ДОЛ ҲАРФИНИНГ ДИЛОРОМЛАРИНИНГ ДАВРОНИ «ФАВОЙИД»ДИН
114
114
Чу солик айлар эса азм водийи тавҳид,
Керакки, минса бу сайр ичра маркаби тажрид.
Бу маркабу бу сафар кимсага муяссар эмас
Ки, ҳосил айламагай олам аҳлидин тафрид.
Бу ҳам киши ўзини бору йўқдин эткай фард,
Эмастур ўзлукидин мумкин ўлмайин таъйид.
Чу дўст лутфиға бу барча бўлди вобаста,
Недин керак кишига васл нақдидин тардид.
Азалда чун не насиб ўлди, ўзга бўлмади ул,
Саъидни не шақи қилди, не шақини саъид.
Кетур қадаҳки, даме ўзни хуш тутай, эй муғ,
Тўла қуярға эмас ҳожат айламак таъкид.
Навоий истамас ўзни даме бу дайрда соғ,
Ҳамиша кайфиятиға анинг беринг таждид.
Керакки, минса бу сайр ичра маркаби тажрид.
Бу маркабу бу сафар кимсага муяссар эмас
Ки, ҳосил айламагай олам аҳлидин тафрид.
Бу ҳам киши ўзини бору йўқдин эткай фард,
Эмастур ўзлукидин мумкин ўлмайин таъйид.
Чу дўст лутфиға бу барча бўлди вобаста,
Недин керак кишига васл нақдидин тардид.
Азалда чун не насиб ўлди, ўзга бўлмади ул,
Саъидни не шақи қилди, не шақини саъид.
Кетур қадаҳки, даме ўзни хуш тутай, эй муғ,
Тўла қуярға эмас ҳожат айламак таъкид.
Навоий истамас ўзни даме бу дайрда соғ,
Ҳамиша кайфиятиға анинг беринг таждид.
115
Котиби сунъки мушк айлади хаттингға мидод,
Ояти раҳмат эди қилди қуёш узра савод.
Уйла ишқингда бўлуб маҳв, унуттум ўзни
Ким, сен ўлмиш мену мен эмди сени қилмон ёд.
Кеча ноламдин уюмас эдилар олам эли,
Заъфдин эмди эшитмон ўзум, этсам фарёд.
Чарх даврониким, оҳимдин эрур, ул чу мени
Берди барбод, ани мен доғи бергум барбод.
Давр бедод этар, эй соқийи гулчеҳра, мени,
Уйла қил мастки, давронға мен айлай бедод.
Хонақаҳ шайхи агар ишқ ила май манъи қилур,
Дайр пири, нетайинким, муни айлар иршод.
Носиҳо, ишқ ила май тарки буюрдунг, лекин
Қилма таклиф Навоийғаки, бўлмиш муътод.
Ояти раҳмат эди қилди қуёш узра савод.
Уйла ишқингда бўлуб маҳв, унуттум ўзни
Ким, сен ўлмиш мену мен эмди сени қилмон ёд.
Кеча ноламдин уюмас эдилар олам эли,
Заъфдин эмди эшитмон ўзум, этсам фарёд.
Чарх даврониким, оҳимдин эрур, ул чу мени
Берди барбод, ани мен доғи бергум барбод.
Давр бедод этар, эй соқийи гулчеҳра, мени,
Уйла қил мастки, давронға мен айлай бедод.
Хонақаҳ шайхи агар ишқ ила май манъи қилур,
Дайр пири, нетайинким, муни айлар иршод.
Носиҳо, ишқ ила май тарки буюрдунг, лекин
Қилма таклиф Навоийғаки, бўлмиш муътод.
116
Ишқ аро нофиъ эмас оқилу фарзонаға панд,
Қайда бас нафъ етургай мени девонаға панд.
Ул қуёш ишқидин ўртанма дединг, ваҳки, киши
Шамъдин куйма дебон, бермади парвонаға панд.
