bo`ladilar, jahon oshnolaridan begonalik yo`lini tutsagina kishi shod yashaydi. To`rt xotinni nikohiga olgan kishi mard emas, xotin va xotinchalish kishilardan ko`z yumish mardlikdir. Ey dil, agar davron zulmidan vayron bo`lsang ham, g`am yema, chunki ishq yo`lida obodlik vayronlikdan hosil bo`ladi. Zuhdu salomatlik afsona gapdir, ishq yo`lida rasvoligimdan afsona bo`lishim bilan xursandman. Muborak qanotli rindlar ishq tufayli Arshga uchadilar, xilvatda o`tirgan shayxlar esa uy tovug`idir. Ul visol shabistonining sham`i nuridan xalqning ko`zlari ravshan, kuyish va yonishdan biz parvonalik vazifasini ado etamiz. Xonumonimni tark qilib, uning ko`yida mast bo`lib yiqildim — itning ko`cha o`rtasida yotishi uyi yo`qligidandir. Ey  Foniy, olamning arzimagan narsasiga qanoatlanuvchilarning qanoati, ojizu notavonliklaridan emas, balki ziyraklik va donishmandliklaridandir.
Tatabbӯ`i Xoҷa Gӯshai mayxona amnu mastii yoron xush ast, Chun surohӣ giryahoi talxi mayxoron xush ast. Voizi afsurda az g`avg`o ramonad murg`i hol, Az huҷumi ishq faryodi dilafgoron xush ast. Ҷomi la`li komgoron nest, on miqdor xush, Dar safoli kӯhna xunobi ҷigarxoron xush ast. Ey, ki dorӣ tandurustӣ shukri sihhatro gahe Az tarahhum pursishi ahvoli bemoron xush ast. Ҷomi Ҷam ahli fano nӯshand, k-andar maykada Nash`ai ratli garon bahri sabukboron xush ast. Chand xobi noz, agar boyad chu sham`at ravshanӣ, Don, ki shabho giryai pursӯzi bedoron xush ast. Foniyo, chun dar xarobot omadӣ az xonaqah, Zuhdro bigzor, k-in ҷo rasmi mayxoron xush ast.	Mayxona burchagi  osoyishta-yu, do`stlarning  mastligi yaxshi, may shishasi kabi mayxo`rlarning achchiq yig`lashlari yaxshi. Sovuq voizning g`avg`osi hol (ruh) qushini hurkitadi, ishq hujumidan oshiqlarning dodu faryodlari yaxshi. Davlat egalarining la`l jomlari unchalik go`zal emas, ammo jigar qoni ichuvchilarning ko`hna safollari go`zaldir. Ey salomat kishi,  sog`lig`ingning  shukronasi uchun goho tarahhum  yuzasidan bemorlar  holini  so`raganing yaxshi. Fano ahllari mayxonada Jamshid jomida may ichadilar, katta jomda may ichish beg`amlar uchun yaxshi. Qachongacha noz uyquda yotasan, agar sham` kabi ravshanlikni istasang, shuni bilki, tunlari bedor yotib, kuyib-o`rtanish yaxshidir. Ey Foniy, xonaqohni tashlab, xarobotga kelding, endi zohidlikni tark et, bu joyda mayfurushlar rasmi go`zaldir.
Tatabbӯ`i Shayx Mai oinagun sofu qadah oinafom ast, Ҷuz aksi ruxi yor dar ӯ don, ki harom ast. Chun soqii mahvash qadahat ishvakunon dosht, Taqvo chӣ hikoyat buvadu zuhd kadom ast? Az obi mayu donai nuql ast hamono Murg`oni nashotam, ki ba bazm omada romast. Sarmastiyam az doirai aql burun kard, Gӯyo ki mayam to xati berunii ҷom ast. Dar ҷilva qadi chobukat afkand zi poyam, Olloh-Olloh, on chӣ ravish, v-on chӣ xirom ast?! Dar maykadaam arbada az had shuda, z-on rӯ Nazzoragiyon karda huchum az daru bom ast. Fonӣ, chu kashӣ ҷomi fano, bod halolat, V-ar sharbati Kavsar xӯrӣ az zuhd, harom ast!	May oynaday tinig`u qadah oyna rangdir, bilki unda yor yuzining aksidan boshqa narsa ko`rinsa haromdir. Oy yuzli soqiy ishvalar qilib, senga qadah berar ekan, u vaqtda taqvo nima degan narsa-yu, zuhd nimadir? May suvi-yu, gazak donasiga qiziqib, shodligim qushlari rom bo`lib bazmga keldilar. Ichgan mayim qadahdan ham toshib ketgan darajada ko`pmidiki, mastligim meni aql doirasidan tashqari chiqarib yubordi. Chaqqon qaddi-qomatining jilvasi meni behol ayladi, vo-ajabo, bu qanday yurish-u, bu qanday xiromdir. Mayxonada to`polon ko`tarishim haddidan oshib ketdi, shu sababdan tomoshabinlar tomu eshiklardan hujum qildilar. Ey Foniy, fano jomini sipqarish senga halol bo`lsin, agar zohidlikdan Kavsar sharbatini ichsang haromdir.
