Дебоча
Ғазаллар
1-100Ғазаллар
Ашрақат мин акси шамсил-каъси анворул-худо
Зиҳи ҳуснунг зуҳуридин тушуб ҳар кимга бир савдо
Эй, мусҳафи рухсоринг азал хаттидин иншо
Эй, ҳамд ўлуб маҳол фасоҳат била санга
Ё раб, улус ниҳони эмастур ниҳон санга
Эй, нубувват хайлиға хотам бани Одам аро
Зиҳи жавлонгаҳинг афлок уза майдони «ав адно»
Зиҳи ҳилолинг ўлуб ой бошиға тийғи бало
Ҳар гадоким, бўрёйи фақр эрур кисват анга
Фалак нилуфаридин чашмайи меҳр ўлди гар пайдо
Манга не манзилу маъво аён, не хонумон пайдо
Ҳам рамад теккан кўзунгга жисми беморим фидо
Нуқтайи мушкдур бу ё холи анинг жабин аро
Эй, алифдек қоматинг мили бузулғон жон аро
Меҳнат ўқидин қабақдек қолмишам афғон аро
Кимки кўрса мушки ноб ул сунбули сероб аро
Ваҳки, расвомен яна девонаву оқил аро
Заврақ ичра ул қуёш сайр айламас Жайҳун аро
Эй, алифдек рост қаддинг ҳасрати жонлар аро
Саводи холи анинг лаъли руҳпарвар аро
Минг захм урди ханжари ишқинг бу тан аро
Неча кўнглум пора бўлса, раҳм қилмас ёр анга
Ул паривашким, бўлубмен зору саргардон анга
Синса кўнглумда ўқунг суртуб исиғ қондин анга
Чин кийиги десам кўзин, ваҳ, недурур итоб анга
Кўргали ҳуснунгни зору мубтало бўлдум санга
Қаҳринг ўлса барча ишимдин малолаттур санга
Ийди рухсоринг кўруб, бўлди улус ҳайрон санга
Жавру зулминг гарчи ўлмаклик нишонидур манга
Ул малоҳат ганжи ҳажрида бузуғ маскан манга
Ваҳки, ишқинг зоҳир этсам ваҳм эрур ўлмак манга
Агарчи йўқ талабингдин даме қарор манга
Лабларингдин гарчи қон ютмоқ дамо-дамдур манга
То сенингдек қотили хунхорае бордур манга
Лабинг сори токим назардур манга
Шаҳр бир ой фурқатидин байтул-аҳзандур манга
Менмудурменким сенинг васлинг муяссардур манга
Кўзларимда ишқдин сув эрди уйқу ўрнида
Беҳи рангидек ўлмиш дарди ҳажрингдин манго сиймо
Ёр акси чунки айлар жилва май кўзгусида
Кимса ҳаргиз кўрмади чун аҳли даврондин вафо
Миръоти ҳуснунг тийрадур бу оҳи дардолуд аро
Ер тутар кўнглумда гардундин жудо бўлғон бало
Оразу холингни бир дам кўрмасам, эй дилрабо
Равшандурурки меҳр юзунгдин олур сафо
Зор жисмимға хадангинг захмидин ортар наво
Ёр дардим сўрмайин кўнглумни маҳзун қилдило
Сориғ оғриқ бўлдум, эй соқий, хазони ҳажр аро
Кўнглум ўртансун агар ғайрингға парво айласа
Қосидеким ёрдин бир сўз ривоят айласа
Бағир хунобидин заъф ўлди ғолиб хаста жонимға
Не наво соз айлагай булбул гулистондин жудо
Зиҳи висолингга толиб тутуб ўзин матлуб
Сочса анжумдин фалак бошингға юз минг дурри ноб
Икки ўтлуғ наргисингким қилдилар бағрим кабоб
Қошу кўзунгни мунажжим чунки кўрди бениқоб
Етти ҳажр айёми, қатлимға недур ҳар дам итоб
Эйки рухсоринг эрур хўбу хатинг ҳам марғуб
Тийғ ила хоки танимни ҳар тараф ёрдинг келиб
Чобукеким ҳар тараф майдон аро айлар шитоб
Ҳаво хуш эрдию илкимда бир қадаҳ майи ноб
Лабингдин хаста жонким бўлди бетоб
Бовужудиким адам бўлдум ғамидин қайғуруб
Хоки пойи бўлди жони хоксорим қон ютуб
Сен лабинг сўрғон сойи мен қон ютармен, эй ҳабиб
Ваҳ, не қотилдур келур ойини зулму кин солиб
Юз тўшуклук кўнглум ўртарсен жафодин қон қилиб
Юз сўзумдин бирига бермас жавоб ул нўшлаб
Ханжаринг жонимға етти кўкрагимга санчилиб
Кўз ёшим бўлди равон бир наргиси жоду кўруб
Хаста жоним заъфин англа кўнглум афғонин кўруб
Ичсангиз май суйидин ишрат уйин обод этиб
Сўзи ҳажринг ичра ҳар дам заъфлиғ жисмим ёниб
Қон ёшим йўлунгда томмайдур кўзум гирён бўлуб
Ўлукни тиргузур лаълинг Масиҳосо калом айлаб
Туганмас меҳри йўқ ҳажрим туни шарҳин савод айла
Мендин ул чобукнинг, эй пайки сабо, майдонин ўп
Қасри жоҳингға сипеҳр авжида айвон бўлди тут
Эй кўнгул, ул аҳди ёлғон меҳр шартин қилди тут
Келгил, эй қурбон кўнгул, ул қоши ё меҳрин унут
Оҳким, ул ошно бегона бўлди оқибат
Ёшурун дардимни зоҳир қилди афғон оқибат
Жаҳдим андоқдур етишгайменму деб васлингға бот
Тийра кулбамға кириб, жоно, ўлумдин бер нажот
Кўзум учарки, ҳумоюн юзунгни кўргай бот
Эй кўнгул, ёр ўзгалар домиға бўлди пойбаст
Субҳ эрур соқию мен махмурмен, сен майпараст
Жунун тоши уруб ҳар ён янги доғимни афгор эт
Вужудум ўртадинг, эй ишқ, эмди тарким тут
Қачонки ул бути ширинкалом қилди ҳадис
Агар жаҳонға фалакдин ғаме бўлур ҳодис
Нутқи жон бермак қилур ул лаъли хандон бирла баҳс
Менинг расволиғимға бодайи гулгун эрур боис
Бузуқ кўнгулга фано бўлса ком чексун ранж
Эй, гадойингнинг гадойи барча аҳли тахту тож
Кўнгуллар ноласи зулфунг камандин ногаҳон кўргач
Гириҳ-гириҳ чу тугарсен етар оёғингга соч
Кўруб дардим, тараҳҳум қилмадинг ҳеч
Жамолин васф этармен ҳамдамим ул гулъузор ўлғоч
Ҳусни ортар юзда зулфин анбарафшон айлагач
101-200
Зиҳи тилинг «ана афсаҳ» такаллумида фасиҳ
Баданға келмади то азми кўюнг айлади руҳ
Кўнгулни муғбача олди, муғона тут ақдоҳ
Нега кўргузди совуғ оҳу сариғ рухсор субҳ
Равзаю гул еттию ичмас ул ой гулгун қадаҳ
Гадойи фақр ила сўз айта олмас подшо густох
Баҳор сенсиз ўлубтур манга ажаб дўзах
Тонг эмас, гар бўлса ҳар сарви парирухсор шўх
Ваҳки, ҳижрон шарбатидин бизга бўлди ком талх
Сен ўз хулқунгни тузгил, бўлма эл ахлоқидин хурсанд
Ёп ул юз ойинасин чексам оҳи дардолуд
Дуди оҳ эрмас кўнгул уйин қаро қилғонда дард
Қошинг меҳробини васл аҳли этмиш қиблайин мақсуд
Эй орази насрин, сочи сунбул, қади шамшод
Айламас ҳар навъ бўлсам ул бути раъно писанд
Буки ҳар ёндин кўкартибдур юзумни кожи дард
Топкали хоки танимға новаки ишқинг кушод
Оразинг муштоқидур бу кўзки бўлмиш дардманд
Эмас ғамимни ёзар хатға зарафшон қоғаз