Бергуча ишқу вафо таркида пандим неткай,
Берсангиз жавру жафо манъида жононаға панд
Зоҳидо, бергуча панд, айла ўзунг тарки риё,
Панд бергил ўзунга, айтқуча ёнаға панд.
Ишқ таркигаким, иршод этарам ушшоқин,
Маст бергандек эрур волаи паймонаға панд.
Лаби жонбахшға манъ эткуча, эй сода рақиб,
Қатл манъида бер ул ғамзаи мастонаға панд.
Дайр аро муғбача чун қилди Навоийни ҳалок,
Чиқ дебон нофиъ эмас фонийи бутхонаға панд.
Қайда бас нафъ етургай мени девонаға панд.
Ул қуёш ишқидин ўртанма дединг, ваҳки, киши
Шамъдин куйма дебон, бермади парвонаға панд.
Бергуча ишқу вафо таркида пандим неткай,
Берсангиз жавру жафо манъида жононаға панд
Зоҳидо, бергуча панд, айла ўзунг тарки риё,
Панд бергил ўзунга, айтқуча ёнаға панд.
Ишқ таркигаким, иршод этарам ушшоқин,
Маст бергандек эрур волаи паймонаға панд.
Лаби жонбахшға манъ эткуча, эй сода рақиб,
Қатл манъида бер ул ғамзаи мастонаға панд.
Дайр аро муғбача чун қилди Навоийни ҳалок,
Чиқ дебон нофиъ эмас фонийи бутхонаға панд.
117
Не муроду не умид айлар ул ойдин бизни шод,
Оҳким, ишқ ичра ҳам новмидбиз, ҳам номурод.
Орази ҳажрида бўлмиш тийра кўнглум кишвари,
Муддате бўлдики, кўрмайдур ёруғлуғ бу савод.
Хол эрур ё сунъ килки сафҳаи рухсор уза
Хат рақам айлар замонда, хомадин томмиш мидод.
Гул жабинин кўзга кўп суртар эсам, айб этмангиз,
Негаким, бир гулжабинликдин берур ҳар лаҳза ёд.
Кўзума ашк эврулуб, тан дашт аро саргаштадур,
Ишқ баҳру даштида гирдоб улу бу гирдбод.
Тарк этиб ҳар қайдни, қўйдум қадам дайр ичра, лек
Дайр пири ҳар неким дер, чора йўқ жуз инқиёд.
Ишқида мендин асар йўқ, кимга бўлса мултафит,
Токи иснайният ўлмас, мумкин эрмас иттиҳод.
Чархдин не келса, жуз таслим йўқтур чорае
Ким, қавий оллида хўб эрмас забунлардин инод.
Эй Навоий, ғунчадек кўнглунг тутулса ҳажрдин,
Ноумид ўлма: насими васлидин еткай кушод.
Оҳким, ишқ ичра ҳам новмидбиз, ҳам номурод.
Орази ҳажрида бўлмиш тийра кўнглум кишвари,
Муддате бўлдики, кўрмайдур ёруғлуғ бу савод.
Хол эрур ё сунъ килки сафҳаи рухсор уза
Хат рақам айлар замонда, хомадин томмиш мидод.
Гул жабинин кўзга кўп суртар эсам, айб этмангиз,
Негаким, бир гулжабинликдин берур ҳар лаҳза ёд.
Кўзума ашк эврулуб, тан дашт аро саргаштадур,
Ишқ баҳру даштида гирдоб улу бу гирдбод.
Тарк этиб ҳар қайдни, қўйдум қадам дайр ичра, лек
Дайр пири ҳар неким дер, чора йўқ жуз инқиёд.
Ишқида мендин асар йўқ, кимга бўлса мултафит,
Токи иснайният ўлмас, мумкин эрмас иттиҳод.