Tatabbӯ`i Xoҷa Dar dilam otashi muhabbati ӯst, Obi chashmam zi dӯdi furqati ӯst. Nest dӯdi dilam ba hayati sarv, Az dilam rasta sarvi qomati ӯst. Labi la`lash, ki shud mayoluda, Chashmam oluda xun zi hasrati ӯst. Raxshash abri balovu lam`ai na`l, Dar gahi pӯya barqi ofati ӯst. Gar zalilam ba ishqu may, ey shayx, In mazallat ham az mashiyati ӯst. Bandai piri dayram, ey zohid, Ki farog`am zi dardi sӯhbati ӯst. Foniyu dilbari xarobotӣ, Ki fano hosilash zi xidmati ӯst.	Dilimda(yor) muhabbatining o`ti bor, ko`z yoshlarim firoq tutunidandir. Dilimdan chiqadigan sarv yanglig` (narsa) dilim tutuni emas, (balki) dilimdan o`sib chiqqan uning sarv qomatidir. U nozaninning la`l lablari mayga, ko`zim esa uning hasratidan qonga belandi. Uning chaqin sochuvchi taqali otibalo  bulutiyu, yurish chog`ida u go`yoki ofat yashinidir. Ey shayx, agar ishq va may sababi bilan xor bo`lsam, bu xorlik ham Tangrining xohishidandir. Ey zohid, mayxona pirining qulidurmen, farog`atim (esa) uning suhbatidagi may quyqasidandir. Foniy (bo`lsinu)  unga mayxona dilbari bo`lsin, chunki uning xizmatidan foniylik (yo`qlik)  hosil bo`ladi.
Tatabbӯ`i Xoҷa Qadam ba kulbaam az lutfi bekaronai tust, Ki banda bandai tu bӯdu xona xonai tust. Shabat ba kӯi vay, ey dil, chiho fitoda, ki rӯz, Ba shahru kӯ dahani xalq purfasonai tust. Gadoyamu tu g`anӣ, ey ҷavoni bodafurӯsh, Zakote az hama xumho, ki dar xizoiai tust. Zi xoki poi tu shud ravshanam nazar, ki maro Savodi dida chu gulmexi ostonai tust. Daromadӣ ba dilam mast, teg`i zulm ba dast, Kunun ba har sӯi dil bingaram, nishonai tust. Ba dastam omadivu munkirӣ, labat donad, Zi harchi rafta miyoni manu miyonai tust. Sadoi nag`maat, ey mutrib, uftod ba dayr, Ki poykӯbii rindon az on taronai tust. Zi har murod, ki durand bedilon, ey charx, Chu bingarand ba yak hila, yo bahonai tust. Ba ishqi mug`bachagon to fitodӣ, ey Fonӣ, Surudi rohi fano nag`mai taronai tust.	Cheksiz lufting bilan kulbamga qadam qo`y, chunki bu banda sening bandang va bu uy sening uyingdir. Bugun butun shahru ko`chada sening dostoning, ey, dil, kecha uning ko`yida nimalar qilgan eding? Men gado-yu, sen badavlatsan, ey, bodafurush yigit, xazinadagi barcha xumlaringdan menga zakot ber. Sening oyog`ing tuprog`idan ko`zim ravshan bo`ldi, chunki ko`zim qorasi ostonang gulmixidir. Zulm tig`ini qo`lga olib, mast holda yuragimga kirding, endi yuragimning har tomoniga qarasam sening nishonang bor. Qo`limga tushding-u, inkor qilasan, lekin men va sen oramizda nima o`tganini labing biladi. Ey cholg`uchi, dayr ichida nag`mang sadosi yangradi, rindlarning o`yinga tushgani o`sha taronangdandir. Ey charx, bedillar yetisha olmagan har murodning sababi, sening bir hiyla yoki bahonang ekanligi ko`rinadi. Ey, Foniy, mug`bachalar ishqiga duchor bo`lganingdan beri fano yo`lining qo`shig`i taronang nag`masi bo`ldi.