Зуҳду тоат шаҳдини аҳли замон кўрмас лазиз
Эй, зотингга ҳар неча қилиб ақл тафаккур
Сипеҳр осийбидин солим қутулмоғлиқ не имкондур
Парим бўлса учуб қочсам улусдин то қанотим бор
Кема оғзи демаким, ишқингда кўксум чокидур
Захмим ачитқон дам-бадам ул лаъли шаккарханд эрур
Эл тилидин жонима гар юз бало мавжуд эрур
Йиғласам кўнглумга ишим оҳи дудолуд эрур
Улки юз меҳнатға жоним ишқидин помол эрур
Йўқ ажаб, лаълингдин ар бехудлуғум ойин эрур
То лабинг шавқида жисмим ғарқайи хуноб эрур
Ул пари кўнгли учун руҳим асиру зор эрур
Кўнгулки, ишқида дерсен бало не бўлғусидур
Жафо қилур бари гулчеҳралар, вафо қилакўр
Жоним ороми учун қосидки жонондин келур
Тутулмиш эрди ғазабдин улусни қилди асир
Войки, бағрим яна ҳажр ўқидин ёрадур
Телбараб итган кўнгул ёдимға келса гоҳлар
Юз туман меҳнат ўти андуҳлиғ жонимдадур
Кирди сиймобий либос ичра яна ул гулузор
Фурқатингдин заъфарон узра тўкармен лолалар
Ул малоҳат шамъидин мундоқки жисмим ёнадур
То хаёлинг гаҳ кўнгул, гаҳ кўз аро меҳмон эрур
Ғунчайи хандон била ҳуснунг гули хуррам баҳор
Ваҳки, кўнглум ғуссаси ҳар лаҳза қасди жон қилур
Тарарда уқдалиқ зулфин мусалсал айлади чинлар
Оллим ул бут саждасидин реш эрур, ҳолим будур
Тиргузур ҳар дам рақибларнию мени ўлтурур
Яна сенсизин мунисим ғам бўлубтур
Кўзунг не бало қаро бўлубтур
Кўк ғазоли чунки кофур узра мушкафшон бўлур
Ваҳки, майдон азмиға секретти ул чобук сувор
Ваҳй нозил бўлди ёҳуд ёрнинг пайғомидур
Икки кўзумки, дарду бало жўйборидур
Бармоғи ҳайрат билаким лаъли хандон ичрадур
Қошинг кўздин ниҳон, андин ниҳонроқ холи мушкиндур
Қатлима тийғ ўлғаликим чарх иши озордур
Нуқтайи холингки кўздин доимо маълум эрур
Ҳар лабинг ўлганни тиргузмакда, жоно, жон эрур
Ҳар қачонким кемага ул ой сафар рахтин солур
Жон берур элга агарчи лабидин қон томадур
Холу хатинг хаёлидин, эй сарви гулузор
Чиқти ов азмиға жавлон айлаб ул чобуксувор
Барги гул юзинда лаълинг рашкидин хуноблар
Ул қуёшким салтанат авжи уза тобон эрур
Телба кўнглум, ваҳки, ҳар соат биров сори борур
Ул ойки, жафо нардини хўблардин утубтур
Барча хўбларнинг қаду рухсору хатту холи бор
Чорайи кор истабон бечоралик кўнглум тилар
Ҳар ўқи ул қоши ёнинг элниким қурбон қилур
Ё раб, бу не гулдурким, бошиға чечак санчар
Ғаминг ўқики, кўнгуллар уйин нишона қилур
Ҳуреки, менинг жонима офат етилибтур
То бўлди кўнгул ул кўзи усрукка гирифтор
Юз олмон йўлидин қатлимға чун ташриф ёр элтур
Фиғонки, ёр вафо аҳлиға ситам қиладур
Сариғ либос аро ул нўшлабки хандондур
Улки, онсиз хаста кўнглумнунг юз оҳу войи бор
Вою юз минг войким, тарки муҳаббат қилди ёр
Ҳар қаён боқсам кўзумга ул қуёшдин нур эрур
Ёр бордию кўнглумда анинг нози қолибтур
Ул малаксиймо париким, халқ анинг ҳайронидур
Шаҳсуворим ҳар қачон жавлон қилур
Қайси бир кўкнинг юзунгдек меҳри оламтоби бор
Йўлида кош мени пора-пора қилғайлар
Хаста кўнглум азм этар ул сориким жонон борур
Кўнглумни фигор эттингу жонимда балодур
Кўзум ёшики, юрак қониға тутош кўрунур
Васлидин гар барги гулдур ҳажрдин гар нўги хор
Бағримни тийғи ҳажр ила юз пора қилдилар
Улки, юз мендек жаҳонда волаву шайдоси бор
Жонда ишқинг бўлғуси, то танда жон бўлғусидур
Ҳар ниёзу ажзким бу жони ношодимда бор
Кеча ҳар кавкаб кўрунгач, ёдима ойим келур
Яна ғариб гуле жонима жафо қиладур
Холи ҳижронида кўнглум дарди беандозадур
Икки зулфунг хаста кўнглумга қаронғу кечалар
Донайи ашкимки ёғмоғлиғ била афсонадур
Лолагун тўн ичра, ё раб, ул ғазоли Чин эрур
Кундуз ул хуршиди рахшондин кўзумда ёш эрур
Қошинг авжи малоҳатнинг янги туққан ҳилолидур
201-300
Майдин айру гул эмас гўё эрур гулгун ҳарир
Ул ўтлуғ чеҳраға зарбафт хилъат не ярошибдур
Маркаб эрмаским, сабо майдонида гардангез эрур
Борди улким, сендин айрилғай кўнгул то жони бор
Буким, кўнгулнинг ул ойсиз не саъб ҳолати бор
Соқиё, дай шиддатидин ақлу ҳис бетоб эрур
Товушким уй тошидин келса, дермен бағри тошимдур
Хаста кўнглум ўртанур гўё севар жоним борур
Не лўливашдур ул қотилки, қон тўкмаккадур яксар
Чун мени мажнун бошин атфол тоши синдурур
Оташин гул баргидин хилъатки жононимдадур
Шамъ ул ой ҳажрида ҳар тун куймагим огоҳидур
Савсаний тўн бирла ул қад савсани озод эрур
Оразинг хуршиду оғзинг заррадин тимсол эрур
Менда бир ўтдурки, гар дам урсам афлок ўртанур
Биров ғами яна кўнглумга қўзғолон соладур
Ҳаёт боғида то сарву лола бўлғусидур
Барги най тўн ичида нол киби бели ниҳондур
Ҳар кишиким, бир сўз ул бадмеҳрдин тақрири бор
Оразинг кўзгусиму тер касратидин судадур
Бу тоза туганким ғамидин кўнглум ародур
Белию оғзи кўрар-кўрмасда чун пинҳон эрур
Юзи гулчеҳра соқийнинг тараб ҳукмиға туғродур
Дуд янглиғ дема кўнглум оҳи дардолудидур
Сочбоғингдин чиққон, оё, сунбули пурчинмудур
Оразинг кўзгусида хат сабзадурким суда бор
Оразинг ҳуснун фузун қилғон ҳилолий қош эрур
Нетиб туз этай қадким — жисмимда шиканлардур
Кўнгул эвига ғаму ғусса селидин не қусур
Не ажаб, ҳар ён мени мажнун бошида ёралар
Боштин-аёғ яланг таним узраким тоза доғ эрур
Юзунгда зарварақ ҳар ёнки лутфи бениҳоятдур
Жаҳони буқаламун ичра тушмиш элга гудоз
Рафиқлар, мени маҳзун нечук бўлай ғамсиз
Тиргузур юз хастани бир ноз ила ул дилнавоз
Не ғам, хумор қилди эса қасди жонимиз
Рамида кўнглум эрур ишқ мубталоси ҳануз
Жамоатеки, жунун манъини манга қиласиз
Навбаҳор айёми бўлмиш, мен диёру ёрсиз
Ўзга бўлди ёру меҳри менда боқийдур ҳануз