Чархдин не келса, жуз таслим йўқтур чорае
Ким, қавий оллида хўб эрмас забунлардин инод.
Эй Навоий, ғунчадек кўнглунг тутулса ҳажрдин,
Ноумид ўлма: насими васлидин еткай кушод.
118
Кўнглума тиғ урғач, оҳимдин ҳувайдо бўлди дуд,
Шуъланинг устига чун қундинг су — пайдо бўлди дуд.
Юзу зулфи ҳасратидин буки чектим ўтлуғ оҳ,
Шуъла хуршиду ғубори мушки соро бўлди дуд.
Хонумоним куйганнн ҳажр ўтидин ғам даштида,
Билдилар оворалар, чун ошкора бўлди дуд.
Ғам туни эрмаски, оҳимдин қоронғудур сипеҳр,
Бу кўҳан дайр ичра беҳад ваҳшатафзо бўлди дуд.
Куйдуруб кўнглум, кўзумни тийра қилди, то анга
Юз ўти барги суман, зулфи сумансо бўлди дуд.
Ҳажр ўти ул ой ҳавосида мени чун ўртади,
Ҳар тараф шабгун булутдек чархпаймо бўлди дуд.
Соқиё, оби ҳаёти май била кулбам ёрут
Ким, фироқ ўтндин анда зулматосо бўлди дуд.
Рост ул янглнғки зулмат ичра Хизр ўлғай ниҳон,
Хайли мазлум оҳидин бу тоқи хазро бўлди дуд.
Ул узору хат учун ҳар дам Навоий чеккач оҳ,
Кулбаи эҳзониға ё тушти ўт, ё бўлди дуд.
Шуъланинг устига чун қундинг су — пайдо бўлди дуд.
Юзу зулфи ҳасратидин буки чектим ўтлуғ оҳ,
Шуъла хуршиду ғубори мушки соро бўлди дуд.
Хонумоним куйганнн ҳажр ўтидин ғам даштида,
Билдилар оворалар, чун ошкора бўлди дуд.
Ғам туни эрмаски, оҳимдин қоронғудур сипеҳр,
Бу кўҳан дайр ичра беҳад ваҳшатафзо бўлди дуд.
Куйдуруб кўнглум, кўзумни тийра қилди, то анга
Юз ўти барги суман, зулфи сумансо бўлди дуд.
Ҳажр ўти ул ой ҳавосида мени чун ўртади,
Ҳар тараф шабгун булутдек чархпаймо бўлди дуд.
Соқиё, оби ҳаёти май била кулбам ёрут
Ким, фироқ ўтндин анда зулматосо бўлди дуд.
Рост ул янглнғки зулмат ичра Хизр ўлғай ниҳон,
Хайли мазлум оҳидин бу тоқи хазро бўлди дуд.
Ул узору хат учун ҳар дам Навоий чеккач оҳ,
Кулбаи эҳзониға ё тушти ўт, ё бўлди дуд.
119
Эй, қилиб зулфунг каманди ваҳшийи саҳрони сайд,
Юз мену Фарҳод ила Мажнун кеби шайдони сайд.
Йўқ ажаб Фарҳод ила Мажнунни худ сайд этмакинг,
Турфа будурким, қилиб Ширин била Лайлони сайд.
Ваҳ, бу не сайёдлиғдурким, биравким даҳр аро,
Ҳусн ила оламни сайд айлаб, сен айлаб ани сайд.
Кўргузуб чун доми зулфу донаи хол айлабон,
Булбулу қумри демонким, пашша то анқони сайд,
Доми зулфинин бир очиб, тортмоқ бирла қилиб
Юз туман қудси туюри гулшани хазрони сайд.
Билмон, эй сайёд, қайси дом ила қилмақ булур,
Ул тазарви дилкаш, ул товуси базморони сайд.
Гар Навоий хўблар сайдидур, аммо қилмамиш
Сендин ўзга кимса ул ошуфтаи расвони сайд.