Tatabbӯ`i Shayx Ey, rishtai ҷon chun pay pechida ba chavgonat, Gardida saram chun gӯ girdi sӯmi yak ronat. Tirat ba dilam sӯzad on beh, ki zanӣ teg`ash, K-in shӯ`la nagardad past, az qatrai paykonat. To ҷilvagahi husnat chashmu dilam aftoda, Dil omada Maҷnunat, chashm omada hayronat. Dar mardumaki dida aksat nabuvad ey mah, K-az g`ayrati dil dar vay ҷon soxta pinhonat. Maҷrӯh saru poyam, girdi sari kӯyat bin, In yak zi sagi kӯyat, on ast zi darbonat. In ast turo dar husn, on ki labi ҷonbaxshe, In garchi kunad zinda, lekin kushadam onat. Dar rohi talab, Fonӣ, avval zi xudӣ bigsil, Xohӣ nakunad hastӣ z-in azm pushaymonat.	Ey, jon ipi chavgonimga paydek o`ralgan (go`zal) boshim oting tuyog`i gardida go`ydek aylanadi. Tig` urgandan ko`ra yuragimni o`q bilan kuydirganing yaxshi, chunki bu shu`la paykonning qatrasidan pasaymadi. Ko`zim va yuragim husning jilvagohi bo`lgandan buyon, Yuragim Majnuning, ko`zim hayroning bo`lib qoldi. Ey, oy, ko`zim qorachig`ida sening aksing yo`q, chunki   yuragim   rashkdan uni   jon   ichiga   yashirgan. Ko`r, boshim va oyog`im sening ko`yingda majruh bo`lgan, bu biri ko`chang itining, unisi soqchingning ishidir. Bir tomonda husning, bir tomonda jonbaxsh labing, garchi bunisi tiriltirsa, lekin unisi o`ldiradi. Hayot bu niyatdan pushaymon qilmasligini istasang, Foniy, talab yo`lida avval o`zlikdan uzilgin.
Tatabbӯ`i Shayx Meravad yor ҷudo z-ӯ kor bar man mushkil ast, Dog`i haҷram bar tanu neshi firoqam bar dil ast, Boda dur az rӯi vay n-orad nashotam, ey rafiq, 3-on ki obi zindagӣ be ӯ chu zahri qotil ast. Yo  dilamro sӯxta, yo dargirifta az dilam, Ҷoi otashho-sh dar sahro, ki dar har manzil ast. Hast on xurshedi zeboӣ maro umri aziz, Kay aҷab boshad, ba raftan k-ӯ chunin musta`ҷil ast?. Gar dusad sabru shikebam naqsh gardad dar zamir, Darzamon az mavҷi selobi firoqash zoil ast. Menamoyad sa`y dur az vay halokamro aҷal, Gӯiyo az kushtani bedodi haҷrash g`ofil ast. Hast in g`avg`oi rastoxez andar qofila, Az dili chokam, na az bongi diroi mahmil ast. To kadomin mahfilash ҷo gasht bore, dar g`amash Dostoni ishqi man afsonai har mahfil ast. Raft ҷon hamrohi ҷonon, Fonӣ, ar mirad chӣ ayb? Zinda budan chunki beҷononu beҷon mushkil ast.	Yor mendan ayrilib ketmoqda, bu ish esa menga mushkuldir, hajr dog`i tanimda, firoq neshi dilimda. Ey rafiq, uning ruxsoridan uzoqda may ichish shodlik keltirmas, chunki usiz ichilgan hayot suvi bo`lsa ham zahri qotildir. Sahrodagi har bir manzilda o`t yoqilgan joylar yo dilimni kuydirgan, yo dilim o`tidan kuygan joylardir. U zebolik quyoshi men uchun aziz umrdir, u xuddi umr kabi shitob bilan ketsa taajjub emas. Qalbimda yuzlarcha sabr va chidamning naqshi bo`lsa ham, firoq selobining to`lqinidan bir nafasda yo`qolib ketadi. Hajr zulmining o`ldirishidan xabarsiz bo`lsa kerakki, men undan uzoq bo`laturib, ajal meni halok qilishga urinadi. Karvon ichida qo`zg`algan bu qiyomat g`avg`o, karvon tuyalari  qo`ng`irog`ining sadosi emas, balki yorilgan yuragimning ovozidir. Ul mahbub, qaysi bir bazmga bordi ekan, uning g`amida ishqim dostoni har bir majlisda afsona bo`ldi. Jon jonon bilan birga ketdi, endi Foniy o`lsa nima aybi bor chunki jonsiz va jononsiz tirik bo`lmoq mushkuldir.
Tatabbӯ`i Xoҷa Rindon hama dar kӯi mug`on gashta xarobat, Ey mug`bachai shӯx, chӣ mast ast sharobat? Lutfu karamat niz kushanda-st, na tanho Arbobi vafo ҷon dihad az nozu itobat. Hastӣ tu parӣ, z-on ki daroӣ ba dilu ҷon, Dar omadani xonai kas nest hiҷobat. Pursӣ, ki: «Chu man hast ba xubӣ mahu xurshed?» Ravshan buvad, ey moh, chu xurshed ҷavobat! Dar didai ahli nazar on chehra ayon ast, Ҷuz tiragii hastii mo nest niqobat. Dar bodiyai ishq ba bozӣ natavon raft, K-on ҷost base sadmatu bisyor mahobat. Fonӣ, nanihӣ poy ba sarmanzili maqsud,   . To hast ba ҷuz bodavu mastӣ xӯru xobat.	Mug`lar ko`yida barcha rindlar xarobingdir, ey, sho`x mug`bacha, sharobingda ne mastlik bor? Vafo ahli faqat nozu g`azabingdan jon bermaydi, balki lutfu karaming ham o`ldurguchidir. Sen parisan, chunki jonu dilga kirasan, kishining uyiga kirishda hijobing yo`qdir. «Oy va quyosh mendek go`zalmi?»— deb so`raysan, ey, oy, javobing kundek ravshandir. Nazar ahli ko`ziga ul chehra namoyondir, bizning borlig`imiz qorong`uligidan boshqa niqob yo`q. Ishq sahrosiga o`yin bilan borish mumkin emas, chunki u yerda sadama va ko`p xatarlar bor. Ey, Foniy, to may va mastlikdan boshqa yeyish-ichishing bor ekan, maqsad sarmanziliga oyoq qo`yolmaysan.