Кўюнг борида қилмон жаннатға гузар ҳаргиз
Замоне гарчи ёдим қилмас ул номеҳрибон ҳаргиз
Хуррам ўлди боғу бир гулдин ичимда ғам ҳануз
Бўлди шому жонға ул ой ҳажридин қайғу ҳануз
Ҳар неча кўнглумни чок этсанг, қилур ишқинг ситез
Бўлмаса ул бут қоши меҳробим ичра жилвасоз
Меҳнат ўтидин ёруқтур ҳар тараф кошонамиз
Сарвқадлар агар биру гар юз
Сейл ун чектию савдо менда бепоён ҳануз
Ул пари кўйида мен девонани банд айлангиз
Туфроғимдин, кошки, жисме мураттаб қилсангиз
Юзунг фироқида ҳар оҳ ўтинки чектим тез
Онсиз ўлмоқ эрур ўлмоқ жонсиз
Ёрдин айрилғали шайдо кўнгул, бехоб кўз
Жилваму қилди сариғ бўркин кийиб ул сарвиноз
Ғам юки қилмайдурур ёлғуз мени маҳзунни кўж
Даҳр судидин тамаъ узким, зиёне беш эмас
Не ажаб, гар нуқл тухми ғам қушин ром айламас
Кийик чарми заиф эгнимга мажнунлуғ нишони бас
Нафис кийгулук ўлса яланг танимға ҳавас
Даме эрмаски, лаълингдин кўнгул юз лахт қон эрмас
Сунбулин Лайли очибтур — ел абиросо эмас
Демаким, нўши лабидин қути жон қилдим ҳавас
Бас недур, кўз гар хаёлинг хайлиға манзил эмас
Оҳ ўқин жон ичра асраб, кўнглум изҳор айламас
Мени мен истаган ўз суҳбатиға аржуманд этмас
Дам-бадам лаълинг хаёлидин ичим қонму эмас
Зулфидин айру жунунимға десам тадбир эмас
Гар менингдур ёр лўли бўлса шоҳ этмон ҳавас
Чок бўлғон кўнглума қилмоқ илож осон эмас
Зиҳи камол ила кавнайн нақшиға наққош
Жамоли юзини чеккан тарозу ою қуёш
Ёзуқсиз, журмсиз бедод этар фош
Мени саргашта жисмин доғ ила қон лолазор этмиш
Менга эмди сарв ила гул муддаоси қолмамиш
Кўнгулким зарнишон пайконларингдин нотавон бўлмиш
Суроҳий то майи лаълинг висолин орзу қилмиш
Зарра-зарра жисмим ўртанди ғамингдин, эй қуёш
Чиқти ярим кеча йўл азмин қилиб ул бағри тош
Қатиқ дардим зулоли ашк этар фош
Оразин кўрдум ниҳон, ашк айлади сирримни фош
Чу билди шамъким, ғам шоми кўнглумни ҳалок этмиш
Кўз кўтармен ул қуёшдин гар кўзум қилмоққа реш
Не хам қошлардурурким, ҳасрати қаддимни ё қилмиш
Оразин ёпқач кўзумдин сочилур ҳар лаҳза ёш
Сориғ гул демаким, чун сарвинозим боғ аро бормиш
Тузмагай эрди қазо бу жисми вайронимни кош
Порсоваш дилситоним бўлғон эрмиш боданўш
Сени кўргач, дер эдим бир меҳрибоним бор эмиш
Ошиқ ўлдум, билмадим, ёр ўзгаларга ёр эмиш
Вўсма бирла қошин ул маҳвашки рангин айламиш
Не абрашдурки, секретмиш яна майдонға ул маҳваш
Ул сарв узори гули серобдек эрмиш
Не ажаб, гар бор эсам девонавашлиқ бирла хаш
То кўз била кўнглумни ул ғамза мақом этмиш
Борғонингдин жон талашмоқ эрди мен маҳзунға иш
Олур жонимни ишқу манга дам урмоқ маҳол ўлмиш
Дема, не суд эрур ўлмоқ фано ҳаримиға хос
Гулрухум ёди била кўнглум эрур гулга ҳарис
Жон етиб оғзимға, топмон дарди ҳижрондин халос
301-400
Ичиб ул шўх гул-гул қилди лаъли ноб ила ораз
Жонға зулфунг тобидин ул лаъли хандондур ғараз
Эй сабо, жомим ҳалокин айла жононимға арз
Нафс қуттоъут-тариқи манзилидур бу работ
Юзда холингдурму ё таҳрир этар ҳолатда хат
Тариқи ишқдин ўлмиш манга бало малҳуз
Риштайи диққатдур каломингда дури шаҳвор лафз
Истасангким урғасен давронға тиғи инқитоъ
Жисми васлин қилдим ул зулфи сумансодин тамаъ
Кўзумни токи қилмиш ул саодат ахтари матлаъ
Учуқ эрмаски чун бўлди Суҳайли оразинг толиъ
Доғ уза доғдин овора кўнгулдур зойиъ
Васл шоми хилватимда ёқсалар ногоҳ шамъ
Кўзум ёшарди аён бўлғач ул жамоли бадиъ
Юзига кўзгуни ҳар дам қилур ул сиймбар мониъ
Меҳрсизликдин фалак эл қатлин айлар бедариғ
Заиф танда ғамингдин юз эски бўлғон доғ
Соқиё, ҳажр илгидин кўп тортадурмен зорлиғ
Ул суманбар қаддининг сарвиға кўнглум бўлди боғ
Ўртанурмен кечалар ҳажрингда андоғким чароғ
Гарчи мен ҳажрингдин ўлдум тортибон кўп зорлиғ
Неча, эй ороми жон, ҳажрингда беоромлиғ
Лолагун бўлмиш сурарда қатлима дилдор тийғ
Кечти умрум нақди ғафлат бирла нодонлиқда ҳайф
Зор жисмимда қиличинг захми ҳар ён мухталиф
Ёшурун ғамзанг қиличиким қилур кўксум шикоф
Кўргузур ҳижрон ҳуруфи нуқтасин жон ҳар тараф
Зиҳи азалда карам айлабон санга халлоқ
Чарх дард аҳлиға ҳар дам ёғдурур гарди фироқ
Ёрдин айру кўнгул мулкедурур султони йўқ
Бўлмас эрмиш дилраболар аҳди маҳкам, эй рафиқ
Санга иш жавлон қилиб майдонда чавгон ўйнамоқ
Эй, каломи жонфизойинг нақди жондин яхшироқ
Оҳким, ғам тийғидин кўксумни қилди чок ишқ
Ваҳ, неча жисмимни ғамдин нотавон этгай фироқ
Қон ёшим сориғ юз узра ошкор этти фироқ
Жунун тошин харобот ичра ҳар дам кўксума урмоқ
Кўнглум бўлур ғаминг туни ҳар лаҳза қайғулуқ
Ёр чун истарки, бўлғаймен мудом ондин йироқ
Чиқса жоним, айб қилма, жисми беморимға боқ
Демангиз, аҳбобким, қилмасмусен бас йиғламоқ
Ғамим кўп — айта олмасмен, не тонг, кўнглум ҳалок ўлмоқ
Зиҳи секрибон чарх узра раҳнавардинг
Бўлур гаҳики, ғамим шуъласин аён қилсанг
Қаро-қаро мижа ханжарларин ититмак ишинг
Ишва айлаб элга, оҳимдин таваҳҳум қилмадинг
Кулмадинг, то кўзларимни кавкабафшон қилмадинг
Ваҳ, недур майдонда ҳар ён азми жавлон айламак
Бу не ҳусну ноз эрурким, интиҳоси йўқ анинг
Тоза доғ атрофида жисмимда тим-тим қон кўрунг
Гар жафо қил, гар вафоким, дилситоним сен менинг
Мутрибо, ғам базмида то навҳа оҳанг айладинг
Оразинг субҳидин эл айшини жовид айладинг
Оразинг гулдур, гул узра сабзайи тар кокулунг
Ишқ аро васлинг тилаб, ҳажрингда бўлдум дарднок
Ишқим ортар хатти зоҳир бўлғали жононанинг
Қуюндек васл даштидин гар, эй Лайли, мени сурдунг
Келгуси ул сарви сийминбар гули серобдек
Тилагим сенинг ҳузурунг, талабим сенинг жамолинг
Тийра қилмиш тун киби офоқни оҳим менинг