Юз мену Фарҳод ила Мажнун кеби шайдони сайд.
Йўқ ажаб Фарҳод ила Мажнунни худ сайд этмакинг,
Турфа будурким, қилиб Ширин била Лайлони сайд.
Ваҳ, бу не сайёдлиғдурким, биравким даҳр аро,
Ҳусн ила оламни сайд айлаб, сен айлаб ани сайд.
Кўргузуб чун доми зулфу донаи хол айлабон,
Булбулу қумри демонким, пашша то анқони сайд,
Доми зулфинин бир очиб, тортмоқ бирла қилиб
Юз туман қудси туюри гулшани хазрони сайд.
Билмон, эй сайёд, қайси дом ила қилмақ булур,
Ул тазарви дилкаш, ул товуси базморони сайд.
Гар Навоий хўблар сайдидур, аммо қилмамиш
Сендин ўзга кимса ул ошуфтаи расвони сайд.
120
Йўқ манга юз йилда ул маҳвашқа бир сўз дерга ҳад,
Бўлса бир сўз дерга ҳад, ул ҳам бўлур юз қатла рад.
Меҳри худ йўқ, лек амдо зоҳир айлар илтифот
Ким, халойиқ жонима қасд айлагайлар еб ҳасад.
Турфароқ буким, қилиб оламни жоним душмани,
Дўстлуғ изҳори ҳар мажлисда айлар беадад.
Шак эмаским, бўлғусидур ёрлар беэътимод,
Ҳар қачан ёр оллида ағёр бўлса муътамад.
Умр янглиғ бевафодур халқ, гўё, эй Хизр,
Чекти Зулқарнайн Яъжужи вафо оллиға сад.
Эй хуш улким, гўша тутқай уйлаким, топилмағай
Ахтариб давронни давр аҳли азалдин то абад.
Соқиё, абнойи даврон жаврининг поёни йўқ,
Уйла соғар тутки, зойил айлагай ҳушу хирад.
То бўлай ул навъ лояъқилки, келмай ҳолима,
Қилса юз Фарҳод ила Мажнун насиҳатдин мадад,
Эй Навоий, олам аҳли жавр этарда тенгдурур,
Хоҳ шоҳи чарх қадру хоҳ моҳи сарвқад.
Бўлса бир сўз дерга ҳад, ул ҳам бўлур юз қатла рад.
Меҳри худ йўқ, лек амдо зоҳир айлар илтифот
Ким, халойиқ жонима қасд айлагайлар еб ҳасад.
Турфароқ буким, қилиб оламни жоним душмани,
Дўстлуғ изҳори ҳар мажлисда айлар беадад.
Шак эмаским, бўлғусидур ёрлар беэътимод,
Ҳар қачан ёр оллида ағёр бўлса муътамад.
Умр янглиғ бевафодур халқ, гўё, эй Хизр,
Чекти Зулқарнайн Яъжужи вафо оллиға сад.
Эй хуш улким, гўша тутқай уйлаким, топилмағай
Ахтариб давронни давр аҳли азалдин то абад.
Соқиё, абнойи даврон жаврининг поёни йўқ,
Уйла соғар тутки, зойил айлагай ҳушу хирад.
То бўлай ул навъ лояъқилки, келмай ҳолима,
Қилса юз Фарҳод ила Мажнун насиҳатдин мадад,
Эй Навоий, олам аҳли жавр этарда тенгдурур,
Хоҳ шоҳи чарх қадру хоҳ моҳи сарвқад.
121
Ишқ аро куймак ишим, қайда мену қайда хирад,
Буйла ўт ичра кирарга хирад аҳлиға не ҳад.
Ишқ ўти Тури тажаллийға чу солди партав,
Хаски кул бўлди, бурунроқ йўқ эди ғайри хирад.
