ЖЕ ҲАРФИНИНГ ЖАМИЛАЛАРИНИНГ ЖИЛВАСИ «ФАВОЙИД»ДИН
92
92
Зиҳи, кўк бошиға гардун хиромингнинг изидин тож,
Висолинг хилватида бир шабистон лайлатул меърож.
Шабистонинг аро сабуҳийлардин юз туман товус,
Гулистонинг аро қуддуслардин юз туман дуррож.
Юзунг хуршидидин ул тун топиб хайли кавокиб нур,
Сочингнинг зулмати ул кеча тун рангини айлаб дож.
Рикобингда малойик хайлидин ҳар сари юз минг саф,
Солиб ҳар саф шаётин мулкига яғмо била торож.
Йўлунгда анбиё руҳи мушарраф айлабон ўзни
Ва лекин илтифотингға бири муштоқ, ўни муҳтож.
Буроқинг суръатидин хатти нуронийки расм айлаб,
Аён айлаб бу сайринда нубувват аҳлиға минҳож.
Ўзин ўзлукдину кавнайн мулкидин қилиб хориж,
Қаю кавнайн мулки, ломакондин ҳам топиб ихрож.
Ҳарими қурб аро матлуб васлидин бўлуб маҳзуз,
Йўқ андоқким, ҳарими Каъба ичра зумраи ҳужжож.
Тилаб уммат гуноҳин ҳар неким истаб топиб бахшиш,
Зиҳи сойил, зиҳи бозил, зиҳи рифъат, зиҳи меърож.
Зиҳи шоҳеки, тун-кун жавҳаридин соннъи ҳикмат,
Сенинг зотинг учун тузди бу тахти обнусу ож.
Игирди риштаи наътинг Навоий кўз учи бирла,
Агар боқсанг, мутиъ ўлғай анга нассож ила саррож.
Висолинг хилватида бир шабистон лайлатул меърож.
Шабистонинг аро сабуҳийлардин юз туман товус,
Гулистонинг аро қуддуслардин юз туман дуррож.
Юзунг хуршидидин ул тун топиб хайли кавокиб нур,
Сочингнинг зулмати ул кеча тун рангини айлаб дож.
Рикобингда малойик хайлидин ҳар сари юз минг саф,
Солиб ҳар саф шаётин мулкига яғмо била торож.
Йўлунгда анбиё руҳи мушарраф айлабон ўзни
Ва лекин илтифотингға бири муштоқ, ўни муҳтож.
Буроқинг суръатидин хатти нуронийки расм айлаб,
Аён айлаб бу сайринда нубувват аҳлиға минҳож.
Ўзин ўзлукдину кавнайн мулкидин қилиб хориж,
Қаю кавнайн мулки, ломакондин ҳам топиб ихрож.
Ҳарими қурб аро матлуб васлидин бўлуб маҳзуз,
Йўқ андоқким, ҳарими Каъба ичра зумраи ҳужжож.
Тилаб уммат гуноҳин ҳар неким истаб топиб бахшиш,
Зиҳи сойил, зиҳи бозил, зиҳи рифъат, зиҳи меърож.
Зиҳи шоҳеки, тун-кун жавҳаридин соннъи ҳикмат,
Сенинг зотинг учун тузди бу тахти обнусу ож.
Игирди риштаи наътинг Навоий кўз учи бирла,
Агар боқсанг, мутиъ ўлғай анга нассож ила саррож.
93
Биравки даҳр мозиқидин айлагай махраж,
Фаною фақр тариқи эрур анга минҳаж.
Не Каъба шавқида, сен дайр ичинда ёр ила бўл,
Басоки, ўғрилиғ этгай тавоф вақтида ҳаж.
Риёзат айламасун рўзгоринг ошуфта,
Адойи фарзу сунан қил, ўзунга қўйма ҳараж.
Намоз адосиға қилғил кўнгулни тенгрига туз:
Кўнгул туз ўлса, эмас бок, бўлса қибланг каж.
Сўзунг чин ўлса, анга ҳожат далил эрмас:
Қуёшни улки ёруғ дер, не ҳожат анга ҳужаж!
Чу ҳақ дедики, маал уср-юср мужда санга,
Не шиддат ўлса аён қил талаб сўнгинча фараж.
Навоий, иста мазоҳирда чеҳраи мақсуд,
Араб ва гар чиғатой, йўқса туркману халаж.
Фаною фақр тариқи эрур анга минҳаж.
Не Каъба шавқида, сен дайр ичинда ёр ила бўл,
Басоки, ўғрилиғ этгай тавоф вақтида ҳаж.
Риёзат айламасун рўзгоринг ошуфта,
Адойи фарзу сунан қил, ўзунга қўйма ҳараж.
Намоз адосиға қилғил кўнгулни тенгрига туз:
Кўнгул туз ўлса, эмас бок, бўлса қибланг каж.
Сўзунг чин ўлса, анга ҳожат далил эрмас:
Қуёшни улки ёруғ дер, не ҳожат анга ҳужаж!
Чу ҳақ дедики, маал уср-юср мужда санга,
Не шиддат ўлса аён қил талаб сўнгинча фараж.