Ayzan Dar maykada salohu vara` dar shumora nest, On ҷo ҷuz on ki boda binӯshand, chora nest. Holi maoli durdkashon garchi shud nihon. Ahvoli ahli savma`a ham oshkora nest. Shud in kanori bahri sirishkam kanori man, V-in turfatar, ki on tarafashro kanora nest. Gar pora soxt teg`i ҷafoi falak dilam, K-ӯ dil, ki az ҷafoi falak pora-pora nest. Xohӣ chu qalbi lashkari ushshoqro shikast, «Hu»-e bas ast, hoҷati tablu naqora nest. Bar xud maxand aqli xarif, az baroi on-k, Dar shahri ishq piri xirad heҷkora nest. Fonӣ, ba yak nazar ba tu chashm az hayot dӯxt, Hoҷat ba chashm dӯxtan andar nazora nest.	Mayxonada yaxshilik va parhezgarlik hisobga olinmaydi, u joyda faqat sharob ichishdan boshqa chora yo`qdir. May quyqasini ichuvchilarning haqiqat hollari ma`lum bo`lmagan kabi, ibodatxona ahllarining ahvollari ham ma`lum emasdir. Ko`z yoshim daryosining bu qirg`og`i menda (tanimda) bo`lsa ham ajoyibrog`i shuki, u tarafining qirg`og`i yo`qdir. Falak jafo tig`i bilan dilimni parchaladi, falak jafosi bilan pora-pora bo`lmagan dil qaydadir? Agar oshiqlar lashkariga shikast bermoqni istasang, bir «hu» yetarlidir, dovul va nog`oraga ehtiyoj yo`q. Ey aljirab qolgan aql piri, o`zingga o`zing kulgi bo`lma, ishq elida aql piri hech narsa emas. Foniy senga bir nazar tashladi-yu, hayotdan ko`z yumdi, senga nazar tashlash uchun ko`z tikishning hojati yo`q.
Ayzan Dar dayr har ki domani piri mug`on girift, Bahri naҷot domani ӯ metavon girift. Nabvad digar zi xiffati davri falak g`amash, On k-ӯ ba kӯi maykada ratli garon girift. Dil doshtam nigah zi vay, ammo ba ishvae Donam girift, lek nadonam chӣ son girift? On k-ӯ matoi har du ҷahon dodu vasl yoft, Guftan tavon, ki durri samin roygon girift! Dar xonaqoh g`ayri riyo chun nadid dil. Shud sӯi dayru mazhabi rindon az on girift. Xuni dilam, ki rӯi zaminro girifta bud, Nabvad shafaq, ki domanai osmon girift. Fonӣ, ba vasli dӯst az on rӯz roh burd, K-ӯ tarki hushu aqlu dilu xonumon girift.	Kimki mayxonada mug`lar pirining etagini tutibdi, najot topmoq uchun uning etagini ushlash kerak. Mayxonada katta may idishini qo`liga olgan kishining falakning teskari  aylanishidan   g`ami  bo`lmaydi. Dilimni undan saqlab turgan edim, ammo bir ishva bilan dilimni olganini bilib qoldim, lekin qanday olganini bilmayman. Kimda-kim ikki dunyo matoini berib, vasl topgan bo`lsa, qimmatbaho durni tekinga oldi desa bo`ladi. Dil xonaqohda riyodan boshqani ko`rmagach, mayxonaga borib rindlar mazhabini oldi. Osmon etagini tutgan shafaq deb o`ylama,   Dilimdan (oqib) yer yuzini tutgan qon osmon etagiga yetdi. Foniy hush, aql, dil va xonumonni tark etgan kundan boshlab yorning vasliga yo`l topdi.