Тонг насимин сойир этган гулъузоримдур менинг
Кўкрагимдур субҳнинг пироҳанидин чокрок
Қоғаз уза қаламни фусунсоз қилмадинг
Бир ўт эсаки, манга журмсиз вафони кам эттинг
Ғам хазонин зоҳир этмиш чеҳрайи зардим менинг
Ҳар кўнгул ороми чун бўлмиш дилоромим менинг
Не ажаб, сарви сиҳийга инмаса бошинг сенинг
Не лутф эдики, мени нома бирла ёд эттинг
Эй ишқ, яна фурқат ўтин жонима урдунг
Не хаёл эди янаким, кўнгул қуши сайдини ҳавас айладинг
Неча жаврин тортайин ул сарви ҳуризоднинг
Кўнгуллар қути ширин достонинг
Раҳм этиб, эй дўстлар, мажруҳ кўксумни ёринг
Рафиқларни борин ёру муътамад қилдинг
Бир хабар бер, эй сабо, сарви равонимдин менинг
Басе дард бердингу даво қилмадинг
Юзунг оқ, эй ғамки, ашким рангини ол айладинг
Не ҳуш уммидеким, урён нигун қад бирла урсам так
Ҳажрдин кўзумга оламни қаронғу айладинг
Юзунг очиб, не ажаб, юз хонумонни ўртамак
Ё раб, ул ойники эл кўнглиға марғуб айладинг
Истаб ул бутни хирад белида зуннорин кўрунг
Раҳмсиз бўлғай кўнгул куффори Хайбар кўнглидек
Саманди ноз уза ул чобуки балоға боқинг
Хаёлинг ҳусниға кўнглумда зийнат берса ҳижронинг
Шикоф эмас буки кўксумга солди тийғи ҳалок
Кўнгулки, ҳажр туни қўймади қарорин анинг
Кўнгулким, ҳар ёниға наъл кестим бўлғали зоринг
Элга ишқидин ғараз меҳру вафосидур анинг
Кимга бир мажлисда оҳу дард ила сўзе керак
Яна, эй ишқ, гули рухсорин ошуби чаман қилдинг
Шоми ҳажрим кўрдунг, аммо зулм таркин тутмадинг
Чаманда чеҳра фуруғи учун қадаҳ олдинг
Донайи холинг била кўнглум қушин ром айладииг
Зулфеким, боғлиқдурур ҳар жонга бир тори анинг
Дуди оҳимнинг қуюндек печ ила тобин кўрунг
Латофат ойи ул юз шоми савдо сунбули тобинг
Зиҳи қути хаёлим ҳажр муҳлик дардида ёдинг
Чаманда сарвинозим жилва қилмоқ айламас оҳанг
401-500
Май била майхонанинг хиштин тош узра ҳал қилинг
Ғам тошин жисмимға пайконинг била банд айладинг
Эй муғанний, ёр базмида наво соз айласанг
Ишқ ўтидин қисматим дарду балому қилмадинг
Эй кўнгул, ер-кўк асосин асру бебунёд бил
Оғзидин чиққан ҳадиси нозуку рангинни бил
Анингдек мастмен дай субҳиким, бу мушкил эрмас ҳал
Юзунгни кўрдум, эмди кўзларимни боғла, эй қотил
Ҳажр ўтиға истасанг ёқилмағайсен, эй кўнгул
Чаманда қонини баским оқизди зор кўнгул
Мен жаҳондин кечтиму кечмас менинг жонимдин эл
Қаро кўзум, келу мардумлуғ эмди фан қилғил
Номаси қўйнумда, баским изтироб айлар кўнгул
Ёрдин келмиш манга бир турфа мактуб, эй кўнгул
Эй кўнгул, бир навъ ўлубмен аҳли даврондин малул
Ул париким банди зулфиға мажониндур уқул
Қон тўкар кўз оразинг гулгуналиқ кўрган маҳал
Ёр ҳижронида сарвақтимға еттинг, эй ажал
Кўзумда ҳажр ўтининг ҳумратин кўр, дема қондур ул
Қуруди чеккали қондин кўзум ниқоб қизил
Эй мусаввир, дилбаримға суврате монанд қил
Қани бир чеҳраки, майл этгай анга хаста кўнгул
Касди жоним қилди ҳажр, эй қотили хунхор, кел
Юзи ойина қилди кўзгуни ул сиймбар ҳойил
Ҳар киши кўрса қизил хорода ул маҳваш жамол
Сарвдек хазро либосинг бирла, эй нозик ниҳол
Ким деди меҳрингни ул маҳвашқа равшан айлагил
Гулбуни ишратдин узгил барги пайванд, эй кўнгул
Қилди овора мени хастани овора кўнгул
Эй, жамолинг равзаси фирдавс боғидек жамил
Ул қуёш оғзи уза мушкин холл
Не қошу юздурур санга, эй ҳусни лоязол
Ё раб, ул ой хуснин эл фаҳмиға номафҳум қил
Қон ёшим ичра таним тўлғанғанин наззора қил
Нолани ҳар нечаким элдин ниҳон айлар кўнгул
Зулфини очмиш сабо, юзига чиқмиш тоби мул
Қасди жон айлар дамодамким анга юз жон туфайл
Кўнглунг истар ёрлар бирла ҳамиша шод бўл
Гар етар ағёрдин юз минг жароҳат, эй кўнгул
Қоматингға ҳар замон юз жилва, эй зебо ниҳол
Англадинг ё йўқмуким, айлар сафар ёр, эй кўнгул
Эй кўнгул, ҳижрон кунидур, тортиб афғон йиғлағил
Боғ мендек сорғориб, булбул менингдек бўлди лол
Эй, латофат касбида хуснунгға ҳожатманд гул
Сарвинозим, йўқ ажаб, гар рўзадин топмиш малол
Эй, манга сенсиз баҳору боғу бўстондин малол
Уйғониб субҳ уйқусидин, меҳр шамъин тор қил
Кеча ул ой бирла эрдим, ваҳ, бу тушдур ё хаёл
Ул мукаҳҳал кўз жафосидин агар бўлсам қатил
Бўлмиш андоғ мунқатиъ аҳли замондин улфатим
Ул пари наззорасиға, ваҳки, йўқтур тоқатим
Чаманда мунисим не сарв эрур, не гул, не сунбул ҳам
Урармен кўксума тошлар, ғам этгач қасди жон ҳар дам
Не итни ул бути бегонаваш итики соғиндим
Ҳажр тошининг кўкумтул доғидин куйди таним
Ўртанур эл фурқатингдин навҳа бунёд айласам
Қилғали юз тил киби кўнглумни чок ул қотилим
Бу кун аҳли жахондин хастахотирмен, жаҳондин ҳам
Баҳор бўлдию майли гул қилмади кўнглум
Лоладек юзунг хаёлидин тўла қондур кўзум
Магарки, кўз йўлидин оқти қон бўлуб юрагим
Қадингға тўби ўлубтур мутиъу чокар ҳам
Кўнгул жон бирла борди ҳамраҳинг, мен дард ила турдум
Чу ёпса наъшим уза муғ палоси идборим
Айни заъфимдин қўлум чун қўлдадинг, эй дилбарим
Кўнглума ёр истабон меҳнат келурни билмадим
Тун оқшом келдию келмас менинг шамъи шабистоним
Зулмати ҳижрон қилур қатъи ҳаётим дам-бадам
Ишқ ила бўлдум масал савдо била афсона ҳам
Лаълингки, соғиндим ани жон розиға маҳрам
Кеча ул маҳвашни ёд айлаб фаровон йиғладим
Соқиё, кечаги май нашъасидин жон топтим
Битигингдинки, саводини кўруб жон топтим
Висол тухмини эктим, фироқ бар топтим
Васл баргин узки, мен ҳижрон гулин бўй этмишам
Тирик юрурмену бор мендин айру жононим
Эй, қадинг сарви равон, кўюнг баҳору гулшаним
Эйки, аввал қоматинг васфини шамшод айладим
Жунундин уйла туфроғ ўлди жисми ранжпарвардим