Зуҳд хуффоши оча олмаса кўз, кимга гунаҳ,
Ишқ хуршиди ёрутмиш чу азал то ба абад.
Ишқ ул бир муаллимки, анинг мактабида
Ақл ўқиб тифл кеби лавҳи фанодин абжад.
Ишқ жонбахш насимн не чаманғаки эсиб,
Юз ниҳол анда бўлуб лолаузору гулхад.
Ул чаман барги гули шавқ ҳадисиға варақ,
Сунбули силсиласи ҳуш жунуниға мадад.
Асли бир зот келиб чунки маротибға ўтуб,
Бениҳоят бўлуб ижоду сифот ичра адад.
Бирдурур асли адад, кимки ҳақиқатбиндур,
Гар адад юз туман ўлса, тузатур бирга санад.
Эй Навоий, десанг ихлос ила бу сирни тилай
Қулҳуаллоҳу аҳад, сўнградур оллоҳу самад.
Буйла ўт ичра кирарга хирад аҳлиға не ҳад.
Ишқ ўти Тури тажаллийға чу солди партав,
Хаски кул бўлди, бурунроқ йўқ эди ғайри хирад.
Зуҳд хуффоши оча олмаса кўз, кимга гунаҳ,
Ишқ хуршиди ёрутмиш чу азал то ба абад.
Ишқ ул бир муаллимки, анинг мактабида
Ақл ўқиб тифл кеби лавҳи фанодин абжад.
Ишқ жонбахш насимн не чаманғаки эсиб,
Юз ниҳол анда бўлуб лолаузору гулхад.
Ул чаман барги гули шавқ ҳадисиға варақ,
Сунбули силсиласи ҳуш жунуниға мадад.
Асли бир зот келиб чунки маротибға ўтуб,
Бениҳоят бўлуб ижоду сифот ичра адад.
Бирдурур асли адад, кимки ҳақиқатбиндур,
Гар адад юз туман ўлса, тузатур бирга санад.
Эй Навоий, десанг ихлос ила бу сирни тилай
Қулҳуаллоҳу аҳад, сўнградур оллоҳу самад.
122
Олиб эл кўнглинки, чектинг сарвдек озод қад,
Қайси кўнгли бирла чеккай оллинга шамшод қад.
Хўблар қадди қаддинг оллида кўрсатмакча бор,
Сарви озод ўтрусида савсани озод қад.
Ғам юки остида қаддим бўлди хам, имкони йўқ
Бесутуннинг остида туз асрамақ Фарҳод қад.
Хам бўлуб, кўнглум олурға келмакинг ул навъдур
Ким, қилурда сайд қушни хам қилур сайёд қад.
Эй мусулмонлар, нетиб ўрнида кўнглум тўхтасун,
Қилса ҳар дам жилва гар бир сарви ҳуризод қад.
Бўлмади тоатқа хам қаддинг йигитликда, не суд,
Ракъат эмдиким, букулмак айлади бунёд қад.
Эй Навоий, ҳусн элидин офият йўқ, то қилур
Ишвадин жавру жафо кўз, жилвадин бедод қад.
Қайси кўнгли бирла чеккай оллинга шамшод қад.
Хўблар қадди қаддинг оллида кўрсатмакча бор,
Сарви озод ўтрусида савсани озод қад.
Ғам юки остида қаддим бўлди хам, имкони йўқ
Бесутуннинг остида туз асрамақ Фарҳод қад.
Хам бўлуб, кўнглум олурға келмакинг ул навъдур
Ким, қилурда сайд қушни хам қилур сайёд қад.
Эй мусулмонлар, нетиб ўрнида кўнглум тўхтасун,
Қилса ҳар дам жилва гар бир сарви ҳуризод қад.
Бўлмади тоатқа хам қаддинг йигитликда, не суд,
Ракъат эмдиким, букулмак айлади бунёд қад.
Эй Навоий, ҳусн элидин офият йўқ, то қилур
Ишвадин жавру жафо кўз, жилвадин бедод қад.