Ayzan Az tobi may digar ba saram shӯ`la dargirift, May boz sӯzi otashi moro zi sar girift. Andar safoli maykada bud in, magӯ, ki dӯsh Dar kunҷi dayr mug`bachaam ҷomi zar girift. Yak ҷom to ba hashr basam bud, turfa bin, K-az rӯi nozu arbada ҷomi digar girift. Har k-ӯ chunin du ҷomi fano zad zi bexudӣ, N-orad ba rӯzi hashr sar az xok bargirift. Ey man — g`ulomi himmati rinde, ki bahri may Naqdu xiroҷi mulki ҷahon muxtasar girift. Ey shayx, agar tu ayb kunӣ butparastiyam, Piri mug`on ba mazhabi kufr in hunar girift. Ey rindi ҷur`anӯsh, ki may pursӣ az riyo, Fonӣ, tariqi zohidi xudbin magar girift?	May tobidan yana boshimda shu`la paydo bo`ldi, may yana bizning olovimiz kuydirishini boshlab berdi. Mayxona safolida deb aytmaki, kecha, dayr burchagida mug`bacha oltin jom tutdi. Bir jom menga qiyomat kunigacha kifoya edi, bu turfa ishni ko`rki, nozu arbada yuzasidan yana bir jom tutdi. Har kim bunday ikki fano jomini bexudlikdan ichgan bo`lsa, qiyomat kunigacha tuproqdan bosh ko`tarolmaydi. Men bir rindning himmatiga qulman, u may uchun jahon mulkining naqdu xirojini kam deb biladi. Ey shayx, sen mening butparastligimni ayb qilsang, mug`lar piri kufr mazhabida uni hunar deb biladi. Riyo yuzasidan may so`rayapsan, ey jur`a ichuvchi rind, nima, Foniy, xudbin zohidlar tariqini tutdimi?
Ayzan Raftӣ agarchi az bari man, kay guzoramat? To bozat ovarad, ba Xudo mesuporamat! Koram chu az azal ba tu aftoda to abad, Gar sad raham guzorӣ, man kay guzoramat? Domoni tust dasti man, ar afkanӣ saram, Mumkin mador, ki dast zi doman baroramat. Gӯӣ, ki tarki ҷon kunu az dil burunam or, Dar ҷon-t ҷo diham, agar az dil baroramat. Chun g`ayri nomurodiyam az umr umed nest, Soqӣ biyor boda, ki ummedvoramat. Boyad shabe, ki subhi qiyomat sabohi ӯst, G`amhoi xesh to ba sahar gar shumoramat. Gӯӣ, ki Foniyo, ba dilam or rӯzi haҷr, Kay z-ӯ burun shudӣ, ki darun boz oramat?!	Garchi yonimdan ketding, sendan kechmayman, Xudoga topshiraman, to seni yana qaytarib keltirsin. Mening ishim azaldan abadgacha senga tushgan, agar yuz marta haydasang ham seni qo`ldan chiqarmayman. Mening qo`lim sening etagingdadir, agar boshimni uzsang ham qo`limni etagingdan uzish mumkin emas. Jon tarkini qilginu yuragingdan chiqarib tashla deysan, agar yuragimdan chiqarsam senga jonimdan joy beraman. Umrimdan nomurodlikdan boshqa umid yo`q, soqiy, boda kelturki, umidvorman. Agar o`z g`amlarimni sahargacha sanab beradigan bo`lsam, shunday kecha kerak bo`ladiki, uning sahari qiyomat tongi bo`lsa. Ey, Foniy, ayriliq kuni meni qalbingga   sol  deysan, sen qachon ko`nglimdan chiqqan edingki, yana qaytarib solsam.
Ayzan Kase, ki dil ba sari zulfi mushksoi tu bast, Umedi ҷon ba labi la`li ҷonfizoi tu bast. G`aribi kӯi tu shud dil, bipurs gah-gohash, Charo ki raxti safar az Vatan baroi tu bast. Na gar tamavvuҷi xun xost naqshbandi azal, Chӣ naqshhost, ki bar la`lgun qaboi tu bast, Kushoy chashmi tarahhum ba sӯi maqtulat, Ki dida az chamani dahr az ҷafoi tu bast. Ba bog`i vasl bikun dilkushoiyash, ey gul, Chu g`uncha har ki gireh dar dil, az havoi tu bast. Charost poi tu xun murg`i nomabar gӯyo Sipehr nomai xunini dilam ba poi tu bast?. Ba shomi haҷr chu parvona sӯxtӣ Fonӣ, Magar, ki sham` siyoh az pai azoi tu bast.	Sening mushk kabi zulfingga dilini bog`lagan kishi, jon umidini jon bag`ishlovchi la`li labingga bog`lagan. Ko`ngil sening ko`ying g`aribi bo`ldi, goh-goh hol so`rab tur, negaki, seni deb vatandan safar qildi. Agar ajal naqshbandi qon mavjini istamagan bo`lsa, nega sening la`l rangli qaboingga naqshlar bog`ladi. O`zing qatl qilgan kishi tomonga tarahhum ko`zi bilan qara,   chunki, u dunyo chamanidan sening jafong tufayli ko`z yumdi. Sening havong tufayli kimning ko`ngli g`unchadek  tugun bog`lagan bo`lsa, ey gul, sen vasl bog`ida uning ko`nglini och. Nega oyog`ing qon, ey xat tashuvchi qush, go`yo sipehr yuragimning qonli maktubini sening  oyog`ingga bog`lagandek. Foniy, hajr shomida parvonadek kuyding, yoki sham sening azang uchun qora bog`ladimi?