Меҳр кўп кўргуздум, аммо меҳрибоне топмадим
Етти сўзи ҳажру чектим оҳи дардолуд ҳам
Ёғлиғинг илгимда, ашкимни равона айларам
Оқизди лимуйи бўркунгни кўргач, онча қон кўнглум
Яна фироқ ўтиға тушти тоблиғ кўнглум
Не кун келгайки, келгай нозаниним
Не айб, агар майи софий ғамидадур кўнглум
Вайронаедур масканим, андин манга бисёр ғам
Чун ўлармен бир нафас ул дилрабони кўрмасам
Онча кавкаб тўкти шоми ғам хаёлингдин кўзум
Ер юзини тутти ашким, кўкка етти нолишим
Не учун тарки муҳаббат қилди моҳим, билмадим
Лаълинг ғамидин дийдайи гирён била бордим
Водийи ҳажрингда бир дам қон ютардин қонмадим
Саҳар кўрдум юзин, оқшомғача куйди ҳазин жоним
Мувофиқ кийдилар, бўлмиш магар наврўз ила байрам
Жонға кўксум чокидин жононни меҳмон айладим
Не тонг, гар муҳлик ўлса дуди оҳим имтидоди ҳам
Ақлу жон қасдида кўрдум ул кўзу мужгонни ҳам
Ажойиб тийрадур ҳажрим туни, эй меҳри йўқ моҳим
501-600
Тандин ўқунгни чексалар оғрирдин эрмас шеваним
Қуруқ танимға туган куйдурурда бебоким
Нўши лабини ҳар неча сўрдум, ўсонмадим
Висол ичра ул ойнинг фурқатин осон гумон қилдим
Қироғ эрмаски, қилмишмен кўзум сели йўлин маҳкам
Не ул қулоққа етар, арзи ҳол адо қилсам
Ҳажр ила кўрма раво жонимға бепоён ўлум
Сарви озодимни боғ ичра хиромон истарам
Бўлмасун кўнглунг қушиға дурру гавҳар васли ком
Истарам юз манзил ўтгаймен адам саҳросидин
Кўнглумни айладим юз чок ишқингдин мени маҳзун
Булут ҳайвон зилоли бирла тиргузди ҳаво жонин
Муҳаббат риштасин уздики, ўлтургай бу ғамнокин
Баски қадди ғунчадек эл кўнглин олиб қилди қон
Ишқида яхши-ёмон бедодидин топмон амон
Юзу зулфунгни соғиниб келмишам, эй маҳжабин
Шикеб уйин бузадур бенаво кўнгул, нетайин
Не тонг, сариғ юзумда ашки рангин
Арғувоний тўнмудурким киймиш ул сарвиравон
Ишқ аро менмен даме бемеҳнату ғам бўлмағон
Хуршид тулуъ этса, қуёшинг соғинурмен
Ҳар хазон барги эрур зореки даҳр озоридин
Шавқдин ашк ичра ғарқ ўлуб, дей олмасмен ғамин
Мени бедил санга жон ўйнамоқ бирла ярайдурмен
Тикмишам мажруҳ кўнглум захмини ғам нешидин
Англамон сувдек юзунгдурму кўрунган кўзгудин
Ёна не қад жилва қилдиким, демакдин лолмен
Ваҳки, мендин айру юз жон йўқса жононму экин
Ярамни тиккали бошинг уза бичакму экин
Юзунг ўтиға тутун зулфи муанбарму экин
Улки ҳар тун уйғониб, ёнида кўрмас ҳамдамин
Порсо ёрим соғинмас масжиду сажжодадин
Чиқорғач ул маҳи маҳмилнишин ораз ниқобидин
Субҳ еткурди сабо гулбарги хандон муждасин
Ёнида бўлмасам нафасе дарднокмен
Ул сабабдин тийрадур кўнглум уйи ҳижронидин
Кўнглум уйин ҳар нечаким, истасанг ғам топқасен
Юз бало ҳар дам топар ҳижрон бу маҳзун жон учун
Фурқатингдин кечалар ўртар мени бахти забун
Сенсизин, эй умр, бир соат манга жон бўлмасун
Васлингға етибон соғинурмен хаёл экин
Ишқинг этагин жон илиги бирла тутубмен
Ўлгумдурур чу фурқат ила иштиёқдин
Эйким, танимға жон берасен ҳар тариқдин
Ғамингда ҳар кеча, эй гулъузор, йиғлармен
Лоланинг ғунчасидек кўнглум ўлубтур тўла қон
Саҳфайи ҳуснунгда жонбахш ирнинг, эй сийминбадан
Фалак ситезасидин бўлма, соқиё, маҳзун
Ғам елидин, ё раб, ул гулга ғуборе бўлмасун
Эйким, нафасе ғойиб эмассен назаримдин
Не тирикмен, не ўлук, не соғ, не бемормен
Васл этти ёр ваъда лаби жонфизосидин
Сарвеки, нолишим бийик ўлди ҳавосидин
Дўстлар, бир чора мен девонае шайдо учун
Ўртама кўнглумни комин ҳосил этмасдин бурун
Кўнгул олурда ажаб дилрабо эмиштуксен
Лаълу ғамзанг бирла баским нуктадон устодсен
Чок-чок эттинг кўнгул комини ҳосил қилмайин
Ёридин ҳеч ким менингдек зору маҳжур ўлмасун
Ноумиде мен киби борму экин жононидин
Ақлу жону кўнглум ул ой фурқати озоридин
Ёр пайғоми не осиғ ўзгалар таҳриридин
Келки, васлингдин ҳазин жонимни хурсанд айлайин
Масиҳодин лабинг афсаҳ, қуёштин оразинг аҳсан
Азал наққоши тарҳ айларда гул барги намудорин
Рашкдин дерменки, меҳр итсун сипеҳр айвонидин
Кўрубмен кирпигинг боштин-аёқ тешган кўнгул ҳолин
Шаҳид ўлсам либоси лолагун сарви равонимдин
Соғинманг соя ғам шоми малул эрмас фиғонимдин
Тўла қондур кўзумнунг ҳалқаси то қолди ёримдин
Мени заифни саргашта айлади гардун
Елга берди куйдуруб ул гул таним хокистарин
Ниҳон ишқингки, кўнглум ичра тушти юз шарор андин
Дема, меҳнат тоғининг Фарҳоди саргардонимен
Кўрса не фикри таним захмию кўнглум куйганин
Фироқингда кўзумдин йиғламоқ бўлғайму кам бир кун
Юзинда май гулидур ё юзин кўргузди кўзгудин
Ёзарда ишқинг ўтин секрир оҳимдин шарар ҳар ён
Жамолинг шавқидин ғам шоми куймак ибтилосидин
Гар мени ёд этмас ул ой зулм ила бедодидин
Чоклик кўксум эшикдур, жисм уйи байтул-ҳазан
Ичимдаги ёшурун ғамки, айта олмасмен
Юз ўтида юз қатра сув, не тонг, йўқ ҳайи ғалтонидин
Кош кўнглумдин чиқарғай эрдим ул ой улфатин
Манъ қилмас ашк лаълингдин туташқон жон ўтин
Тушта лаълин кўрдум, уйғонмай дебон қайғудамен
Хаёлинг келса кўнглумга бўлур озурда мужгондин
Кўнгул тошлар қаросин доғларким қўйди ғам ҳар ён
Лабларинг шарбатини чашмайи ҳайвонму дейин
Ишқ аҳли сотқун олса изинг тўтиёсидин
Сиришк қонин аёғинг учун ҳино қилайин
Вафо йўлинда, эйким, топмадинг истаб асар мендин
Агар ишқинг ҳавосида ёғар ҳар жола тош ўлсун
Аҳд қилдим: ишқ лафзин тилга мазкур этмайин
Кул ўлса рахши наъли барқидин ишқ ичра бир хирман
Билгасен, чекмас киши дарду бало андоқки мен
Етишти байраму дафъ этти рўза қайғусин
Чекканда наққоши қазо ул сарви гулрух суратин
Ҳуққайи лаълингда кўптур хурдайи маъни ниҳон
601-700