123
Жафода бор ул ой гардунға монанд,
Атоға уйлаким хислатда фарзанд.
Тугатди қон ёшим жисм ичра қонни,
Қиличинг захми топмас эмди пайванд.
Итинг кўп, барча бағримдин тамаъкор,
Не тонг қилсам ани парканд-парканд.
Агар мен ошиқу девона эрсам,
Манга носиҳ доғи эрмас хирадманд.
Жаҳон аҳлида мутлақ чун вафо йўқ,
Хуш улким, бўлди бекасликка хурсанд.
Манга даврон оғу берди, анга нўш,
Мен этсам заҳрханд, айлар шакарханд.
Жунун бўлмиш Навоий, айланг озод
Ки, мажнунлуғда тортибдур, басе, банд.
Атоға уйлаким хислатда фарзанд.
Тугатди қон ёшим жисм ичра қонни,
Қиличинг захми топмас эмди пайванд.
Итинг кўп, барча бағримдин тамаъкор,
Не тонг қилсам ани парканд-парканд.
Агар мен ошиқу девона эрсам,
Манга носиҳ доғи эрмас хирадманд.
Жаҳон аҳлида мутлақ чун вафо йўқ,
Хуш улким, бўлди бекасликка хурсанд.
Манга даврон оғу берди, анга нўш,
Мен этсам заҳрханд, айлар шакарханд.
Жунун бўлмиш Навоий, айланг озод
Ки, мажнунлуғда тортибдур, басе, банд.
124
Лабинг лаълу хатинг, эй жон, зумуррад,
Бўлурму лаълға ҳарён зумуррад.
Эрур хатинг хаёли кўнглунг ичра,
Начукким, тош аро пинҳон зумуррад.
Ғам эрмас не учунким ҳусни ортар,
Чиқарса сабзадин бўстон зумуррад.
Зумуррад топмақ эрди мушкил, эмди
Иликка киргуси осон зумуррад.
Зумуррад қадри бор оз эрса, лекин
Хуш эрмас беҳаду поён зумуррад.
Зумуррадқа юзунг кон бўлди, аммо
Фидо бўлсун анга юз кон зумуррад.
Магар ёқут янглиғдур муфарриҳ
Ким, айлар халқни хандон зумуррад.
Фалак юз неши заҳролуд тортар
Ки, қилмас сабзадин туғён зумуррад.
Навоий, сабза ичра ич майи лаъл
Ки, солмиш боғ аро даврон зумуррад.
Бўлурму лаълға ҳарён зумуррад.
Эрур хатинг хаёли кўнглунг ичра,
Начукким, тош аро пинҳон зумуррад.
Ғам эрмас не учунким ҳусни ортар,
Чиқарса сабзадин бўстон зумуррад.
Зумуррад топмақ эрди мушкил, эмди
Иликка киргуси осон зумуррад.
Зумуррад қадри бор оз эрса, лекин
Хуш эрмас беҳаду поён зумуррад.
Зумуррадқа юзунг кон бўлди, аммо
Фидо бўлсун анга юз кон зумуррад.
Магар ёқут янглиғдур муфарриҳ
Ким, айлар халқни хандон зумуррад.
Фалак юз неши заҳролуд тортар
Ки, қилмас сабзадин туғён зумуррад.
Навоий, сабза ичра ич майи лаъл
Ки, солмиш боғ аро даврон зумуррад.
125
Эй, сочинг занжирида ошуфтаю шайдо хирад,
Ул савод ичра топиб сармояи савдо хирад.
Гар жунун дафъиғадур занжнр, кўргил, ким қилур
Ул салосил қайдида девоналиғ пайдо хирад.
Бўлди ишқ илгида андоқким, керак зору забун,
Айламак борди жунун аҳлиға истиғно хирад.