Tatabbӯ`i Mavlono Shohӣ9 Peshi ҷomi purmai raxshanda mahro tob nest, Sog`ari xurshedro gar tob hast, in ob nest. Mesitonӣ, voizo, Kavsar zi dasti huri ayn, Xud zi dasti soqii gulrux sharobi nob nest. Hast qullobi muhabbat az dili yoron kashish, Hoҷati pӯlodu ohan bahri in qullob nest. Dargahi piri mug`on ast on, ki rindon sar nihand, Gar suҷud on ast, z-in beh bahri on mehrob nest. May madeh, behush doru deh maro soqӣ, ki boz Chand shab shud, k-az g`ami hiҷron ba chashmam xob nest, Ey mug`annӣ chun xaroshӣ sanaam, xohӣ ba lahn, Kash ba rӯi tor noxun, hoҷati mizrob nest. To nishastӣ, Foniyo, az ishq bar xoki siyah, Shohi vaqtӣ, bar bisotat hoҷati sanҷob nest.	Jomda toblanib turgan to`la may oldida oy xiralik qiladi, quyosh piyolasi qanchalik ravshan bo`lmasin, unda bu suv (may) yo`q. Ey voiz, hur qo`lidan Kavsar suvini olasan-u, lekin u gul yuzli soqiyning qo`lidan olgan sharobchalik emas. Do`stlar dilining tortishi — muhabbat qarmog`idir, bu qarmoq uchun temir va po`latning hojati yo`q. Rindlarning bosh qo`yadigan joylari mayxona pirining  dargohidir, agar sajda rindlar sajdasi bo`ladigan bo`lsa, ular uchun  bu dargohdan yaxshi mehrob yo`q. Ey soqiy, may berma, balki behush qiladigan dori ber, chunki bir necha kechadan beri hijron g`amidan ko`zimda  uyqu yo`q. Ey sozanda, siynamni nag`mang bilan tirnamoqchi bo`lsang, tor yuziga tirnoq tort, mizrob (noxun)ga ehtiyoj yo`q. Ey Foniy, ishq tufayli qora tuproqqa o`ltirgan ekansan, davron shohidirsan, senga sanjob (qimmatbaho mo`yna) palosning hojati yo`q.
Tatabbӯ`i Xoҷa On kokuli mushkin, ki ba rux gasht niqobat,  .. Ohast maro kor pai raf`i hiҷobat. Ganҷest turo husn, k-az ӯ dahr shud obod, Lekin dili vayronai man gasht xarobat. Soqӣ, mai ravshan, ki dili g`amzada tir ast Az gardishi davronu sari zulfi ba tobat. Gar moh naӣ, chun shuda az dur guzorat? Gar umr naӣ, dar shudan az chist shitobat? Gӯӣ: «Zi labam komi tu chӣ buvad ki dihӣ ҷon?» Ham gӯy xud, ey ҷon, ki dar in chist ҷavobat? Afsonai xud chun ba tu gӯyam bas umre, Chun baxti man on lahza ravad chashm ba xobat. Fonӣ, zi g`ami mug`bachagon chand vahu voh, Shud dar nazari piri mug`on vaqti inobat!	Mushkin kokiling yuzingga niqob bo`ldi-yu, mening ishim bu hijobning ko`tarilishi payida oh chekish bo`ldi. Husning bir ganjdirki, undan dahr obod bo`ldi, lekin mening vayron yuragim xarobaga aylandi. Soqiy, ravshan may ber, mening g`amgin yuragim davron aylanishi va zulfing tobidan qorong`u bo`ldi. Agar sen oy bo`lmasang nega uzoqdan o`tasan, agar sen umr bo`lmasang, nega buncha shitob qilasan? «Labimdan nima orzung borki, jon berasan»,— deb so`raysan, ey jon o`zing ayt, bunga nima javob qilasan? O`z afsonamni senga aytsam bir umrdan keyin, mening baxtimdek ko`zing darhol uyquga ketadi. Foniy, mug`bachalar g`amidan necha oh-voh qilasan, mug`lar piri nazarida inobat vaqti keldi.