Музайян қилма мармар тоши бирла туфроғим бошин
Борсанг ол жонимни, то сенсиз манга жон қолмасун
Тилаб жаннатни ўтмон дўст кўйида гадолиғдин
Вафо аҳлиға даврондин етар жавру жафо асру
Ёр мустағнию муҳлик ғами ҳижрон асру
Юзунгда май гули ё гул очилғон бўстондур бу
Ёрдин айру май ичмак қиндурур балким оғу
Ҳажрида кўнглумга бор ул лаъли сероб орзу
Ҳар ён ул юзда тер оқиздингму
Гул сочар ел боғ аро, сарви равоним келдиму
Соқиё, мен ютмағон хуноби ҳижрон қолдиму
Белингу зулфунг хаёлин шарҳ этармен мў-бамў
Қаён қилса ҳаво ул турфа қуш уйқум олур қайғу
Ул ойға не ғам тушса бу девонадин айру
Тутқали ламъайи рухсориға жонон кўзгу
Хатинг эрмас, гул узра сабзайи боғи Ирамдур бу
Сочти тердин гул уза ул сарви гулрухсор сув
Солса зуҳдунг тунига жоми ҳилолий партав
Сужуд этар қуёш оллинда уйлаким ҳинду
Юзу кўзунгда муайян камоли сунъи илоҳ
Оташин гул гарчи зийнатдур жаҳон бўстониға
Кўнгулким васлин истар ҳар тараф доғи ситам бирла
Куйди кўнглумким, недин манзил эмас жононаға
Ёнида эл кўрсам, ўқ санчилмасунму жонима
Анбари тар истамон юз узра холинг борида
Ғамидин гарчи жон йўқ эрди танда
Кўнглумнинг оҳи қатрае хуни жигар била
Зиҳи ҳайвон суйидек лабларингнинг ҳасрати жонда
Пардаға кирган киби хуршиди рахшон ҳар кеча
Ё раб, ул юзни даме кўзумга пинҳон айлама
Ул мусофирким эрур барча сипоҳ аҳлиға шоҳ
Жон олса найлай ул бути паймон гусил била
Оҳким, жон бўйниға зулфунг таноб ўлди яна
Бода тут, соқийки, айёми висол ўлди яна
Кўзни лаълинг шавқидин дурбор қилғунгдур яна
Орази ёниға гул санчар жамол изҳориға
Насиҳат аҳли манга дерки: «Майни тарк эт» ваҳ
Қил учи кўрмай оғзингдин нишона
То кўрубон юзин қуёш қолғали иштиёқиға
Ваҳки, умрум барча зойиъ бўлди эл коми била
Тушти ўт кўнглум эвига оҳи дардолуд ила
Лабларингким, ҳайф эрур тенг тутмоқ они қанд ила
Бўлур шом ул маҳи Нахшаб равона
Меҳрдин дерменки бўлсам дойим ул ойим била
Гар сабодек ҳамдам эрмон сарви озодинг била
Солиб қон онча қўйдунг доғ бу жисми фигор ичра
Ваҳки, ул шўх бориб, жонима ўт солди яна
Кўнглум оғзингнинг хаёлидинки тўлмиш ғам била
Новакингнинг тўсдин эрмас нишони бўйниға
Яна не ўт эдиким, тушти хонумонимға
Мени гадой қачон еттим эрса шоҳимға
Кўнглума андуҳ елидин ғуборедур яна
Оразинг холи недин қилди мени девона
Кўрадурменки борур ёру қолурмен мени гумраҳ
Ваҳки, бир бадмеҳр ўқи жонимға паррондур яна
Танимда заъфдурур то иситмиш ул дилхоҳ
Ҳайҳотким, бирав ғамидин зормен яна
Ҳар гулки очибдур май ул орази дилжўда
Яна ҳар дам ишим сочмоқдурур кўз боғидин лола
Тийралик хаттинг саводидин лаби хандон уза
Нилдин ҳар ён алиф ул маҳжабин рухсорида
Ваъда айлаб васл, жисми нотавоним ўртама
Кўнгул қушидур онинг зулфи тобдори била
Фалакдин яхшилиқ етгай дебон кўнглунгни шод этма
Ҳар ойки ғайрима бир зарра меҳри фош ўлса
Дардини жисмим аро асрай дебон тадбир ила
Илгин ул гулранг этибдур лола яфроғи била
Эй сабо, ҳолимни арз эт гулрухи таннозима
Эрур кўнгулда сафо ишқ тоза доғи била
Мен масти ғарқи бодамен, аксим эмас май ичра, ваҳ
Очиб кўксум шикофин, айладим кўнглумни наззора
Фироқинг тийғидинким хаста жисмим бўлди юз пора
Чаманда сарв ё гул чун сабодин тебранур ногаҳ
Хуш улким, бор эди илгимда печон сунбулунг гаҳ-гаҳ
Вахки, келтурдунг фироқингдин балолар бошима
Соқиё, талх ўлди айшим ҳажр бедоди била
Бўлсам ул қотил шаҳиди ҳасрату ҳирмон била
Сочиб сиришк, югурсам қошинг хаёли била
Зиҳи ҳар лаҳни булбул савтининг зотингға исботи
Эй, юзунг устида тер гулбарг узра шабнаме
Чун илик бермаски ўпсам, ул ситамкор илгини
Жилваму айлар қизил тўн бирла ҳар ён ул пари
Ул қуёш оқ уйдаву мен музтарибмен ҳар сари
Сўзи ҳажринг ичра йўқ бирён кўнгулнинг тоқати
Тавсанинг наълидин истармен бошимға афсаре
Интизоридин ул ойнинг кўзки солдим ҳар сари
Давлат тонги юзию сочи тонг қоронғуси
Ҳушсиз жонким, ёшурмиш жисми ғампарвард ани
Жонға чун дермен: «Не эрди чиқмоғинг кайфияти?»
Зоҳир айлар оҳ ила ашкимни ҳажринг оғуси
Ўт солур эл жониға ҳар дам совуғлуғ бирла дай
Бир кун мени ул қотили мажнуншиор ўлтургуси
Шукрлиллаҳ, эй кўнгулким, рафъ ўлуб ҳижрон туни
Ғамингдин чун ажал гўр оғзида жисмим ниҳон эттай
Кўксумда наъл бўлди хадангинг нишонаси
Сиҳҳатим озурда жононимда бўлғай кошки
Нечаким, ул ойға мендин меҳрибонроқ йўқ киши
Бошимға кош гоҳе етса рахшин секретиб моҳе
Сенсизин базм ичра қат-қат қон кўнгул бетоб эди
701-777
Тилармен музтар этса офати осуда жонимниНеча килки тахайюл бирла бир сурат нигор айлай
Соқиё, тут бодаким, бир лаҳза ўзумдин борай
Бўлғай эрди юз туман минг ранжу меҳнат кошки
Бугун ақшомға тегру менки кўрмаймен қуёшимни
Хуштурур гулгун қадаҳ гирдинда гулбарги тари
Севунгил, эй кўнгул, охирки жисминг ичра жон келди
Не бир субҳ ул қуёш базми аро ичтим тўла жоме
Икки ҳамдамким эрур май базм аро ҳамдамлари
Юз урма ҳар тараф, эй шўху, зор қилма мени
Эй, гули саври чаманда оразинг шармандаси
Йўқтур андуҳу малолат ўтиға хас мен киби
Эй, дудоғинг шарбатида оби ҳайвон лаззати
Наргисин гул узраким бемор этар ноз уйқуси
Менинг бахтим юзи ғам кожидин ул кун қаро бўлди
Тануредур ичим гўё қизитқон ишқ ўти они
Эй кўнгул, бердинг иликдин васлининг давронини
Неча тийғ урдунг кўнгулга, тийра оҳи итмади
Ул ойки, меҳр ила оламни муҳтарам қилди
Маҳвашеким, меҳридин бўлдум жаҳон овораси
Аҳли дил оллинда дилдор илтифоти камлиғи
Қилдим ул ой оллида ошиқлиғим изҳорини
Оҳким, ул ганж ёд этмас бизинг вайронани