Навоий, иста мазоҳирда чеҳраи мақсуд,
Араб ва гар чиғатой, йўқса туркману халаж.
94
Ишқ бемориға йўқ элдин давоға эҳтиёж
Йўқ ўлукка жуз висоли жонфизоға эҳтиёж.
Боғи васли атри жонимдур, дам урма, эй Масиҳ
Ким, манга воқиъдурур боди сабоға эҳтиёж.
Хоки пойингким эрур кўҳл ул-жавоҳир, топса кўз,
Ҳаргиз ўзга зоҳир этмас тўтиёға эҳтиёж.
Ишқ чун бегона қилди ошнолардин мени,
Йўқ манга бегона бирла ошноға эҳтиёж.
Ҳар не қилсанг кўнглума хуштур, эрур сандин манга
Ҳам вафоға эҳтиёжу ҳам жафоға эҳтиёж.
Уйлаким йўқтур гадоға эҳтиёжи шоҳнинг,
Шоҳдин йўқ ишқ кўйида гадога эҳтиёж.
Эҳтиёжимни улусдин уз, худоё, фақр ила
Уйла фақрким, анга бўлмас худоға эҳтиёж.
Олам аҳлидин вафо муҳтожи бўлмаким, алар
Ҳам чекарлар бу матоъи бебаҳоға эҳтиёж.
Дедим: Эй гулруҳ, Навоийға наво еткур,— деди:
Ким кўрубтур кўрганин булбул навоға эҳтиёж.
Йўқ ўлукка жуз висоли жонфизоға эҳтиёж.
Боғи васли атри жонимдур, дам урма, эй Масиҳ
Ким, манга воқиъдурур боди сабоға эҳтиёж.
Хоки пойингким эрур кўҳл ул-жавоҳир, топса кўз,
Ҳаргиз ўзга зоҳир этмас тўтиёға эҳтиёж.
Ишқ чун бегона қилди ошнолардин мени,
Йўқ манга бегона бирла ошноға эҳтиёж.
Ҳар не қилсанг кўнглума хуштур, эрур сандин манга
Ҳам вафоға эҳтиёжу ҳам жафоға эҳтиёж.
Уйлаким йўқтур гадоға эҳтиёжи шоҳнинг,
Шоҳдин йўқ ишқ кўйида гадога эҳтиёж.
Эҳтиёжимни улусдин уз, худоё, фақр ила
Уйла фақрким, анга бўлмас худоға эҳтиёж.
Олам аҳлидин вафо муҳтожи бўлмаким, алар
Ҳам чекарлар бу матоъи бебаҳоға эҳтиёж.
Дедим: Эй гулруҳ, Навоийға наво еткур,— деди:
Ким кўрубтур кўрганин булбул навоға эҳтиёж.
95
Сийм агар жон нақдидур айларда ҳар миқдор харж,
Ёрға харж ўлса ёхуд қилса ани ёр харж.
Нақддин бисёру оз ҳар неки киргай илгима,
Хуштурур улким мен оз, ул айлагай бисёр харж.
Ёр меҳмоним бўлур, мен ошиқу муфлис нетай,
Гар ҳаётим нақдидур, қилмақ керак ночор харж.
Ганж агар топсам мени девонаваш вайрон аро,
Айларам лайливашимға ани мажнунвор харж.
Кўзлари жону кўнгул нақдин олиб, сарф эттилар,
Айлагандек аҳли дин амволини куффор харж.
Ишқида бору йўқум харж ўлдию ифлосдин
Маърифат айлармен эмди, чун келур дилдор харж.
Истасанг хирқам сотиб, май олсам аввал, бода тут,
Эй ҳариф, ўлмастур ани айламак ҳушёр харж.
Дайр пири гар деса: бору йўқунгни ўтқа сол,
Йўқ эса қилма йўқу борингни беҳанжор харж.
Ишқ кўйида Навоий сочса доғидин қора,
Уйладурким, муҳташам эл айлагай динор харж.
Ёрға харж ўлса ёхуд қилса ани ёр харж.
Нақддин бисёру оз ҳар неки киргай илгима,
Хуштурур улким мен оз, ул айлагай бисёр харж.
Ёр меҳмоним бўлур, мен ошиқу муфлис нетай,
Гар ҳаётим нақдидур, қилмақ керак ночор харж.
Ганж агар топсам мени девонаваш вайрон аро,
Айларам лайливашимға ани мажнунвор харж.
Кўзлари жону кўнгул нақдин олиб, сарф эттилар,
Айлагандек аҳли дин амволини куффор харж.
Ишқида бору йўқум харж ўлдию ифлосдин
Маърифат айлармен эмди, чун келур дилдор харж.
Истасанг хирқам сотиб, май олсам аввал, бода тут,
Эй ҳариф, ўлмастур ани айламак ҳушёр харж.
Дайр пири гар деса: бору йўқунгни ўтқа сол,
Йўқ эса қилма йўқу борингни беҳанжор харж.
Ишқ кўйида Навоий сочса доғидин қора,
Уйладурким, муҳташам эл айлагай динор харж.