Tatabbӯ`i maxdumӣ Ba sar alif, ki kasham, az havoi qomati tust, Ki sarnavishti man in harf shud zi rӯzi naxust. Fidoi qaddi tu rӯhu ravoni man, ki maro Ba bog`i umr nihole chu qomati tu narust. Chu boda qismati man shud, bad-on xushamu v-on kas Chӣ xun, ki xӯrd, chu afzun zi haddi qismat ҷust. Shabi firoq naraft az sipehr xuni shafaq, Ki mavҷi bahri sirishkam ruxi falakro shust. Zamona naqdi dili ahli dil shikast chunon, Ki g`ayri naqdi laimon namond heҷ durust. Visoli ka`bai maqsud agar havas dorӣ, Ba qat`i bodiyai ӯ na tez boshu na sust. Chu may ba maҷlisi rindon tamom shud, Fonӣ, Pai sabӯkashӣ inak, sitoda chobuku chust.	Boshimga alif tortsam, sening qomating havosidandir, negaki, azaldan shu harf mening taqdirim bo`lgan. Mening ruhu jonim qadding fidosidir, chunki umrim bog`ida sening qomatingdek nihol qo`karmagan. Qismatim boda ekanligiga roziman, chunki qismatdan ko`proq talab qilganlar qon ichadilar. Firoq shomida sipehrdan shafaq qoni kelmadi, balki mening ko`z yoshim dengizining mavji falak yuzini yuvdi. Zamona dil ahlining dilidagi naqdini shunday sindirdiki, laimlar (past, razillar)   naqdidan tashqari hech butuni qolmadi. Agar maqsud ka`basi visolini orzu qilsang, U sahroni bosib o`tishda tezlik ham qilma, sust ham  bo`lma. Rindlar majlisida may tugab qoldi, Foniy endi sabukashlik (may idishini ko`tarib keltirish) uchun chaqqon va tayyor bo`lib turibdi.
Ayzan Tira gashtam har ki ob andar sharobi nob rext, Chist g`ayr az tiragӣ on, k-ӯ ba otash ob rext. Vah, ki mumkin nest digar chashmro didan ba xob, K-az xayoli lab namak on mah ba ҷoi xob rext. Yor shud mehmoni man v-az giryai shodӣ du chashm Dar rahash yoquti rummoniyu la`li nob rext. Durdi ҷomash bud komi man, xato bud az tabib, In ki az bahri davo dar sog`aram ҷullob rext. Sad yake z-on chashmi qotil nest dar mardumkushӣ, Sad hazoron xun, ki dar vaqti kushish qassob rext. On ҷavon, yo Rab,ki gardad pir, garchi behisob Xanҷari mijgon kashidu xuni shayxu shob rext. Az hayotam gar asar nabvad chu Fonӣ, dur nest, Xuni behad chun zi zaxm in paykari betob rext.	Kimki tiniq sharobga suv aralashtirsa, tab`im xira bo`ladi, o`tga suv sepganda xiralikdan boshqa nima bo`ladi. Ajabo, bundan keyin ko`zimni uyquda ko`rish mumkin emas, chunki u oy labining xayoli, ko`zimga uyqu o`rniga tuz  to`kdi. Yor mening mehmonim bo`ldi, ikki ko`zim shodlik yig`isidan go`yoki, uning yo`liga gulnor yoqut va la`li nob to`kdi. Mening orzuim, jom quyqasi edi, tabib xato qilib dori uchun piyolamga gulob quydi. Qassob yuz minglarcha jonivorlarning qonini to`kkani ham, mahbub ko`zi qotilligidan to`kilgan qonning yuzdan biricha emas. Yo Rab, ul dilbar kiprik xanjarini tortib, qancha qariyu yoshning qonini to`kkan bo`lsa ham umri uzun bo`lsin. Ey Foniy, mening hayotimdan asar qolmasligi taajjub emas, chunki bu xasta vujudim jarohatlardan juda ko`p qon to`kdi.
Ayzan Dami naqd ast maro kui mug`on bog`i bihisht, Mai Kavsar ba kafi mug`bachai hursirisht. Lavhi ruxsori tu omad sabaqam rӯzi azal, Kilki qudrat chu savodi xati sabzi tu navisht. Boda deh, z-on ki zi har xona sӯi Haq rohest, Agar az gӯshai masҷid va gar az kunҷi kanisht. Gar falak xoki maro xisht kunad niz xushast, Shoyad az davr kunad ҷo ba sari xum on xisht. Kor chun kishta daravdan buvad, on shud dehqon, Ki dar in mazra`a ҷuz donai insof nakisht. Zoli gardun chӣ kunad ҷilvagarӣ, z-atlasi charx Xub az hullavu aksun nashavad shohidi zisht.. Foniyo, az dami rindon shavadat dil ravshan, Ki zukol az asari otashi tez ast angisht.	Bu dam mug`lar ko`yi menga jannat bog`idir, hursifat mug`bachaning qo`lida Kavsar mayidir. Qudrat qalami sening xati sabzingni yozganda, azal kunida sening ruxsoring lavhi sabog`im bo`ldi. Boda ber, chunki har uydan Xudo sari bir yo`l bor, agar u masjid burchagi bo`lsin, yo kaliso kunji. Agar falak tuprog`idan g`isht qilsa ham yaxshidir, shoyad, o`sha g`isht davr gardishi tufayli xum og`zidan joy olsa. Ish ekkanni o`rish bo`lar ekan, bu ekinzorda insof urug`idan boshqa narsa ekmagan—dehqon bo`ldi. Dunyo kampiri charx atlasida nega jilva qiladi, xunuk tannoz ipak kiyimlar kiysa ham go`zal bo`lolmaydi. Ey, Foniy, rindlarning damidan ko`ngil yorug` bo`ladi, chunki tez olov asaridan ko`mir yonadi.