Асру расволиғларимни кўрмиш эрди ишқ аро,
Мен начук расво эдим, бўлмиш бу дам расво хирад.
Ишқ куйдурди хирадни, борди улким, дегамен
Ким, бу муҳлик варта ичра ё бўлай мен, ё хирад.
Гар хирад ҳам ишқ мағлубидурур мендек, валек
Ҳеч мушфиқ ғам емас аҳволима илло хирад.
Ишқ аро жониға етгандин, даме истаб фароғ,
Бизга тарғиб айлар эмди соғари саҳбо хирад.
Кир фано водийси ичра ишқ раъйи бирлаким,
Масту мабҳут ўлди анда зийраку доно, хирад.
Эй Навоий, ишқ аро ком истасанг, девона бўл,
Бу шарафни топмағунг, ҳамроҳинг ўлса то хирад.
Ул савод ичра топиб сармояи савдо хирад.
Гар жунун дафъиғадур занжнр, кўргил, ким қилур
Ул салосил қайдида девоналиғ пайдо хирад.
Бўлди ишқ илгида андоқким, керак зору забун,
Айламак борди жунун аҳлиға истиғно хирад.
Асру расволиғларимни кўрмиш эрди ишқ аро,
Мен начук расво эдим, бўлмиш бу дам расво хирад.
Ишқ куйдурди хирадни, борди улким, дегамен
Ким, бу муҳлик варта ичра ё бўлай мен, ё хирад.
Гар хирад ҳам ишқ мағлубидурур мендек, валек
Ҳеч мушфиқ ғам емас аҳволима илло хирад.
Ишқ аро жониға етгандин, даме истаб фароғ,
Бизга тарғиб айлар эмди соғари саҳбо хирад.
Кир фано водийси ичра ишқ раъйи бирлаким,
Масту мабҳут ўлди анда зийраку доно, хирад.
Эй Навоий, ишқ аро ком истасанг, девона бўл,
Бу шарафни топмағунг, ҳамроҳинг ўлса то хирад.
126
Ваҳки, ҳам ҳушумни афзун қилмади афсуну панд,
Ҳам жунунимни кам айлай олмади занжиру банд.
Билки, сендиндур бори дардим не фикринг ҳолима,
Дардманд эл ҳолин ул билгайки, бўлғай дардманд.
Захмларким солди заҳролуд тиғинг жисмима,
Оғзин очиб ҳар бири, ҳолимға айлар заҳрханд.
Бўйнунга мушкин ипакдин, эйки, тумор осмишанг,
Қайда ҳолим билгасенким, бўйнума тақдинг каманд.
То кўнгул холинг хаёлидин бошингға эврулур,
Йўқ санга ҳожат ёмон кўз дафъиға ўту сипанд.
Чун фалак тоқидек охир бўлғусидур сарнигун,
Рифъатинг тоқин, не суд, этмак фалакча сарбаланд.
Эй Навоий, оби ҳайвондек лабидин уз умид
Ким, сочи зулмотидин ёпти анга мушкин паранд.
Ҳам жунунимни кам айлай олмади занжиру банд.
Билки, сендиндур бори дардим не фикринг ҳолима,
Дардманд эл ҳолин ул билгайки, бўлғай дардманд.
Захмларким солди заҳролуд тиғинг жисмима,
Оғзин очиб ҳар бири, ҳолимға айлар заҳрханд.
Бўйнунга мушкин ипакдин, эйки, тумор осмишанг,
Қайда ҳолим билгасенким, бўйнума тақдинг каманд.
То кўнгул холинг хаёлидин бошингға эврулур,
Йўқ санга ҳожат ёмон кўз дафъиға ўту сипанд.
Чун фалак тоқидек охир бўлғусидур сарнигун,
Рифъатинг тоқин, не суд, этмак фалакча сарбаланд.
Эй Навоий, оби ҳайвондек лабидин уз умид
Ким, сочи зулмотидин ёпти анга мушкин паранд.