Ҳар тикан бу ғунчадек кўнглумда пайкон боғлади
Не май хуштур манга, не гул керакликтур, не гулзори
Эй кўнгул, келким, иков бўлуб нигоре кўзлоли
Ғунчадек қон боғланибдур кўнглум, эй гул хирмани
Ҳафтаедур кўрмамишмен ул бути чолокни
Ғариблиқ яна кўнглумни дарднок этти
Лаълингга боғланди жоним, ҳажр элиндин ол ани
Турфа гулзор айламиш май гуллари рухсорини
Тушда сарву гулдин ислаб бирни, қучтум бирини
Қани висолингга бир мендек орзуманде
Ўтум худ этмади ул тошбағирға таъсире
Жоним чиқадур ҳажр ила жонон керак эрди
Бўлди ийд, ул турки чобук азми майдон қилғуси
Мушки тардур сабзайи хаттинг, юзунг гул хирмани
Эй, ҳаётим нақли лаъли хурдадонинг садқаси
Тоғ аро Фарҳоду ҳар ён сурма қилғон тошни
Ёр ила бир хилват истарменки, ағёр ўлмағай
Оғиз ичра тилингдек ғунчада гулбарги тар бўлғай
Яна бало чоқинин ишқ телба жонима урди
Лабинг такаллум этиб, сўзда лол қилди мени
Хароб айладинг, эй ишқ, хонумонимни
Эй қуёш, невчун қошингдин соядек сурдунг мени
Дедимки, кўзга чекай гарди раҳнавардингни
Қўзғади оҳим сўнгак бирла тани ғамнокни
Сўрмангиз ашким суйинким муттасилму келгуси
Ишқинг ичра кўксума онча жунун тошин урай
Эй кўнгул, келким, бало базмида жоми ғам тутай
Бир пари пайкар ғами ошуфтаҳол этмиш мени
Олса жонимни лабинг даврон тўкуб қон ёшини
Захмиға марҳам ёқиб, ғамгин кўнгул шод ўлмади
Эй кўнгул, қўйғилки, мундин сўнг гадолиғ фан қилай
Кўнглумга шўр солди бировнинг малоҳати
Бўлса кўюнг туфроғи заъф ичра жисмим бистари
Қилса кул жисмимни ўртаб оташин ораз гули
Оразинг зар ҳуққалардин, эй малоҳат машъали
Каманд учиға еткурмас ғаму андиша айёри
Эмас боғ ичра сориғ лола занбақ, билки, ҳар сори
Кўнгул, ўт берки, бир ой ҳажридин кўксумга доғ ўртай
Донайи холи узра кўр сабзайи хат нишонаси
Саҳар куяр ғами ҳажрингда хаста жисм хаси
Ишқ аҳли гўристонида қабрим чу зоҳир бўлғуси
Бутмади гулшан тавофи бирла бағрим ёраси
Лаб уза хатти анбаролуди
Ғам чекар жисму кўнгулни кулбайи аҳзон сари
Гарди Яздий миъжар остида қошинг, эй кўркабой
Ёрдин айрилса қотилмоғлиғин билмас киши
Бода бу мақбуллуқ зотимда мавжуд айлади
Оҳима ёр оғзи бир дам кулмагин кам қилмади
Кўрма сориғ баргу қил наззора рухсорим сари
Баски кўнглумни фалак мажруҳу вайрон истагай
Кўнглум оҳидин табассум лаълингга фан бўлмади
Май халос этти риёйи порсолиқдин мени
Гул эмас ҳар ён юзунг даврида оро қилғали
Юзунгдин ўлмаса, ё раб, раво кўзум тилаги
Мустазодлар
Эй, ҳуснунгга зарроти жаҳон ичра тажалло мазҳар санга ашё
Дин офати бир муғбачайи моҳлиқодур майхораву бебок
Не вўсмаву не кесмадур ул зулфи сумансой не ғамзайи жоду
Мухаммаслар
Шарбати «юҳйил-изом» эрни майи нобиндадур
Маснади ҳусн узра токим кўрмишам ул шоҳни
Ҳалқайи зулфунгда кўнглум бўлғали ғам маҳрами
Оҳким, тарки муҳаббат қилди жонон оқибат
Оҳким, воламен ул сарви хирамондин жудо
Мусаддаслар
Жоним ўртарга ул ўтлуғ чеҳра гулзори Халил
Зулфу сиймин жисминг афъи ганжи Қорун устина
Таржиъбандлар
Кетур соқий, ул майки, субҳи аласт
Жаҳон қасриғадур сув узра бунёд
Эй, кирпики нешу кўзи хунхор
Қитъалар
Ҳақ зотиға биравки хирад бирла фикр этар
Муҳаммади арабий шаъни ондин аъзам эрур
Фонийи мутлақ ўлмайин солик
Солики озодани кўрсанг, ғаний қилғай дебон
Эй кўнгул, тан тахтасин бу қаъри йўқ гирдобдин
Важҳи маош учун кишиким деса фикр этай
Қаноат тариқиға кир, эй кўнгул
Таваккулни улким қўюб хотириға
Кимки махлуқ хизматиға камар
Камол эт касбким, олам уйидин
Биравки, жабҳасида чин эрур, тута олмас
Қулоқда асра гаронмоя сўзнию фикр эт
Не раҳравеки, тожи ҳидоят бошидадур
Кўрсанг, эй зоҳид, муқомирваш қаландарпешае
Юзига асли ямоннинг кўп очма гулшани хулқ
Чу душман ўлди қадимий, зиёнидин ҳазар эт
Виқор гавҳарию ҳилм маъдани бўлакўр
Бийик мақомиға улким тилар сабот керак
Хиромон сувда сойир бўлмоқу учмоқ ҳаво узра
Поклар жони бўлур озурда тазвир ашкидин
Сахий улдурки, навъи базл қилғай
Тўнни зарбафт айлабон хиффатдин учқон ҳар тараф
Навоий, тилинг асрағил зинҳор
Иссиғ нафас била ҳиндуға тарбият қилсанг
Лаим фарқиға иқбол тожини қўймоқ
Бийик мақомлиқ эл тифл эканда ҳам бўлмас
Дебон берган киши эрдур, ва лекин
Не рўза бўлғай ангаким, очуқ бўлиб оғзи
Уйла ғарқи майдурурлар халқ бу дайр ичраким
Шаҳға муқарраб ўлса бирав барча хайлидин
Биравнинг хавфи кўпрак шаҳ қошинда
Шаҳо, эл жавҳари жонин чиқардинг
Қарилар хотири нозикдур, эй тифл
Не толиъдурки, ҳар кимни десам ёр
Ул турфа қуш ҳавосида кўз тўкти дурри ашк
Кийиб самур ила қиш, қилма асру раънолиқ
Шоҳи сипеҳрқадр Абобакр, ул шаҳе
Чу кўрдиким, сафол ичинда солиб
Фалон бойким, қўйи беш мингдин ўтмиш
Соҳиби аъзам Низомул-мулк, чунким бўлди азал
Бу юрушда ики улоғим бор
Фалон котиб ар хатни мундоқ ёзар
Садр котиб йўқ менинг шеъримки, ҳар ким шеърини
Рубоийлар
Субҳоналлоҳу холиқи зул-мажду ало
Кўк пўяву сайр ила талабгор санга
Ё рабки, иноятингни ёр айла манга
Жонимдоғи «жим» икки долингға фидо
Бу қосид ишим оҳу фиғон айладило
Номангки, тириклигимдин улдур матлуб
Номангки, эрур боиси иқболу тараб
Бир айбға гарчи халқ қилғай мансуб
Сув кўзгусини боғ аро айларда шитоб
Эй улки, сўзунг тушти ҳабиб оллида хўп
Гардун уза базм учун мақом айлади тут
Гар ошиқ эсанг, зебу такаллуфни унут
Эй ишқ, анинг кўйида тавфи ҳарам эт
Чун ханжари ҳажринг манга қатъ этти ҳаёт
Бўлди менинг ўлмагимга савдо боис
Кўнглумни олибдур ул шаҳи сабздавож
Кундуз кўрсанг ўзунгни маҳзун қадаҳ ич