Ayzan Dar shavqi la`li tu, ki dilam xuni nob rext, Shӯrobaest on, ki bar otash kabob rext. Naqshi savodi zulfi tu bar safhai dilam Shud chun siyohie, ki ba rӯi kitob rext. Rustast dar bahori ruxat lolaho, magar Az ashki xunfishoni manash abr ob rext? Dar dayr ravshaniyu safo bin, ki mug`bacha Yoquti nob dar qadahi oftob rext. Shodam ba ma`nii digarash in, ki muhtasib Gӯyand sӯi maykada raftu sharob rext. Gӯ dar hisobi umr navis, on ki simu zar Bahri nashoti mutribu may behisob rext. Dar maykada ba kӯhnasafoli gadoiyam, Har kas, ki boda rext, zi bahri savob rext. Gulbӯy gasht boda, magar az xavi uzor Soqӣ, daruni bodai gulgun gulob rext? Fonӣ, ba pirӣ ashk ba rux rextan xush ast, May dar qadah xush on, ki ba ahdi shabob rext.	Sening labing shavqida dilimdan to`kilayotgan toza qonim kabobdan o`tga to`kilayotgan bir sho`robadir. Dilim  safhasidagi sening qora zulfing naqshi xuddi kitob yuziga to`kilayotgan siyoh kabidir. Yuzing bahorida lolalar unibdi, bulut, yuzing ustiga qonli yoshimdan yomg`ir   yog`dirganidanmikin? Qara, mug`bacha tiniq yoqut  (sharob)ni quyosh qadahiga quygach, dayr ichi ravshan va musaffo bo`ldi. Muhtasib mayxonaga bordi-yu, sharobni to`kib tashladi, deydilar, men muhtasibi mayxonaga borishidan boshqa ma`noda xursandman. Har kim xursandchilik uchun sozanda va mayga behisob oltin to`ksa, o`sha fursatlarni umr hisobiga yoz!— deb ayt. Mayxonada ko`hna safol kosa ko`tarib gadolik qilaman, kimki bu safolimga may quysa, savob uchun quyadi. Soqiy, gulrang mayga terlagan yuzidan gulob to`kkan bo`lsa kerakki, maydan gul hidi kelyapti. Ey Foniy, qarilikda yoshni yuzga oqizish yaxshi, yigitlik davrida esa mayni qadahga quymoq  yaxshiroqdir.
Tatabbӯ`i Xoҷa Az raftani yoram buvad oshӯbi qiyomat, Yo Rab, mabarash ҷoevu dorash ba salomat. Dar haҷri tu aftad ba saram anҷumi gardun, Ey shomi firoqi tu maro rӯzi qiyomat. Ey sokini ҷannat, gul agar bar sari Tӯbӣ, Mar`ӣ nashudat, bin sӯi on orazu qomat. Ey shayxi riyozatkash, agar ҷonibi rindon Tashrif nayorӣ, buvadat mahzi karomat. Hardam zi xayoli tu ba xud dar suxan aftam, Gӯ aql birav, k-in zi ҷunun ast alomat. Chun budi tu nobud shud az barqi may, ey dil, Chӣ sud kunun az mija boroni nadomat. Dil z-andӯhi davron, hama atrofi ҷahon gasht, Dar gӯshai mayxona shudash ҷon iqomat. Be vaҷhi may ar shayx daromad ba xarobot, Gӯ xirqavu saҷҷoda garav, kun ba g`aromat. Fonӣ, chu shudӣ ҷur`akashi Hofizu Ҷomӣ, Ҷamshed gadoӣ kunad az chur`ai ҷomat.	Yorimning ketishidan qiyomat g`avg`osi bo`ldi, yo Rab, uni hech yerga jo`natma va sog`-omon saqla. Ey, (yor), firoqing shomi menga qiyomat kunidir, sening hajringda boshimga osmondan yulduzlar yog`iladi. Ey, jannat sokini, (jannatda istiqomat qiluvchi), agar To`bi o`stida gulni ko`rmagan bo`lsang, ul yuzu qomatga qara. Ey, riyozat chekuvchi shayx, agar rindlar tomonga tashrif buyurmasang bu sening karomatingdir. Sening xayoling bilan o`zimga o`zim gapiraman, aqlga aytginki, ketsin, chunki bu telbalik nishonasidir. Ey, dil, may yashinidan butun boring yo`q bo`ldi, endi kipriklaringdan pushaymonlik yomg`irini yog`dirishdan ne foyda? Ko`ngil davron g`amidan butun jahon atrofini kezib, mayxona burchagini iqomat joyi qildi. Agar shayx xarobotga kelsa-yu, mayga puli bo`lmasa, unga ayt, evaziga xirqa va joynamozini garov qo`ysin. Foniy, Jamshid gadoylik qilib sening joming jur`asini talaydi, chunki sen Hofizu Jomiyning jur`asidan ichting.