127
Йўлида жон бердим, ўтти кўрмайин жонон, не суд,
Кўрса ҳам, кўрмаска солиб, зоеъ ўлди жон, не суд.
Суд кўз туттум қорарған кўзга ул юз меҳридин,
Англағач, меҳри жамолин айлади пинҳон, не суд.
Бир табассумға лабидин жонни бердим суд учун,
Жоним олиб, лаъли анинг бўлмади хандон, не суд.
Зулфи савдосида нақди умр бердим, оҳким,
Етмади жонимға бу савдода жуз нуқсон, не суд.
Ўқларидин жавҳари пайкон кўнгулга суд эди,
Ҳар неким отти етишкач, ўттилар паррон, не суд.
Фоний ўл айлаб жаҳон суду зиёнин таркким,
Не зиёндур мўътабар оламда, эй нодон, не суд.
Эй Навоий, дема жон бер, васлидин суд истасанг,
Юз туман жон берса, чунким, васл эмас имкон, не суд.
Кўрса ҳам, кўрмаска солиб, зоеъ ўлди жон, не суд.
Суд кўз туттум қорарған кўзга ул юз меҳридин,
Англағач, меҳри жамолин айлади пинҳон, не суд.
Бир табассумға лабидин жонни бердим суд учун,
Жоним олиб, лаъли анинг бўлмади хандон, не суд.
Зулфи савдосида нақди умр бердим, оҳким,
Етмади жонимға бу савдода жуз нуқсон, не суд.
Ўқларидин жавҳари пайкон кўнгулга суд эди,
Ҳар неким отти етишкач, ўттилар паррон, не суд.
Фоний ўл айлаб жаҳон суду зиёнин таркким,
Не зиёндур мўътабар оламда, эй нодон, не суд.
Эй Навоий, дема жон бер, васлидин суд истасанг,
Юз туман жон берса, чунким, васл эмас имкон, не суд.
128
Эй юзунг шамъию зулфунг дудидин тарки хирад,
Кўнглума субҳи азалдин қисм то шоми абад.
Дема, то жонинг жасадда бўлғуси, қилғум жафо,
Қайда қолмиш жон манга, чун заъфдин йўқтур жасад.
Мену кўюнг қайдаким девона, балким девмен
Ким, малак хайлиға йўқ густох анинг тавфиға ҳад.
Гар бори ишқ аҳлин ўз кўнглунг учун қилдинг қабул,
Мен неча мардуд эсам, тенгри учунким, қилма рад.
Хасталиғ кўрким, бўлур ҳар дам ҳаётим мунқатиъ,
Гар нафасқа дам-бадам чиқмаққа жон қилмас мадад.
Истасанг олам эли маҳсуди ўлмоқ, зинҳор
Ема юз оламча элга тенгри бергандин ҳасад.
Эй Навоий, касб ойини фано қил, уйлаким
Умрнинг миоди етканда керак булсанг муад.
Кўнглума субҳи азалдин қисм то шоми абад.
Дема, то жонинг жасадда бўлғуси, қилғум жафо,
Қайда қолмиш жон манга, чун заъфдин йўқтур жасад.
Мену кўюнг қайдаким девона, балким девмен
Ким, малак хайлиға йўқ густох анинг тавфиға ҳад.
Гар бори ишқ аҳлин ўз кўнглунг учун қилдинг қабул,
Мен неча мардуд эсам, тенгри учунким, қилма рад.
Хасталиғ кўрким, бўлур ҳар дам ҳаётим мунқатиъ,
Гар нафасқа дам-бадам чиқмаққа жон қилмас мадад.
Истасанг олам эли маҳсуди ўлмоқ, зинҳор
Ема юз оламча элга тенгри бергандин ҳасад.
Эй Навоий, касб ойини фано қил, уйлаким
Умрнинг миоди етканда керак булсанг муад.