Гул вақти муяссар ўлса гулфом қадаҳ
Руҳумғаки майдин эрди ҳар лаҳза футуҳ
Қўрқутма мени томуғдин, эй зоҳиди ях
Рухсори уза холларин ул дилбанд
Ёшимға бағир қони чу эрди монанд
Эй, шарбати лаълинг оби ҳайвондин алаз
Будур тилагимки, улки маъбудунг эрур
Гул зикрин эшитурмену йўқ гулдин асар
Соқий, баданимни нотавон этти хумор
Кўзум учадур, магарки ёрим келадур
Мулк очқали ҳар хусрави олиймиқдор
Ҳар гармрўйки, бўлғай ул кошифи роз
Олам бор эмиш, Навойиё, шўрангиз
Аҳбоб, денгизки, хонумондин тамаъ уз
Лаълингни қилиб нуктасаро, эй қарокўз
Ул кўзки, даме бўлмади соғ, эй қарокўз
Жонбахш лабинг чашмайи ҳайвонму эмас
Гар ошиқ эсанг, меҳру вафо қилма ҳавас
Маҳбубға эътиқод қилмоқ бўлмас
Ҳам савмаа кунжи шайхи таррорға бас
Ғурбатда ғариб шодмон бўлмас эмиш
Ул дурри саминки, бор эди кўзума ёш
Йўқ бодайи васл, оби ҳайвон ул эмиш
Йиллар тутубон шайх мақолотиға гўш
Соқий, мени хор-хордин айла халос
Бер жому ол, эй муғбача, жонимни иваз
Ким истаса салтанат, саходур анга шарт
Бу даврда йўқ сен киби хушхон ҳофиз
Ким айласа соқийи гуландом тамаъ
Ул дамки, қуёш айлади мағрибқа ружуъ
Муғ дайрида даст берса бир лаҳза фароғ
Бир гул ғамидин дедим қўяй бағрима доғ
Бердинг манга дайр аро иқомат, эй муғ
Номанг етибон топти кўнгул иззу шараф
Соқий, баданимни қилди ғам тиғи шикоф
Юз меҳнату ғам кўнглума еткурди фироқ
Кўнглумни ғаму дард ила қон айлади ишқ
Ул дамки қуёш боттию сорғорди шафақ
Йўқ даҳрда бир бесару сомон мендек
Бераҳмдурур оламу золим афлок
Зоҳид сену ҳур, манга жонона керак
Гар дилбар эмас малаквашу ҳур хисол
Бир сори сориғ пўлову мен тутсоғ йўл
Турмай мени зору нотавон бирла кўнгул
Умрунг қуёшиға бермасун чарх завол
Эй, жони ҳабибу кўнгли аҳбобға лол
Муғ дайри сори букун таманно қилдим
Ёшунғон эмиш қаро булутға моҳим
Жоҳилки, ҳасад бўлғай анинг жаҳлиға зам
Баҳру кемадин кўнгулда кўпдур аламим
Масжидға неча аҳли риёдек етайин
Гул борди эса чаман муаттар бўлсун
Жоним аро ўт лаъли сухандонинг учун
Зулфунг гириҳиға пойбаст ўлмишмен
Менменму висол умидидин шод ўлғон
Зоғеки чўкуб оқизди қон кўнглумдин
Кўнглум гулу сарв майли қилмас, нетайин
Дайр ичра тилаб жоми ҳилолий партав
Гар қилса киши қилиб гуноҳе тавба
Ё кошифи асрори ниҳон бўлса киши
Эйким, борасен, кўнгулни қайтарғил ахи
Сен борғали ортмиш кўнгул зорлиғи
Жонимға етибтурур хумор, эй соқий
Охир даме умр этса шитоб, эй соқий
Дедим зақанинг тутуб сақоғингни ўпай
Ҳар зулф хамиға қилма вобаста мени
Тил сўз била то қизитти ҳангомамни
Луғзлар
Қалам
Танга
Игна
Миқроз
Ўқ
Анор
Бел
Юмуртқа
Поки
Парвона
Муаммолар
Одам
Аҳмад
Боқий ва Боқир
Баҳо
Тақий
Тож
Самуд
Жунайд
Жаъфар
Ҳасан
Ҳамза
Холид
Хусрав
Довуд
Дарвеш
Зуннун
Рустам
Ражаб
Зайни ва Зайд
Зоҳид
Саъд
Салмон
Шоҳ
Шукруллоҳ
Сиддиқ
Сафий ва Сафо
Зиё
Тоҳир
Толиб
Заҳир
Омир
Одил
Ғариб
Ғайбий
Фарҳод
Фаррух
Қубод
Қосим
Камол
Коко
Лоло
Латиф
Муҳсин
Мурод
Некий
Носир
Вали
Варақа
Ҳумом
Хилол
Юсуф
Юнус
Туюқлар
Ё раб, ул шаҳду шакар ё лабдурур
Жавр ўқин жонимға соқий ёзмади
Ё қошингдин неча бир ўқ кўз тутай
Лаълидин жонимға ўтлар ёқилур
Бовужуд ул юз эрур гулгунасиз
Чарх тортиб ханжари ҳижрон бу тун
Ўткали ул сарви гулрух соридин
Тийғи ишқинг ёрасидур бутмагон
Ваҳ, қачонға тегру ишқинг кожидин
Ул пари ишқида бу девонани
Фардлар
Улки, ҳақ боринда мақсуд истагай ҳар зотдин
Тамаъ этма, кўп ўлса эл моли
Наби шаръиға топмоқ истиқомат
Етар чу ризқинг, агар хорадур, вагар ёқут
Мурувват барча бермакдур, емак йўқ
Такаллуф эрур танға фарсудалиқ
Музаввир макри бўлди муъжиби қайд
Қотиқ эл жисмидин анбурлар олмай нақд эмас восил
Кўк баҳридин яна тамаъ ком тутмайин
Тиндурур бою чиғойни ҳокими равшан замир
Не сафо лофин урар ҳиндуйи оташдони
Маст муғ дайри риёйи хилватимдин яхшироқ
Ранжкаш бўлким, чу тортар чуғз вайрон ичра ранж
Эл ичра, эй ҳасуд, сени қилди ҳақ залил
Халиқ ўлғон сахийдин элга бўлди икки бахшойиш
Ёлғон демакда тажриба аввалғи субҳ бас
Авлиё поясиғадур етмак
Базл ҳайвонвашлар илгидин агар истар кўнгул
Элни хор айлаган тамаъ, билгил
Кўнгулга футур ўлмайин, роз очилмас
Ғофил ўлма, назардин итса аду
Юқар ямонлиғ ангаким, кирар ямон эл аро
Фориғ эл давронда бори қондадур
Дунёву уқбо иккиси жамъ ўлмас, эй рафиқ
Аблаҳ они билки, оламдин бақо қилғай тамаъ
Истасангким, кўрмагайсен бевафолиғ, эй рафиқ
Жаҳон аруси учун, эйки, асру толпиндинг
Улки, санга элдин эрур айбгў
Киши айбинг деса, дам урмағилким, ул эрур кўзгу
Киши айбин юзига қилма изҳор
Қотиқ кўнглунгдин оқти халқ ёши
Бу кун насими фироқи менинг сари эсти
Қизил тўнунг била юз хаста жонға офатсен
Ноз ила аввал мени фирифта қилдинг
Чу сен ёру жаҳон бир душманимдур
Манга эмди гўшае меҳроб ила тоат етар
Лабингни сўзга то гўё қилибсен
Андоқ кўрунди сабза аросинда лолалар
Не ҳам қошлардурурким, ҳасрати қаддимни ё қилмиш
Ёр васлин топтиму меҳр ошкора қилмади
Не ажаб, гар қилмасам гулранг бўйин орзу
Фурқатингдин сувдурур кўнглум, хаёлинг ул судин
Балойидур буки мендин ҳамиша ёр жудодур
Чун илик бермаски, ўпсам ул ситамкор илгини
Элга бўлмиш руҳпарвар боғу руҳафзо баҳор
Дединг, соғиндим, эрур ашкдин юзунг гулгун
Нетай элнинг баҳоринким, манга ошуби ҳижрондур
Истарам, шўхе чиқиб, жонимға бедод айлагай
Неча бўлғай, эй кўнгул, ошиқлиқу афтодалиқ
Икки кўзунгу лабинг ғамидин
Ўқ эди, эй тонгки, оттинг жонима вуслат туни
Белу оғзидин, дедиларким, дегил афсонае
Сел йўлида фано даштида мужгоним эмас
Кўрсаткичлар